Železné hory

Železné hory – pasmo górskie na terenie Czech, będące częścią Wyżyny Czeskomorawskiej (czes. Českomoravská subprovincie). Leżą w północnej części Masywu Czeskomorawskiego (czes. Českomoravská vrchovina). Mają powierzchnię 748km², średnią wysokość 480,4m n.p.m. a ich najwyższym wzniesieniem jest Pešava (697 m n.p.m.), która dokładnie znajduje się na Sečskiej vrchovinie, będącej częścią Železnych hor. Niektóre źródła podają jednak, jako najwyższy punkt Vestec (668,0 m n.p.m.).

Železné hory

Megaregion	Pozaalpejska Europa Środkowa
Prowincja	Masyw Czeski
Podprowincja	Wyżyna Czeskomorawska
Makroregion	Masyw Czeskomorawski
Mezoregion	Železné hory
Mikroregion(y)	Chvaletická pahorkatina, Sečská vrchovina

Zasięg regionu w obrębie Czech

Rezerwat Polom - pierwotny las

Wąwóz Lowietiński

Nazwa

Nazwa pasma oznacza w języku czeskim "żelazne góry" i pochodzi od przeszłości tych rejonów, związanych z górnictwem rud żelaza.

Geografia

Charakterystyka

Železné hory dają się charakteryzować geograficznie, jako dość płaska wyżyna o trójkątnym kształcie, przecięta obniżeniem z południowego wschodu na północny zachód.

Podział

• Chvaletická pahorkatina
• Sečská vrchovina

Najwyższe wzniesienia

• Pešava - 697 m n.p.m.
• Vestec - 668 m n.p.m.
• Spálava - 663 m n.p.m.
• U Chloumku - 661 m n.p.m.
• Srní - 653 m n.p.m.
• Zuberský vrch - 650 m n.p.m.
• Polom - 649 m n. m.

Wody

Zbiornik Seč w Górach Żelaznych

Góry Żelazne leżą w dorzeczu Łaby (czes. Labe). Najdłuższe rzeki to Chrudimka i Doubrava. Na tej pierwszej zlokalizowano sztuczne zbiorniki wodne: Seč I (największy) i Seč II oraz Křižanovice I i Křižanovice II. Nad zbiornikami liczne domy wypoczynkowe.

Miejscowości

Na terenie gór i w pobliżu znajdują się następujące miasta: Heřmanův Městec, Třemošnice, Chrudim, Slatiňany i Hlinsko.

Budowa geologiczna

Góry Żelazne zbudowane są ze skał mmetamorficznych, magmowych i osadowych powstałych w czasie od prekambru do czwartorzędu. Uchodzą za najbardziej zróżnicowany geologicznie i najbardziej skomplikowany obszar w Czechach. W trakcie badań geologicznych opisano stąd ponad 100 odmian skał, m.in. granity, sjenity, dioryty, pegmatyty, porfiry, gnejsy, łupki łyszczykowe, spility, wapienie, piaskowce, szarogłazy, zwietrzeliny laterytowe i inne.

Na grzbietach występują mury skalne i pojedyncze skałki.

Ochrona przyrody

Część Gór Żelaznych obejmuje Obszar Chronionego Krajobrazu - Chráněná krajinná oblast Železné hory o powierzchni 284 km².

Turystyka

Na terenie gór bardzo dobrze rozwinięta jest sieć znakowanych szlaków turystycznych, w tym rowerowych.

Zobacz też

• Lichnice
• Wąwóz Lowietiński
• Hlavatý Petr: Železné hory, online. zelezne-hory.aspone.cz

Bibliografia

• Železné hory - mapa (część opisowa) 1:50.000, Edice Klubu Českých Turistů, Praha, 2002