15 Brygada WOP
15 Brygada Wojsk Ochrony Pogranicza – jedna z brygad w strukturze organizacyjnej Wojsk Ochrony Pogranicza.
| Historia | |
| Państwo | |
|---|---|
| Sformowanie |
1950 |
| Rozformowanie |
1958 |
| Tradycje | |
| Rodowód | |
| Kontynuacja | |
| Organizacja | |
| Numer | |
| Kryptonim |
Platyna |
| Dyslokacja | |
| Formacja | |
Formowanie i zmiany organizacyjne edytuj
Sformowana w 1950 na bazie 12 Brygady Ochrony Pogranicza, na podstawie rozkazu MBP nr 043/org z 3 czerwca 1950. Nowa numeracja batalionów i brygad weszła w życie z dniem 1 stycznia 1951[2]. Sztab brygady stacjonował w Koszalinie[3].
Zgodnie z etatem czasu „P” nr 352/19 , na dzień 1 listopada 1954 brygada liczyła 2022 żołnierzy, a etat czasu „W” nr 0352/16 przewidywał 2798 żołnierzy[4].
Zgodnie z etatem czasu „P” nr 352/40, na dzień 1 sierpnia 1957 brygada liczyła 2407 żołnierzy, a etat czasu „W” nr 0352/23 przewidywał 3487 żołnierzy[5].
Rozformowana w 1958. Na jej bazie powstała 15 Bałtycka Brygada WOP.
Skład organizacyjny edytuj
W 1950[6]:
- dowództwo, sztab i pododdziały dowodzenia
- 151 batalion WOP – Trzebiatów
- 152 batalion WOP – Koszalin
- 153 batalion WOP – Ustka
- flotylla morska WOP – Darłowo
- Morska Graniczna Placówka Kontrolna Kołobrzeg
- Morska Graniczna Placówka Kontrolna Ustka
16 czerwca 1956, zarządzeniem DWW nr 013/WW rozformowano bataliony WOP Koszalin i Ustka, a strażnice podporządkowano bezpośrednio brygadzie[7].
Dowódcy brygady edytuj
- ppłk Władysław Wąsowicz 1.10.1950 - 7.10.1952
- płk Bolesław Bonczar 7.10.1952 - 20.11.1953
- ppłk Ilia Sznajder 20.11.1953 - 15.10.1955
- płk Jan Tran 17.10.1955 - 1958
Przekształcenia edytuj
4 Oddział Morski Ochrony Pogranicza → 4 Bałtycki Oddział WOP → 12 Brygada Ochrony Pogranicza → 15 Brygada WOP → 15 Bałtycka Brygada WOP → Bałtycka Brygada WOP → Bałtycki Oddział WOP
Przypisy edytuj
- ↑ ASGran., sygn. 2825/1 ↓.
- ↑ Prochwicz 2011 ↓, s. 194.
- ↑ Jackiewicz 1998 ↓, s. 67.
- ↑ Goryński 2021 ↓, s. 169.
- ↑ Goryński 2021 ↓, s. 174.
- ↑ Jackiewicz 1998 ↓, s. 69–70.
- ↑ Kaczanowicz 2006 ↓, s. 143.
Bibliografia edytuj
- Henryk Dominiczak: Zarys historii Wojsk Ochrony Pogranicza 1945-1985. Warszawa: Wojskowa drukarnia w Łodzi, 1985.
- Grzegorz Goryński. Plany mobilizacyjne Wojsk Ochrony Pogranicza okresu zimnej wojny – zadania na rzecz MON. „Biuletyn Historyczny Muzeum Marynarki Wojennej”. 36/2021, 2021. Gdynia: Muzeum Marynarki Wojennej. ISSN 0137-5539.
- Zenon Jackiewicz: Wojska Ochrony Pogranicza (1945-1991). Krótki informator historyczny. Kętrzyn: Centrum Szkolenia Straży Granicznej, 1998. ISBN 83-909304-3-9.
- Jerzy Prochwicz: Wojska Ochrony Pogranicza 1945-1965. Piotrków Trybunalski: Naukowe Wydawnictwo Piotrkowskie, 2011. ISBN 978-83-7726-027-2.
- Andrzej Wojtaszak, Kazimierz Kozłowski: Żołnierz polski na Pomorzu Zachodnim X-XX wiek. Materiały z sesji naukowej z 10 listopada 1999 r. Praca zbiorowa. Szczecin: Oddział Edukacji Obywatelskiej, 2001. ISBN 83-86992-76-X.
- Mikołaj Kaczanowicz: 60–lecie ochrony granicy morskiej przez graniczne jednostki organizacyjne Wojsk Ochrony Pogranicza i Straży Granicznej na terenie służbowej odpowiedzialności Placówki Straży Granicznej w Darłowie. W: Biuletyn 1/2006. T. Z historii ochrony granic. Koszalin: Centralny Ośrodek Szkolenia Straży Granicznej im. Marszałka Polski Józefa Piłsudskiego, 2006, s. 127–152. ISSN – 2505 1492 – 2505.
- Archiwum Straży Granicznej, DWOP sygn.2825/1. Rejestr główny jednostek WOP.
- Archiwum Straży Granicznej, zespół archiwalny DWOP, sygn. 1842/7, Historia Bałtyckiej Brygady Wojsk Ochrony Pogranicza. Koszalin 1961.