Wikipedia

Światowa Stolica Książki

Światowa Stolica Książki – tytuł przyznawany co roku przez UNESCO jako wyróżnienie dla najlepszego przygotowanego przez dane miasto programu promującego książki i czytelnictwo.

Printing4 Walk of Ideas Berlin.JPG

Światowy Dzień Książki i Praw Autorskich, od którego wywodzi się Światowa Stolica Książki, jest obchodzony co roku od 23 kwietnia 1995, a od roku 2001 oficjalnie wyznacza pierwszy dzień kadencji danego miasta jako Światowej Stolicy Książki.

O tytuleEdytuj

W związku z sukcesem Światowego Dnia Książki i Praw Autorskich, UNESCO postanowiło stworzyć tytuł Światowej Stolicy Książki, który jako pierwsze miasto otrzymał Madryt.

Do komisji przyznającej tytuł Światowej Stolicy Książki UNESCO zaprosiło przedstawicieli z Międzynarodowego Stowarzyszenia Wydawców, Międzynarodowej Federacji Stowarzyszeń i Instytucji Bibliotekarskich oraz Międzynarodowej Federacji Sprzedawców Książek. Uwzględnienie tych instytucji zapewnia, że wszystkie trzy największe grupy w branży księgarskiej mają wpływ na wybór Światowej Stolicy Książki.

Oprócz programu Światowej Stolicy Książki, UNESCO organizuje również inne inicjatywy promujące literaturę takie jak Miasto Literatury, które działa w ramach Sieci Kreatywnych Miast UNESCO[1].

Kryteria przyznania tytułuEdytuj

Komisja oczekuje, że programy miast kandydujących, promujące książki i czytelnictwo, posiadać będą wsparcie prezydenta miasta. Pozostałe kryteria, na które zwraca uwagę komisja to m.in.[2]:

  • zaangażowanie na poziomie miejskim, regionalnym, krajowym i międzynarodowym, w tym zaangażowanie organizacji branżowych i pozarządowych, a także przewidywany wpływ przygotowanego programu;
  • przedłożenie programu działań stworzonego specjalnie na potrzeby projektu Światowa Stolica Książki, który zostanie wdrożony w roku, gdy miasto będzie posiadało ten tytuł, wraz z przewidywanymi długofalowymi korzyściami dla zaangażowanych partnerów i całego społeczeństwa;
  • zarys przewidywanych wydatków wraz z zakładanymi strategiami pozyskania środków;
  • ilość i jakość jednorazowych i cyklicznych aktywności organizowanych przez miasto-kandydata we współpracy z krajowymi, regionalnymi i międzynarodowymi organizacjami reprezentującymi pisarzy, wydawców, księgarzy i bibliotekarzy, tak by zapewnić reprezentację i udział przedstawicieli wszystkich przemysłów związanych z książką, a także środowiska pisarzy i naukowców;
  • ilość i jakość innych wartych uwagi projektów, których celem jest promocja i wspieranie książki i czytelnictwa;
  • zgodność z zasadami wolności słowa, wolności publikacji i dystrybucji informacji, na podstawie zapisów Konstytucji UNESCO, a także artykułu 19 i 27 Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka i umowy florenckiej o liberalizacji rynku dóbr o charakterze kulturalnym.

Światowe Stolice KsiążkiEdytuj

Lista miast które otrzymały tytuł Światowej Stolicy Książki:

Rok Miasto Państwo
2001 Madryt Hiszpania
2002 Aleksandria Egipt
2003 Nowe Delhi Indie
2004 Antwerpia[3] Belgia
2005 Montreal[4] Kanada
2006 Turyn[5] Włochy
2007 Bogotá[6] Kolumbia
2008 Amsterdam[7] Holandia
2009 Bejrut[8] Liban
2010 Lublana[9] Słowenia
2011 Buenos Aires[10] Argentyna
2012 Erywań[11] Armenia
2013 Bangkok[12] Tajlandia
2014 Port Harcourt[13] Nigeria
2015 Incheon[14] Korea Południowa
2016 Wrocław[15] Polska
2017 Konakry[16] Gwinea
2018 Ateny[17] Grecja
2019 Szardża[18] Zjednoczone Emiraty Arabskie
2020 Kuala Lumpur[19] Malezja
2021 Tbilisi Gruzja
2022 Guadalajara Meksyk

Wrocław Światową Stolicą KsiążkiEdytuj

24 czerwca 2014, podczas spotkania w Paryżu, komisja UNESCO zdecydowała, że tytuł Światowej Stolicy Książki w roku 2016 nosić będzie Wrocław. Komisja, na czele z Iriną Bokovą, wybrała Wrocław ze względu na złożony przez miasto program promocji czytelnictwa, który zakłada pracę na poziomie lokalnym, regionalnym jak i międzynarodowym. Wrocław jest pierwszym miastem w Polsce, które uzyskało ten tytuł UNESCO.

Kadencja Wrocławia jako Światowej Stolicy Książki rozpoczęła się 23 kwietnia 2016 roku i trwała dokładnie rok. Hymnem wydarzenia był wiersz Tadeusza Różewicza pt. Włosek poety[20]. W tym samym czasie miasto pełniło również rolę Europejskiej Stolicy Kultury 2016[15].

Pozostali kandydaci którzy ubiegali się o tytuł Światowej Stolicy Książki to Brasilia w Brazylii, Montilla w Hiszpanii oraz Szardża w Zjednoczonych Emiratach Arabskich[21].

PrzypisyEdytuj

  1. ↑ Sieć Kreatywnych Miast UNESCO.
  2. ↑ Kryteria Przyznania Tytułu
  3. ↑ IFLA Antwerpia Światową Stolicą Książki 2004
  4. ↑ Ogłoszenie Montrealu Światową Stolicą Książki 2005
  5. ↑ Ogłoszenie Turynu Światową Stolicą Książki 2006
  6. ↑ Ogłoszenie Bogoty Światową Stolicą Książki 2007
  7. ↑ Ogłoszenie Amsterdamu Światową Stolicą Książki 2008
  8. ↑ Ogłoszenie Bejrutu Światową Stolicą Książki 2009
  9. ↑ Ogłoszenie Lublany Światową Stolicą Książki 2010
  10. ↑ Ogłoszenie Buenos Aires Światową Stolicą Książki 2011
  11. ↑ Ogłoszenie Erywania Światową Stolicą Książki 2012
  12. ↑ Ogłoszenie Bangkoku Światową Stolicą Książki 2013
  13. ↑ Ogłoszenie Portu Harcourt Światową Stolicą Książki 2014
  14. ↑ Ogłoszenie Incheon Światową Stolicą Książki 2015
  15. ↑ a b Ogłoszenie Wrocławia Światową Stolicą Książki 2016
  16. ↑ Ogłoszenie Konakry Światową Stolicą Książki 2017
  17. ↑ Ogłoszenie Ateny Światową Stolicą Książki 2018
  18. ↑ Ogłoszenie Szardża Światową Stolicą Książki 2019
  19. ↑ Ogłoszenie Kuala Lumpur Światową Stolicą Książki 2020
  20. ↑ „Włosek poety” zabrzmi na Rynku. Ty też zaśpiewaj!, www.wroclaw.pl [dostęp 2023-02-16] (pol.).
  21. ↑ World Book Capital 2016 Decision of the Selection Committee Letter

Linki zewnętrzneEdytuj

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Światowa_Stolica_Książki&oldid=69601857”