Ślepotka (dopływ Kłodnicy)

(Przekierowano z Ślepiotka)

Ślepotka[1], w powszechnym użyciu także nazwa Ślepiotka[2][3]potok w południowej Polsce, w województwie śląskim, lewobrzeżny dopływ Kłodnicy. Bierze swój początek w Katowicach, w lesie na granicy Ochojca i Murcek, po wschodniej stronie zlikwidowanej stacji kolejowej Katowice Murcki, na wysokości ok. 315–320 m n.p.m.[4] Nazwa prawdopodobnie pochodzi od ślepicy – larw minogów, które niegdyś zamieszkiwały potok.[potrzebny przypis]

Ślepotka
Ilustracja
Ślepiotka – widok z mostu ul. Jankego w Katowicach Ochojcu
Kontynent

Europa

Państwo

 Polska

Województwo

 śląskie

Lokalizacja

Wyżyna Śląska

Potok
Długość 8 km
Powierzchnia zlewni

14 km²

Źródło
Miejsce Katowice: Murcki, Ochojec
Współrzędne

50°12′31,2″N 19°01′41,8″E/50,208667 19,028278

Ujście
Recypient Kłodnica
Miejsce

Katowice-Panewniki
przy granicy z Rudą Śląską

Współrzędne

50°13′43,9″N 18°55′26,5″E/50,228861 18,924028

Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „źródło”, powyżej na lewo znajduje się również punkt z opisem „ujście”
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „źródło”, powyżej na lewo znajduje się również punkt z opisem „ujście”
Położenie na mapie Katowic
Mapa konturowa Katowic, w centrum znajduje się punkt z opisem „źródło”, natomiast po lewej znajduje się punkt z opisem „ujście”

Płynie przez Ochojec (w tym przez rezerwat przyrody Ochojec), Ligotę oraz Panewniki. W zachodniej części Panewnik, tuż przy granicy z dzielnicą Rudy ŚląskiejKochłowicami, na wysokości 251 m n.p.m.[4] wpada do Kłodnicy. Długość Ślepotki wynosi 8 km, powierzchnia dorzecza wynosi 14 km².

Jeszcze na początku XX wieku nad Ślepotką działały młyny wodne. W sumie na rzece o ośmiokilometrowej długości działały 3 takie młyny. Dziś po ostatnim – młynie Kluczków – pozostały jedynie ruiny.

W latach 60. i 80. XX wieku potok uregulowano, wykładając koryto betonowymi płytami. Tłumaczono to koniecznością zapobieżenia powodziom. W efekcie zdewastowano naturalne koryto, które w kilku miejscach przesunięto o kilkanaście metrów.

Widok doliny Ślepotki we wczesnych latach 60.

Potok został silnie zanieczyszczony przez ścieki, nielegalnie spuszczane przez mieszkańców okolicznych dzielnic, a także przez substancje ropopochodne, które spływały z ulic biegnących nad Ślepotką. Z tych powodów w potoku nie ma innych mieszkańców poza pijawkami, skąposzczetami i żabami. Obecnie sytuacja poprawia się, dzięki rozbudowie sieci kanalizacyjnej w Katowicach.

Mimo to w górnym biegu potoku i w pobliżu jego ujścia można zaobserwować bogate formy roślinne, m.in. łęgi, lasy olsowe i torfowiska. W dolinie Ślepotki można napotkać szereg chronionych gatunków roślin i zwierząt.

Najcenniejsze przyrodniczo są endemiczne stanowiska liczydła górskiego – typowo górskiej rośliny, która dzięki specyficznemu mikroklimatowi doliny przetrwała w jej górnej części. W lesie między Ochojcem a Murckami, gdzie obok liczydła i innych roślin górskich występuje także chroniona ciemiężyca zielona czy kruszyna pospolita utworzono w 1982 r. rezerwat przyrody Ochojec.

Koryto Ślepotki w pobliżu źródła w lesie w Ochojcu
„Rewitalizacja Doliny Ślepiotki” – tablica informacyjna

Według planów władz Katowic Ślepotka ma być ciągle rewitalizowana, odtwarzane mają być jej meandry i starorzecza, mają też powstać kaskady, co pozwoli w przyszłości na nowo zarybić Ślepotkę. W roku 2010, w ramach realizowanego ze środków UE projektu REURIS, zrewitalizowano fragment Ślepotki w dzielnicy Ochojec w rejonie ulicy gen. Zygmunta Waltera-Jankego.

Głównym problemem jest w tej chwili błyskawiczna ekspansja niecierpka balsamicznego, zawleczonej z Azji rośliny (uprawianej w Polsce jako ozdobny kwiat rabatowy), który rozprzestrzenia się wzdłuż koryta potoku i zagłusza rosnące tam rośliny.

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 1 stycznia 2023
  2. Rewitalizacja fragmentu terenu nad rzeką Ślepiotką jako akcja pilotażowa do projektu REURIS [online], Urząd Miasta Katowice [dostęp 2011-05-30] [zarchiwizowane z adresu 2014-05-25].
  3. Organizacja i zakres działania regionalnych zarządów gospodarki wodnej [online], Ministerstwo Środowiska RP [dostęp 2011-05-30] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-06].
  4. a b Mapa geoportalu. [dostęp 2024-06-25].

Linki zewnętrzne

edytuj