Zygmunt Pejsak

polski lekarz weterynarii, epizootiolog, hyopatolog (choroby świń)

Zygmunt Pejsak (ur. 17 kwietnia 1948[1] w Tarnowskich Górach) – polski lekarz weterynarii, profesor doktor habilitowany nauk weterynaryjnych, epizootiolog, hyopatolog (choroby świń), doktor honoris causa Akademii Rolniczej w Lublinie (2004)[2] i Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu (2015)[3], Honorowy Obywatel Tarnowskich Gór (2011)[4].

Zygmunt Kazimierz Pejsak
Data i miejsce urodzenia

17 kwietnia 1948
Tarnowskie Góry

Profesor nauk weterynaryjnych
Specjalność: hyopatologia (choroby świń), epizootiologia
Alma Mater

Wyższa Szkoła Rolnicza we Wrocławiu

Profesura

26 października 1990

Polska Akademia Nauk
Status

członek rzeczywisty

Doktor honoris causa
Akademia Rolnicza w Lublinie – 2004
Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu – 2015
Praca naukowa
Instytut

Państwowy Instytut Weterynaryjny

Kierownik
Jednostka

Zakład Chorób Świń

Okres spraw.

1982–2018

Odznaczenia
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski

Absolwent II Liceum Ogólnokształcącego im. Stanisława Staszica w Tarnowskich Górach (1966) i Wyższej Szkoły Rolniczej we Wrocławiu (1972). Stopień doktora nauk weterynaryjnych otrzymał w 1977 roku w Akademii Rolniczej we Wrocławiu, doktora habilitowanego w 1985 roku w Instytucie Weterynarii w Puławach, a tytuł profesora (zwyczajnego) w 1990 roku. Wypromował 13 doktorów oraz był opiekunem 5, zaś recenzentem 10 habilitacji[5][6].

Po obronie doktoratu wyjechał do USA na staż naukowy u prof. dra Williama P. Switzera (Uniwersytet Iowa), odkrywcy czynników etiologicznych dyzenterii świń i zakaźnego zanikowego zapalenia nosa. W 1980 roku rozpoczął pracę w Instytucie Weterynarii w Puławach, będąc w latach 1982–2018 kierownikiem Zakładu Chorób Świń. Pełnił liczne funkcje, m.in.: przewodniczącego Rady Naukowej Państwowego Instytutu Weterynaryjnego (2003–2006, 2011–2018; w latach 1999–2003 wiceprzewodniczącego), członka Centralnej Komisji ds. Tytułu Naukowego i Stopni Naukowych (od 1997), przewodniczącego Zespołu Specjalistów ds. oceny wniosków badawczych w Zespole Nauk Weterynaryjnych KBN (wielokrotnie), przewodniczącego Rady Sanitarno-Epizootycznej przy głównym lekarzu weterynarii, krajowego kierownika specjalizacji lekarsko-weterynaryjnej choroby trzody chlewnej. Ekspert FAO – Organizacja Narodów Zjednoczonych do spraw Wyżywienia i Rolnictwa. W 2018 roku przeszedł na emeryturę[1][6][7].

Prowadził liczne badania nad zastosowaniem metod biologii molekularnej w diagnostyce chorób zakaźnych świń. Realizował wiele krajowych i międzynarodowych projektów badawczych, współpracując z uczonymi z całego świata. Ponadto był organizatorem wielu międzynarodowych konferencji naukowych z zakresu hyopatologii, jak również twórcą i propagatorem największej w Polsce konferencji z zakresu zdrowia świń organizowanej co roku w Puławach. Stworzył znaną w rozwiniętych rolniczo krajach świata szkołę polskich pracowników nauki związanych z ochroną zdrowia świń. Opracował liczne szczepionki i leki stosowane w chorobach świń w Polsce i za granicą, np.: Suibicol, KARNO-pig, Aptovac[6].

Autor ponad 700 publikacji w polskich i zagranicznych czasopismach naukowych oraz 8 podręczników, w tym: Choroby świń (2002), Ochrona zdrowia świń (2007), Afrykański pomór świń (2016). Członek wielu komitetów redakcyjnych czasopism naukowych[6].

Członek rzeczywisty Polskiej Akademii Nauk (od 2010; wcześniej, od 1998 członek korespondent PAN), członek Prezydium Komitetu Nauk Weterynaryjnych PAN (od 1999), członek Prezydium Wydziału II Nauk Biologicznych i Rolniczych PAN (2011–2014). Prezes Polskiego Towarzystwa Nauk Weterynaryjnych (2003–2005, 2007–2010; wiceprezes 2000–2003, 2005–2007)[1].

Odznaczony m.in.: Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (2015), Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (2003), Medalem im. Michała Oczapowskiego (2014), medalem honorowym „Bene de Veterinaria Meritum” Krajowej Izby Lekarsko-Weterynaryjnej[1][6].

Ważniejsze nagrody: Wydziału Nauk Rolniczych i Leśnych PAN (1984), Ministra Urzędu Postępu Naukowo-Technicznego i Wdrożeń I stopnia (1985), Prezesa Rady Ministrów II stopnia za osiągnięcia naukowo-techniczne (1999), Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego za wybitne osiągnięcia naukowe i naukowo-techniczne (2006), Ministra Rolnictwa I stopnia (10-krotnie, 1987–2013)[1].

Przypisy

edytuj
  1. a b c d e Pejsak, Zygmunt Kazimierz [online], Polska Akademia Nauk, 2015 [dostęp 2020-04-25].
  2. Tytuł Doktora Honoris Causa Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie [online], Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, 2020 [dostęp 2020-04-25].
  3. Wykaz osób, którym nadano tytuł doktora honoris causa w Uniwersytecie Przyrodniczym we Wrocławiu [online], Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu, 2019 [dostęp 2020-04-25] [zarchiwizowane z adresu 2018-04-25].
  4. Honorowi Obywatele [online], Tarnowskie Góry (Urząd Miejski w Tarnowskich Górach), 9 sierpnia 2018 [dostęp 2020-04-25].
  5. Prof. dr hab. czł. rzecz. PAN Zygmunt Kazimierz Pejsak, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2020-04-25].
  6. a b c d e Profesor Zygmunt Pejsak [online], Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu, 2015 [dostęp 2020-04-25].
  7. Historia Zakładu [online], Zakład Chorób Świń. Państwowy Instytut Weterynaryjny – Państwowy Instytut Badawczy w Puławach, 2018 [dostęp 2020-04-25].

Bibliografia

edytuj