Znana yaksha

gatunek pluskwiaka

Znana yakshagatunek pluskwiaka z rodziny bezrąbkowatych i podrodziny Typhlocybinae. Jedyny z monotypowego rodzaju Znana[1]. Występuje w północnej części Borneo[2].

Znana yaksha
Dworakowska, 1994
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

stawonogi

Gromada

owady

Rząd

pluskwiaki

Podrząd

cykadokształtne

Rodzina

bezrąbkowate

Podrodzina

Typhlocybinae

Plemię

Empoascini

Rodzaj

Znana

Gatunek

Znana yaksha

Taksonomia

edytuj

Rodzaj i gatunek opisane zostały po raz pierwszy w 1994 roku przez Irenę Dworakowską[2][1]. Opisu dokonano na podstawie czterech samców i dwóch samic odłowionych w 1982 roku na terenie Parku Narodowego Ulu Temburong w Brunei. Materiał typowy zdeponowano w Muzeum Historii Naturalnej w Londynie[2].

Za najbliższego krewnego Znana uważa się rodzaj Apheliona. Taksony te dzielą synapomorfię w postaci połączenia mezokoksytów dziewiątego i dziesiątego segmentu odwłoka. Jako apomorfię rodzaju Znana wskazuje się natomiast wyspecjalizowaną budowę płytki subgenitalnej[2].

Morfologia

edytuj

Pluskwiak o ciele długości od 3,8 do 3,9 mm, dość tęgiej budowy. Głowa na wysokości oczu złożonych jest u niego wyraźnie szersza niż przedplecze. Ubarwienie głowy jest beżowe z brązowym spodem przedustka oraz z dużą, czarną łatą położoną grzbietowo-środkowo względem jasnych przyoczek, które to są oddalone od szwów czołowych bocznych i położone bliżej oczu złożonych. Szew koronalny przechodzi na twarz, osiągając jako szew pośrodkowy wysokość przyoczek[2].

Przedplecze jest na przedzie beżowe, pośrodku brązowe, w tyle zaopatrzone w szeroką przepaskę poprzeczną obrzeżoną nieregularnymi liniami brązowymi, a na tylnej krawędzi jasne. Śródplecze ma tarczę i tarczkę koloru brązowawego. Przednie skrzydło jest jasnobeżowe z brązowym brzegiem kostalnym[2]. Spośród komórek apikalnych czwarta jest wyraźnie zwężona ku nasadzie[1], trzecia osiadła lub zaopatrzona w szypułkę[2], a druga u podstawy kwadratowa[1]. Użyłkowanie skrzydła tylnego cechuje się rozwidleniem żyłki kubitalnej przedniej (CuA) położonym bardziej wierzchołkowo niż punkt połączenia tejże żyłki z żyłką medialną tylną[2].

Odwłok ma drugi sternit z apodemami sięgającymi poza tylną krawędź czwartego sternitu[1]. U samicy odwłok ma brązowy dziewiąty tergit oraz beżowy siódmy sternit. Walwa samicy jest beżowa z brązową wierzchołkową ⅓. Genitalia samca umieszczone są niemal kulistej kapsule genitalnej. Sięgająca daleko poza tę kapsułę, silnie zesklerotyzowana i pigmentowana płytka subgenitalna ma rzeźbę z piłkowanych łusek i charakterystyczną chetotaksję. Edeagus ma rurkowaty trzon o odcinku nasadowym zredukowanym do błoniastej nasady wąskiej apodemy centralnej. Konektywa jest krótka, szeroka, blaszkowata i pozbawiona jest płata środkowego. Przysadziste paramery mają odcinki doogonowe niewiele dłuższe niż ich część pozostała[2].

Ekologia i występowanie

edytuj

Owad ten zasiedla wilgotne lasy równikowe. Jest fitofagiem ssącym soki roślin z rodziny bobowatych[2].

Owad endemiczny dla Brunei na Borneo w krainie orientalnej[2][1]. Znany jest wyłącznie z lokalizacji typowej w Parku Narodowym Ulu Temburong. Spotykany był na wysokości 300 m n.p.m.[2]

Przypisy

edytuj
  1. a b c d e f Dmitry A. Dmitriev: Genus Znana Dworakowska, 1994. [w:] 3I Interactive Keys and Taxonomic Databases [on-line]. [dostęp 2021-05-21].
  2. a b c d e f g h i j k l I. Dworakowska. A review of the genera Apheliona Kirk. and Znana gen.nov. (Auchenorrhyncha: Cicadellidae: Typhlocybinae). „Oriental Insects”. 28, s. 243-308, 1994. DOI: 10.1080/00305316.1994.10432308.