Ślepotka (dopływ Kłodnicy)
Ślepotka[1], w powszechnym użyciu także nazwa Ślepiotka[2][3] – potok w południowej Polsce, w województwie śląskim, lewobrzeżny dopływ Kłodnicy. Bierze swój początek w Katowicach, w lesie na granicy Ochojca i Murcek, po wschodniej stronie zlikwidowanej stacji kolejowej Katowice Murcki, na wysokości ok. 315–320 m n.p.m.[4] Nazwa prawdopodobnie pochodzi od ślepicy – larw minogów, które niegdyś zamieszkiwały potok.[potrzebny przypis]
Ślepiotka – widok z mostu ul. Jankego w Katowicach Ochojcu | |
Kontynent | |
---|---|
Państwo | |
Województwo | |
Lokalizacja | |
Potok | |
Długość | 8 km |
Powierzchnia zlewni |
14 km² |
Źródło | |
Miejsce | Katowice: Murcki, Ochojec |
Współrzędne | |
Ujście | |
Recypient | Kłodnica |
Miejsce |
Katowice-Panewniki |
Współrzędne | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa śląskiego | |
Położenie na mapie Katowic |
Płynie przez Ochojec (w tym przez rezerwat przyrody Ochojec), Ligotę oraz Panewniki. W zachodniej części Panewnik, tuż przy granicy z dzielnicą Rudy Śląskiej – Kochłowicami, na wysokości 251 m n.p.m.[4] wpada do Kłodnicy. Długość Ślepotki wynosi 8 km, powierzchnia dorzecza wynosi 14 km².
Jeszcze na początku XX wieku nad Ślepotką działały młyny wodne. W sumie na rzece o ośmiokilometrowej długości działały 3 takie młyny. Dziś po ostatnim – młynie Kluczków – pozostały jedynie ruiny.
W latach 60. i 80. XX wieku potok uregulowano, wykładając koryto betonowymi płytami. Tłumaczono to koniecznością zapobieżenia powodziom. W efekcie zdewastowano naturalne koryto, które w kilku miejscach przesunięto o kilkanaście metrów.
Potok został silnie zanieczyszczony przez ścieki, nielegalnie spuszczane przez mieszkańców okolicznych dzielnic, a także przez substancje ropopochodne, które spływały z ulic biegnących nad Ślepotką. Z tych powodów w potoku nie ma innych mieszkańców poza pijawkami, skąposzczetami i żabami. Obecnie sytuacja poprawia się, dzięki rozbudowie sieci kanalizacyjnej w Katowicach.
Mimo to w górnym biegu potoku i w pobliżu jego ujścia można zaobserwować bogate formy roślinne, m.in. łęgi, lasy olsowe i torfowiska. W dolinie Ślepotki można napotkać szereg chronionych gatunków roślin i zwierząt.
Najcenniejsze przyrodniczo są endemiczne stanowiska liczydła górskiego – typowo górskiej rośliny, która dzięki specyficznemu mikroklimatowi doliny przetrwała w jej górnej części. W lesie między Ochojcem a Murckami, gdzie obok liczydła i innych roślin górskich występuje także chroniona ciemiężyca zielona czy kruszyna pospolita utworzono w 1982 r. rezerwat przyrody Ochojec.
Według planów władz Katowic Ślepotka ma być ciągle rewitalizowana, odtwarzane mają być jej meandry i starorzecza, mają też powstać kaskady, co pozwoli w przyszłości na nowo zarybić Ślepotkę. W roku 2010, w ramach realizowanego ze środków UE projektu REURIS, zrewitalizowano fragment Ślepotki w dzielnicy Ochojec w rejonie ulicy gen. Zygmunta Waltera-Jankego.
Głównym problemem jest w tej chwili błyskawiczna ekspansja niecierpka balsamicznego, zawleczonej z Azji rośliny (uprawianej w Polsce jako ozdobny kwiat rabatowy), który rozprzestrzenia się wzdłuż koryta potoku i zagłusza rosnące tam rośliny.
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 1 stycznia 2023
- ↑ Rewitalizacja fragmentu terenu nad rzeką Ślepiotką jako akcja pilotażowa do projektu REURIS [online], Urząd Miasta Katowice [dostęp 2011-05-30] [zarchiwizowane z adresu 2014-05-25] .
- ↑ Organizacja i zakres działania regionalnych zarządów gospodarki wodnej [online], Ministerstwo Środowiska RP [dostęp 2011-05-30] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-06] .
- ↑ a b Mapa geoportalu. [dostęp 2024-06-25].
Linki zewnętrzne
edytuj- Mira Borkiewicz , Potok Ślepiotka. Rezerwat przyrody wśród kopalń [online], Górnicza Izba Przemysłowo Handlowa, 2002 .
- Małgorzata Goślińska , Zapytaj roślinę o drogę [online], Wyborcza.pl, 3 kwietnia 2007 [zarchiwizowane z adresu 2016-02-12] .