2 Dywizja Piechoty Legionów Armii Krajowej

2 Dywizja Piechoty Legionów Armii Krajowej „Pogoń” (2 DP Leg. AK) – wielka jednostka piechoty Armii Krajowej.

2 Dywizja Piechoty Legionów Armii Krajowej
Ilustracja
Historia
Państwo

 Polskie Państwo Podziemne

Sformowanie

sierpień 1944

Rozformowanie

8 października 1944

Nazwa wyróżniająca

Pogoń

Tradycje
Rodowód

Inspektorat Sandomierz Armii Krajowej

Dowódcy
Pierwszy

podpułkownik "Lin" (Antoni Żółkiewski)

Działania zbrojne
II wojna światowa
Organizacja
Formacja

Armia Krajowa

Rodzaj wojsk

partyzantka

Podległość

Kielecki Korpus Armii Krajowej

Zgodnie z założeniami planu „Burza”, wyrażonymi w rozkazie z września 1942, oddziały partyzanckie miały być odtworzone w oparciu o Ordre de Bataille Wojska Polskiego sprzed 1 września 1939 roku.

W wyniku akcji odtwarzania przedwojennych jednostek wojskowych w 1944 roku powstała 2 Dywizja Piechoty Legionów AK „Pogoń” pod dowództwem ppłk. Antoniego Żółkiewskiego ps. „Lin” (Okręg Radom-Kielce Armii Krajowej).

Obsada

edytuj
  • dowódca – podpułkownik „Lin” (Antoni Żółkiewski)
  • szef sztabukapitan „Siwy” (Michał Mandziara)
  • adiutant – kapitan „Sandacz” (Witold Sągajłło)
  • oficer operacyjny – kapitan „Kret” (Leon Torliński)
  • oficer informacyjny – kapitan „Bartnik” (Zenon Krzekotowski)
  • szef saperów – kapitan „Kaktus” (Tadeusz Struś)
  • szef sanitarny – major lekarz „Szerszeń” (Jan Aleksandrowicz)
  • lekarz – doktor „Sulima” (Jerzy Popiel)
  • szef łączności – porucznik „Szum” (Tadeusz Osiński)
  • dowódca szwadronu zwiadu – rotmistrz „Pobóg” (Karol Wickenhagen)
  • oficer ds. zrzutowych – porucznik „Pokrzywka” (Władysław Szumowski)
  • dowódca plutonu żandarmerii – podporucznik „Reder” (Dionizy Mędrzycki)
  • szef sądu polowego – porucznik „Komar” (Roman Byszewski)
  • oficer artylerii – porucznik „Korwin” (Roman Ziętek)
  • kapelan dywizji – ksiądz „Jaskólski” (Zygmunt Głowacki)[1]

Struktura organizacyjna

edytuj

Liczebność dywizji

edytuj

W okresie koncentracji na akcję „Zemsta” w drugiej połowie sierpnia 1944 roku stan 2DP piechoty wynosił ok. 3075 żołnierzy zgromadzonych w jednostkach:

  • 2 ppLeg – 1107 ludzi,
  • 3 ppLeg – 915 ludzi,
  • 4 ppLeg – 885 ludzi
  • dowództwo i służby dywizji – 168 ludzi[2].

W ramach akcji „Zemsta” Dywizja koncentrowała się ok. 20 sierpnia w lasach majątku Przysucha. Po zaniechaniu marszu na pomoc Powstaniu Warszawskiemu w dniu 23 sierpnia i rozwiązaniu koncentracji Kieleckiego Korpusu Armii Krajowej dywizja przeszła na teren inspektoratu kieleckiego w okolice Chęcin z zadaniem opanowaniem Kielc w przypadku sprzyjających okoliczności. Dywizja do końca września prowadziła działania partyzanckie całością sił. 26 sierpnia uderzyła na baterię artylerii w Dziebałdowie. 2 i 3 września stoczyła zwycięskie walki z oddziałami niemieckimi próbującymi spacyfikować Radoszyce i Grodzisko. 10 września zaatakowała Niemców we wsi Krasna. 13 września Dywizja walczyła pod Miedzierzą i Trawnikami. Kolejne potyczki to: 17 września pod Szewcami, 18 września w lasach fanisławickich, 26 września pod Radkowem, 27 września pod Zakrzowem oraz 28 września w Ludyni.

Dywizja rozwiązana rozkazem dowódcy Okręgu Radom – Kielce AK w dniu 8.10.1944 roku wobec niekorzystnej sytuacji ogólnej, trudności w zaopatrzeniu w żywność i umundurowanie oraz pogarszających się warunków bytowych w okresie jesiennym[3].

Od tego dnia pułki dywizji działały samodzielnie.

1 batalion 2 pułku piechoty Legionów AK kpt. Eugeniusza Kaszyńskiego – „Nurta” 29 i 30 października stoczył walki pod Lipnem i Chotowem.

2 batalion 2 pułku piechoty Legionów AK kpt. Tadeusza Strusia – „Kaktusa” 18 listopada walczył w lasach starachowickich.

3 pułk piechoty Legionów AK kpt. Antoniego Hedy – „Szarego” 6 października prowadził działania bojowe koło gajówki Piecyki, a 3 listopada koło Huty w lasach przysuskich. W następnych dniach w lasach niekłańskich.

Przypisy

edytuj
  1. Obsadę personalną podano za: W. Borzobohaty; „Jodła”: Okręg Radomsko – Kielecki ZWZ-AK ... s??
  2. a b Piotr Sierant, „2 Pułk Piechoty Legionów Armii Krajowej”], Warszawa 1996, Oficyna Wydawnicza Volumen Wydawnictwo BELLONA, str 122.
  3. Bogusław Szwedo, Kawalerowie Orderu Virtuti Militari Ziemi Sandomierskiej, Tom 1, Sandomierz 2001, s??

Bibliografia

edytuj