Łuskwiak podlaski

gatunek grzybów należący do rodziny pierścieniakowatych

Łuskwiak podlaski (Pholiota mixta (Fr.) Kuyper & Tjall.-Beuk.) – gatunek grzybów należący do rodziny pierścieniakowatych (Strophariaceae)[1].

Łuskwiak podlaski
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Gromada

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

pieczarkowce

Rodzina

pierścieniakowate

Rodzaj

łuskwiak

Gatunek

łuskwiak podlaski

Nazwa systematyczna
Pholiota mixta (Fr.) Kuyper & Tjall.-Beuk.
Persoonia 13(1): 81 (1986)

Systematyka i nazewnictwo edytuj

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Pholiota, Strophariaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy takson ten zdiagnozował w 1838 r. Elias Fries nadając mu nazwę Agaricus mixtus. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadali mu w 1986 r. Kuyper i Tjall.-Beuk[1].

Synonimy:

  • Agaricus fusus var. filius Fr. 1878
  • Agaricus mixtus Fr. 1838
  • Flammula filia (Fr.) Massee 1893
  • Flammula fusa subsp. filia (Fr.) Sacc. 1887
  • Flammula fusa var. filia (Fr.) Sacc. 1910
  • Flammula mixta (Fr.) Sacc. 1887
  • Pholiota filia (Fr.) P.D. Orton 1977
  • Pholiota mixta f. xanthophaea (P.D. Orton) Holec 2001
  • Pholiota xanthophaea P.D. Orton1988[2].

Nazwę polską zaproponował Władysław Wojewoda w 2003 r.[3]

Morfologia edytuj

Kapelusz

Średnica 1,5–6 cm. Powierzchnia gładka, lepka, na środku od brązowej do pomarańczowobrązowej, przy brzegu jaśniejsza – beżowa[4].

Blaszki

Przyrośnięte[4].

Trzon

Wysokość 3–7 cm, grubość 0,3–1 cm, cylindryczny, prosty. Powierzchnia od białawej do lekko żółtawej, w kierunku podstawy rdzawobrązowa. Występuje nietrwała strefa pierścieniowa[4].

Miąższ

O niewyraźnym zapachu i smaku[4].

Cechy mikroskopowe

Wysyp zarodników rdzawobrązowy. Zarodniki elipsoidalne lub jajowate, 6–8,5 × 3,5–4,5 μm. Cystydy liczne, wrzecionowate lub butelkowate z długą szyjką. Ich zawartość często jest wybarwiona na żółto[4].

Występowanie i siedlisko edytuj

Najliczniejsze jego stanowiska podano w Europie. Ponadto na pojedynczych stanowiskach notowany w Kanadzie i Rosji[5]. W piśmiennictwie naukowym na terenie Polski do 2003 r. podano jedno tylko stanowisko i to już historyczne (Międzyrzec Podlaski, 1903)[3]. Nowsze stanowiska (i to dość liczne) podaje internetowy atlas grzybów. Łuskwiak podlaski jest w nim zaliczony do gatunków zagrożonych i wartych objęcia ochroną[6].

Saprotrof rozwijający się na ziemi i na ściółce w lasach iglastych i mieszanych, zwłaszcza na glebach piaszczystych i kwaśnych, czasem na resztkach gałęzi[4].

Przypisy edytuj

  1. a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2019-05-26] (ang.).
  2. Species Fungorum [online] [dostęp 2019-05-26] (ang.).
  3. a b Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, ISBN 83-89648-09-1.
  4. a b c d e f H. Knudsen, J. Vesterholt, Funga Nordica Nordsvamp, CKopenhaga 2008.
  5. Discover Life Maps [online] [dostęp 2019-05-26].
  6. Aktualne stanowiska łuskwiaka śliskiego w Polsce [online] [dostęp 2019-05-26].