109 Virginis

109 Virginis
	; Położenie w gwiazdozbiorze
	Dane obserwacyjne (J2000)
Gwiazdozbiór	Panna
Rektascensja	14h 46m 14,924s
Deklinacja	+01° 53′ 34,36″
Paralaksa (π)	0,02514 ± 0,00037″
Odległość	129,7 ± 1,9 ly; 39,78 ± 0,60 pc
Wielkość obserwowana	3,73m
Rozmiar kątowy	0,643″
Ruch własny (RA)	−115,38 ± 0,69 mas/rok
Ruch własny (DEC)	−18,99 ± 0,63 mas/rok
Prędkość radialna	−6,1 ± 2,0 km/s
	Charakterystyka fizyczna
Typ widmowy	A0 V
Masa	2,5 M☉
Promień	2,5 R☉
Metaliczność [Fe/H]	−0,41
Wielkość absolutna	0,73m
Jasność	52 L☉
Okres obrotu	<9,3 h
Prędkość obrotu	325 km/s
Wiek	360 mln lat
Temperatura	9760 K
	Charakterystyka orbitalna
Krąży wokół	Centrum Galaktyki
Półoś wielka	7130 pc
Mimośród	0,0352
Alternatywne oznaczenia
	2MASS: J01375956+4837417
	Bonner Durchmusterung: BD+02°2862
	Fundamentalny katalog gwiazd: FK5 547
	Boss General Catalogue: GC 19884
	Katalog Henry’ego Drapera: HD 130109
	Katalog Hipparcosa: HIP 72220
	Katalog jasnych gwiazd: HR 5511
	SAO Star Catalog: SAO 120648

109 Virginis (109 Vir) – gwiazda w gwiazdozbiorze Panny, odległa o około 130 lat świetlnych od Słońca.

Charakterystyka edytuj

Jest to biała gwiazda o typie widmowym A0, należąca do ciągu głównego^[4]^[3], choć klasyfikowana też jako olbrzym^[1]. Jej temperatura to 9760 K, świeci ona (po uwzględnieniu emisji w ultrafiolecie) 52 razy jaśniej niż Słońce. Ma 2,5 razy większy promień i masę niż Słońce. Powstała około 360 milionów lat temu, synteza wodoru w hel będzie trwała w jej jądrze jeszcze ok. 225 milionów lat. Gwiazda szybko obraca się wokół osi, na jeden obrót potrzebuje mniej niż 9 godzin i 18 minut^[4].

Gwiazda nie ma dysku pyłowego, ale niewykluczone, że ma towarzyszkę. Składnik 109 Virginis B o wielkości 9,7^m jest oddalony o 0,6 sekundy kątowej od jaśniejszej gwiazdy, co odpowiada minimalnej odległości w przestrzeni równej zaledwie 25 au. Jeśli faktycznie znajduje się tak blisko 109 Virginis A, to jest to pomarańczowy karzeł typu K4 o masie 0,7 M_☉, a składniki okrążają wspólny środek masy w czasie 69 lat. Zaobserwowano także dwie inne optyczne towarzyszki gwiazdy, które najprawdopodobniej tylko przypadkowo sąsiadowały z nią na niebie^[4]. Obserwacje z 2016 roku nie wykryły jednak żadnych towarzyszy^[3].

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h 109 Virginis w bazie SIMBAD (ang.) [dostęp 2018-06-24]
↑ ^a ^b ^c ^d Anderson E., Francis C.: HIP 72220. [w:] Extended Hipparcos Compilation (XHIP) [on-line]. VizieR, 2012. [dostęp 2018-06-14]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d Hutter, D.J., et al.. Surveying the Bright Stars by Optical Interferometry. I. A Search for Multiplicity among Stars of Spectral Types FK. „The Astrophysical Journal Supplement Series”. 227 (1), s. 4, 2016. DOI: 10.3847/0067-0049/227/1/4. Bibcode: 2016ApJS..227....4H.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j Jim Kaler: 109 Virginis. STARS, 2014-05-02. [dostęp 2018-06-14]. (ang.).
↑ Obliczona na podstawie paralaksy i wielkości obserwowanej.

[simbad-1] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h 109 Virginis w bazie SIMBAD (ang.) [dostęp 2018-06-24]

[xhip-2] Anderson E., Francis C.: HIP 72220. [w:] Extended Hipparcos Compilation (XHIP) [on-line]. VizieR, 2012. [dostęp 2018-06-14]. (ang.).

[bright-3] Hutter, D.J., et al.. Surveying the Bright Stars by Optical Interferometry. I. A Search for Multiplicity among Stars of Spectral Types FK. „The Astrophysical Journal Supplement Series”. 227 (1), s. 4, 2016. DOI: 10.3847/0067-0049/227/1/4. Bibcode: 2016ApJS..227....4H.

[kaler-4] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j Jim Kaler: 109 Virginis. STARS, 2014-05-02. [dostęp 2018-06-14]. (ang.).

[5] Obliczona na podstawie paralaksy i wielkości obserwowanej.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]