Štiavnické Bane
Štiavnické Bane (węg. Hegybánya) – wieś (obec) na Słowacji położona w kraju bańskobystrzyckim, w powiecie Bańska Szczawnica. Pierwsze wzmianki o miejscowości pochodzą z roku 1559[5].
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Kraj | |
| Powiat | |
| Starosta |
Stanislav Neuschl[1] |
| Powierzchnia |
10,16[2] km² |
| Wysokość |
670 m n.p.m. |
| Populacja (2023) • liczba ludności • gęstość |
|
| Nr kierunkowy |
045 |
| Kod pocztowy |
969 81 |
| Tablice rejestracyjne |
BS |
Położenie na mapie kraju bańskobystrzyckiego  | |
Położenie na mapie Słowacji  | |
| 48°26′21″N 18°52′12″E/48,439167 18,870000 | |
| Strona internetowa | |
Położenie edytuj
Štiavnické Bane leżą w Górach Szczawnickich, w środkowej, najwyższej części tzw. Hodrušskej hornatiny, w obszarze źródłowych toków potoków Štiavnica i Richnava, ok. 3-5 km na południowy zachód od Bańskiej Szczawnicy[6].
Rozrzucona zabudowa miejscowości ciągnie się wzdłuż południowo-wschodnich stoków grzbietu, idącego od szczytu Paradajs w kierunku południowo-zachodnim przez szczyty Tanád (939 m n.p.m.), Malý Tanád (867 m n.p.m.), Farárova hôrka (849 m n.p.m.) i Kanderka (862 m n.p.m.) po Sedlo Pleso (ok. 770 m n.p.m.)[7].
Historia edytuj
Pod obecną nazwą miejscowość istnieje od 1948 r. W jej skład weszło kilka różnych jednostek osadniczych: Piarg (znany początkowo jako Siglisberg lub Sigelsberg), Vindšachta, Horná roveň i Galizon. Piarg po raz pierwszy wspominany był (właśnie jako Siglisberg) w 1352 r. Należał do feudalnego „państwa” z siedzibą na zamku Šašov[6]. Pozostałe górnicze osady należały pierwotnie do Bańskiej Szczawnicy i funkcjonowały jako zewnętrzne (w stosunku do centrum miasta obwiedzionego murami obronnymi) „ulice”[8].
Piarg był ożywionym ośrodkiem wydobycia złota, srebra i rud innych metali oraz znaczącym centrum rozwoju techniki górniczej. W XVII i XVIII w. wprowadzono tu do użycia nowe rodzaje pomp odwadniających kopalnie, rozpoczęto stosowanie czarnego prochu strzelniczego do rozsadzania skał, wybudowano system zbiorników wodnych (tzw. tajchów) gromadzących wodę niezbędną do napędu pomp i kruszarek rudy wraz z systemem zasilających je kanałów[8].
Demografia edytuj
Według danych z dnia 31 grudnia 2010, wieś zamieszkiwały 794 osoby, w tym 396 kobiet i 398 mężczyzn[9].
W 2001 roku rozkład populacji względem narodowości i przynależności etnicznej wyglądał następująco[10]:
-
Kościół pw. św. Józefa -
Kościół pw. św. Józefa -
Klasztor -
Miejscowość w 1906
Przypisy edytuj
- ↑ Lista wybranych wójtów, burmistrzów gmin i miast w wyborach do organów gminy. Štatistický úrad Slovenskej republiky. [dostęp 2012-02-20]. (słow.).
- ↑ Statistical Office of the Slovak Republic (www.statistics.sk): Hustota obyvateľstva - obce. www.statistics.sk. [dostęp 2024-03-28]. Ustawienia: om7014rr_obc: 10,16S_SK, om7014rr_ukaz: Rozloha (Štvorcový meter).
- ↑ Statistical Office of the Slovak Republic (www.statistics.sk): Počet obyvateľov podľa pohlavia - obce (ročne). www.statistics.sk. [dostęp 2024-03-28]. Ustawienia: om7101rr_obc: AREAS_SK.
- ↑ Statistical Office of the Slovak Republic (www.statistics.sk): Hustota obyvateľstva - obce. www.statistics.sk. [dostęp 2024-03-28]. Ustawienia: om7014rr_obc: AREAS_SK.
- ↑ Statystyki ogólne miejscowości. Statistical Office of the Slovak Republic. [dostęp 2012-02-20]. (ang.).
- ↑ a b Kelemen Albert a kolektív: Štiavnické vrchy. Turistický sprievodca ČSSR, wyd. Šport, slovenské telovýchovné vydavateľstvo, Bratislava 1986, s. 234-235
- ↑ Wg mapy.cz [1]
- ↑ a b Adamec Vladimír, Jedličková Nora: Slovensko. Turistický lexikon, wyd. Šport, slovenské telovýchovné vydavateľstvo, Bratislava 1991, ISBN 80-7096-152-X, s. 236
- ↑ Dane statystyczne dotyczące liczby mieszkańców. Statistical Office of the Slovak Republic. [dostęp 2012-02-20]. (ang.).
- ↑ Statystyki mieszkańców na podstawie spisu statystycznego z roku 2001. Statistical Office of the Slovak Republic. [dostęp 2012-02-20]. (ang.).