Wikipedia

Żółwik malowany

(Przekierowano z Żółw malowany)

Żółwik malowany[4][5][6], żółw malowany[4] (Chrysemys picta) – gatunek gada z podrzędu żółwi skrytoszyjnych z rodziny żółwi błotnych (Emydidae).

Żółwik malowany
Chrysemys picta[1]
(Schneider, 1783)
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

zauropsydy

Rząd

żółwie

Podrząd

żółwie skrytoszyjne

Rodzina

żółwie błotne

Rodzaj

Chrysemys

Gatunek

żółwik malowany

Synonimy
  • Testudo picta Schneider, 1783[2]
  • Hydrochelys picta — Wagler, 1821[2]
  • Emys Picta — Duméril & Bibron, 1835[2]
  • Trachemys picta — Lever, 2003[2]
Podgatunki[2]
  • Ch. p. picta (Schneider, 1783)
  • Ch. p. bellii (Gray, 1831)
  • Ch. p. marginata Agassiz, 1857
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3]

Zasięg występowania
Mapa występowania
czerwony: Ch. p. bellii
pomarańczowy: Ch. p. marginata
żółty: Ch. p. picta
niebieski: Chrysemys dorsalis
Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Występowanie edytuj

Spotykany od południowej Kanady do północnego Meksyku[7] (stan Chihuahua)[2].

Podgatunki edytuj

Obecnie zazwyczaj wymienia się trzy podgatunki żółwika malowanego[2][8]:

  • Ch. picta picta (Schneider, 1783)
  • Ch. picta bellii (Gray, 1831)
  • Ch. picta marginata Agassiz, 1857

Takson dorsalis, uznawany przez wielu autorów za czwarty podgatunek żółwika malowanego[9], jest obecnie zwykle uznawany za osobny gatunek Chrysemys dorsalis[8][10].

Wygląd edytuj

W zależności od podgatunku żółw ten osiąga od 18 do 25 cm długości. Pancerz ma raczej płaski, barwy zielonooliwkowej lub oliwkowej w różnych odcieniach (aż do czarnego). Na tym tle na karapaksie i głowie występują żółte lub pomarańczowe plamy. Rozróżnia się cztery układy tych plam.

Biologia i środowisko edytuj

Występuje w wodach stojących (jeziorach, stawach), a także w rzekach o powolnym nurcie. Preferuje spokojne zbiorniki wodne obficie porośnięte roślinnością. Podejmuje niedalekie wędrówki w okolicach zbiornika, często wygrzewa się na słońcu. Na północnych krańcach swojego zasięgu zimuje na dnie (zagrzebany w mule), co trwa 4–6 miesięcy. Jest odporny na zimowe spadki temperatury – może przeżyć nawet wtedy, gdy zamarznie ponad 50% wody pozakomórkowej w jego organizmie[11].

Ochrona edytuj

Handel tym gatunkiem żółwia został zakazany na terenie Unii Europejskiej. Chrysemys picta został wymieniony w aneksie B Rozporządzenia Rady (WE) Nr 338/97 o handlu dzikimi zwierzętami, ponieważ masowo był sprowadzany na teren Unii Europejskiej w celach hodowlanych, co spowodowało zagrożenie dla rodzimych gatunków zamieszkujących teren Unii Europejskiej.

Gatunek uznany za inwazyjny na terenie Polski. Ujęty w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 9 września 2011 r. w sprawie listy roślin i zwierząt gatunków obcych, które w przypadku uwolnienia do środowiska przyrodniczego mogą zagrozić gatunkom rodzimym lub siedliskom przyrodniczym[12]. W związku z tym, wwiezienie do Polski żółwia z tego gatunku wymaga zgody Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska, natomiast przetrzymywanie, hodowla, rozmnażanie, oferowanie do sprzedaży i zbywanie wymaga zgody Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska[13].

Przypisy edytuj

  1. ↑ Chrysemys picta, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. ↑ a b c d e f g P. Uetz & J. Hallermann, Chrysemys picta, [w:] The Reptile Database [online] [dostęp 2024-02-16] (ang.).
  3. ↑ Chrysemys picta, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  4. ↑ a b Praca zbiorowa: Zwierzęta: encyklopedia ilustrowana. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2005, s. 362. ISBN 83-01-14344-4.
  5. ↑ E. Keller (red.), J.H. Reinchholf, G. Steinbach, G. Diesener, U. Gruber, K. Janke, B. Kremer, B. Markl, J. Markl, A. Shlüter, A. Sigl & R. Witt: Gady i płazy. Warszawa: Świat Książki, 2003, s. 90, seria: Leksykon Zwierząt. ISBN 83-7311-873-X. (pol.).
  6. ↑ W. Juszczyk: Gady i płazy. Wyd. 2. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1986, s. 261, seria: Mały słownik zoologiczny. ISBN 83-214-0043-4.
  7. ↑ UNEP-WCMC Species Database. (ang.).
  8. ↑ a b Turtle Taxonomy Working Group i inni, Turtles of the World: Annotated Checklist and Atlas of Taxonomy, Synonymy, Distribution, and Conservation Status (9th Ed.), Chelonian Research Foundation & Turtle Conservancy, 2021, s. 132–135, DOI: 10.3854/crm.8.checklist.atlas.v9.2021, ISBN 978-0-9910368-3-7 [dostęp 2024-02-16].
  9. ↑ R. Midtgaard, Genus Chrysemys, [w:] RepFocus [online] [dostęp 2024-02-16] (ang.).
  10. ↑ P. Uetz & J. Hallermann, Chrysemys dorsalis, [w:] The Reptile Database [online] [dostęp 2024-02-16] (ang.).
  11. ↑ Schmidt-Nielsen K., Fizjologia zwierząt – adaptacja do środowiska, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1997
  12. ↑ Dz.U. z 2011 r. nr 210, poz. 1260
  13. ↑ Dz.U. z 2022 r. poz. 916

Linki zewnętrzne edytuj

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Żółwik_malowany&oldid=73077388”