Śruba Archimedesa – podnośnik zbudowany ze śruby umieszczonej wewnątrz rury ustawionej skośnie do poziomu. W czasie pracy dolny koniec śruby zanurzony jest w dolnym naczyniu, a obrót śruby wymusza ruch transportowanej substancji (cieczy, ciał sypkich) do góry; jeden z wynalazków przypisywanych Archimedesowi, być może jest wynalazkiem babilońskim[1] lub egipskim.

Schemat wyglądu
Schemat działania śruby Archimedesa
Zastosowanie śruby Archimedesa do podnoszenia wody
Śruba Archimedesa z przepompowni polderu De Horn w Holandii o wydajności 18 m³/min.

Stosowane są dwa rozwiązania konstrukcyjne. W jednym śruba umieszczona w rurze obraca się razem z tą rurą i drugie rozwiązanie, w którym śruba obraca się w nieruchomej rurze. W przypadku cieczy występują wówczas dosyć duże straty podnoszonego medium spowodowane nieszczelnościami między obracającą się śrubą i nieruchomą rurą.

Śruba Archimedesa jest maszyną prostą, używaną od czasów starożytnych do nawadniania kanałów irygacyjnych. W Holandii służyła do osuszania terenów położonych poniżej poziomu morza.

Obecnie ze względu na takie zalety jak nieczułość na zanieczyszczenia, odporność na niskie temperatury oraz niezawodność działania, coraz częściej wykorzystuje się ją do podnoszenia ścieków.

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Archeologia - moje.polskieradio.pl [online], moje.polskieradio.pl [dostęp 2016-07-10] [zarchiwizowane z adresu 2016-07-13].

Literatura

edytuj