Frącki (Pogórze)

wieś w województwie opolskim

Frącki (dodatkowa nazwa w j. niem. Fronzke) – przysiółek wsi Pogórze w Polsce, położony w województwie opolskim, w powiecie prudnickim, w gminie Biała[3][4]. Historycznie leży na Górnym Śląsku, na ziemi prudnickiej.

Frącki
przysiółek wsi
Ilustracja
Widok wsi
Państwo

 Polska

Województwo

 opolskie

Powiat

prudnicki

Gmina

Biała

Część miejscowości

Pogórze

Strefa numeracyjna

77

Kod pocztowy

48-220[2]

Tablice rejestracyjne

OPR

SIMC

0491475

Położenie na mapie gminy Biała
Mapa konturowa gminy Biała, w centrum znajduje się punkt z opisem „Frącki”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Frącki”
Położenie na mapie województwa opolskiego
Mapa konturowa województwa opolskiego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Frącki”
Położenie na mapie powiatu prudnickiego
Mapa konturowa powiatu prudnickiego, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Frącki”
Ziemia50°27′24″N 17°41′19″E/50,456667 17,688611[1]

W latach 1975–1998 przysiółek administracyjnie należał do ówczesnego województwa opolskiego.

Nazwa edytuj

Według Heinricha Adamy’ego nazwa wywodzi się od polskiej nazwy ptaka "wrony"[5]. W swoim dziele o nazwach miejscowych na Śląsku wydanym w 1888 roku we Wrocławiu jako nazwę starszą od niemieckiej wymienia "Fronka (Wronza)" podając jej znaczenie "Krahenplatz" czyli w języku polskim "Miejsce wron"[5]. Nazwa została później fonetycznie zgermanizowana na Fronzke[5] i utraciła swoje pierwotne znaczenie. Po II wojnie światowej polska administracja spolonizowała zgermanizowaną nazwę na Frącki. Obecnie obie nazwy nie mają związku ze źródłową nazwą odnoszącą się do wrony.

Historia edytuj

 
Pieczęć Frącek (1851)

Do 1742 wieś należała do powiatu sądowego głogóweckiego w Monarchii Habsburgów[6]. Po I wojnie śląskiej znalazła się w granicach Królestwa Prus i weszła w skład powiatu prudnickiego w prowincji Śląsk[7].

Wieś posiadała swoją własną pieczęć, która przedstawiała w polu chłopa trzymającego w prawej ręce grabie, po obu stronach wysokie trawy, a w otoku napis: FRONTZKE: GEM: SIGEL / NEYSTAETER CREYS (pol. Gmina Frącki / Powiat Prudnicki)[8]. W 1921 w zasięgu plebiscytu na Górnym Śląsku znalazła się tylko część powiatu prudnickiego. Frącki znalazły się po stronie wschodniej, w obszarze objętym plebiscytem[9].

W spisie gromad i miejscowości w powiecie prudnickim na dzień 1 stycznia 1953 wymieniono Frącki jako przysiółek Pogórza pod nazwą Kolonia Frącki[10]. Według podziału administracyjnego województwa opolskiego na dzień 31 sierpnia 1964, Frącki (Frączki), jako przysiółek Pogórza, należały do gromady Łącznik[11]. W 1966 w przysiółku mieszkało 189 osób[12].

Transport edytuj

Frącki posiadają połączenia autobusowe z Białą, Głuchołazami, Korfantowem, Opolem, Prudnikiem, Rzymkowicami. W miejscowości znajduje się jeden przystanek autobusowy[13].

Religia edytuj

Katolicy z Frącek należą do parafii Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny w Łączniku (dekanat Biała)[14].

Turystyka edytuj

Przez Frącki prowadzi szlak rowerowy[15]:

Bezpieczeństwo edytuj

Miejscowość jest pod opieką dzielnicowego rejonu służbowego nr 16 Komendy Powiatowej Policji w Prudniku (Posterunek Policji w Białej)[16].

Przypisy edytuj

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 30597
  2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 946 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  3. Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  4. GUS. Rejestr TERYT
  5. a b c Heinrich Adamy, Die schlesischen Ortsnamen, ihre Entstehung und Bedeutung. Ein Bild aus der Vorzeit, wyd. 2, Breslau: Verlag von Priebatsch’s Buchhandlung, 1888, s. 65, OCLC 456751858 (niem.).
  6. Johann Wolfgang Wieland, Principatus Silesiae Oppoliensis exactissima Tabula geographica, sistens Circulus Oppoliensem Ober-Glogau Gros Strehliz, Cosel, Tost, Rosenberg, Falckenberg & Lubleniz, Norimbergae: ab Homannianis Heredibus. Cum Spec. S. Caes. Rque Mtis Privilegio, 1736.
  7. Andrzej Dereń, XVIII-wieczna rewolucja, „Tygodnik Prudnicki”, Antoni Weigt – redaktor naczelny, 18 (441), Prudnik: Spółka Wydawnicza „Aneks”, 6 kwietnia 1999, s. 17, ISSN 1231-904X.
  8. 889 Fronzke (Frącki) [online], Pieczęcie gminne na Śląsku, 13 sierpnia 2021 [dostęp 2024-01-11] (pol.).
  9. Abstimmungsgebiet Oberschlesien. Akte polnischer Wahlbeeinflussung., Berlin: Gea Verlag, 1921, s. 1.
  10. 11. Powiat Prudnicki (siedziba m. Prudnik), „Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Opolu”, 6, Opole: Prezydium WRN, 20 maja 1953, s. 41.
  11. Podział administracyjny województwa opolskiego według stanu na dzień 31 sierpnia 1964 r., „Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Opolu”, 9, Opole: Urząd Wojewódzki w Opolu, 3 września 1964, s. 13.
  12. Ludność wiejska. Wyniki badania struktury ludności wsi z dnia 15 X 1966, Opole: Wojewódzki Urząd Statystyczny w Opolu, 1969, s. 219.
  13. Rozkład jazdy PKS na przystanku Frącki, gm. Biała [online], e-podroznik.pl [dostęp 2023-08-18].
  14. Parafie według dekanatów [online], www.diecezja.opole.pl [dostęp 2023-05-02] (pol.).
  15. Okolice Prudnika, [w:] Karol Kawałko, Szlaki rowerowe Śląska Opolskiego, Piła: Wydawnictwo BIK: na zlecenie Urzędu Marszałkowskiego Województwa Opolskiego, 2009, s. 13, ISBN 978-83-7618-031-1.
  16. Posterunek Policji w Białej [online], prudnik.policja.gov.pl [dostęp 2024-02-25] (pol.).

Linki zewnętrzne edytuj