Wikipedia

6 Dywizjon Artylerii Przeciwlotniczej (II RP)

6 dywizjon artylerii przeciwlotniczej (6 daplot) – pododdział artylerii przeciwlotniczej Wojska Polskiego w II Rzeczypospolitej.

6 Dywizjon Artylerii Przeciwlotniczej
Historia
Państwo

 Polska

Sformowanie

1926

Rozformowanie

1939

Tradycje
Nadanie sztandaru

5 maja 1938

Organizacja
Dyslokacja

Garnizon Lwów
(Okręg Korpusu Nr VI)

Rodzaj sił zbrojnych

wojsko

Rodzaj wojsk

Artyleria

Podległość

11 Grupa Artylerii

Artyleria przeciwlotnicza WP przed wybuchem II wś

Dywizjon stacjonował w garnizonie Lwów[1], w tzw. „Koszarach Czerwonego Klasztoru” przy ulicy Teatyńskiej[a].

3 grudnia 1932 miało miejsce uroczyste otwarcie świetlicy żołnierskiej dyonu. Symbolicznego aktu przekazania świetlicy dokonał prezes Polskiego Białego Krzyża, inżynier Moszoro. Świetlica została przekazana kołu świetlicowemu 6 daplot, którego przewodniczącą została p. Emilia Kruszyńska, żona dowódcy dyonu, majora inżyniera Tadeusza Kruszyńskiego. W uroczystości wzięli udział między innymi dowódca Okręgu Korpusu Nr VI, generał brygady Bolesław Popowicz z małżonką, wiceprezydent miasta Lwowa i poseł na Sejm, doktor Stanisław Stroński i starosta grodzki, doktor Romuald Klimów. Świetlica posiadała salę teatralną[2].

Mobilizacja edytuj

6 Dywizjon Artylerii Przeciwlotniczej był jednostką mobilizującą. W 1939 roku, zgodnie z planem mobilizacyjnym „W” dywizjon sformował w mobilizacji niejawnej (alarmowej) sześć oddziałów organicznej artylerii przeciwlotniczej wielkich jednostek piechoty i kawalerii:

Osobny artykuł: Organizacja baterii artylerii przeciwlotniczej motorowej typu A.

Żołnierze dywizjonu edytuj

Dowódcy dywizjonu
mjr art. Franciszek Ksawery Mołodyński VII 1926[4] – I 1930[5]
mjr / ppłk inż. Tadeusz Marian Kruszyński III 1930[6][7] – 1938
ppłk Ireneusz Kobielski do VIII 1939
Obsada personalna samodzielnego dywizjonu artylerii przeciwlotniczej nr 6
w lipcu 1926 roku[8] w 1928 roku[9]
dowódca dyonu mjr art. Franciszek Ksawery Mołodyński mjr art. Franciszek Ksawery Mołodyński (KW)
dowódca 1 baterii kpt. art. Kazimierz Świderski kpt. art. Andrzej Maksymilian Juzwa
oficer młodszy 1 baterii por. art. Aleksander Jan Barański kpt. art. Jan III Sienkiewicz
dowódca 2 baterii kpt. art. Stefan Henryk Karol Wojtowicz[10] kpt. art. Edward Dyhdalewicz (KW)
oficer młodszy 2 baterii por. art. Michał Dżugaj por. art. Michał Dżugaj (KW)
zastępca dowódcy plutonu technicznego por. art. Bronisław Wilhelm Tytus Zakrzewski por. art. Walenty Michał Najwer (KW)
por. art. Feliks Leon Cydzik
por. art. Napoleon Władysław Herdan
por. art. Władysław Tobiasz
Obsada personalna w marcu 1939 roku[1][b] Przydziały mobilizacyjne
dowódca dywizjonu ppłk Ireneusz Kobielski
zastępca dowódcy dywizjonu kpt. Oswald Franciszek Artur Peschel dowódca baterii motorowej artylerii plot. 40 mm typ B nr 86
adiutant kpt. Jerzy Marian Gregowicz
pomocnik dowódcy ds. gospodarczych kpt adm. (art.) Edward Dyhdalewicz[12] dowódca baterii motorowej artylerii plot. 40 mm typ A nr 5
oficer mobilizacyjny por. Stanisław Pałyga oficer zwiadowczy baterii motorowej artylerii plot. 40 mm typ A nr 5
oficer techniczny kpt. Tadeusz Niewiarowski
dowódca plutonu łączności por. Roman Bąbczyński oficer zwiadowczy baterii motorowej artylerii plot. 40 mm typ A nr 11
dowódca 1 baterii kpt. Tadeusz Dobiesław Hordyński dowódca baterii motorowej artylerii plot. 40 mm typ A nr 11
dowódca plutonu ppor. Marian Józef Skowron dowódca plutonu artylerii plot. [nr 681] bazy lotniczej nr 6
dowódca 2 baterii kpt. Bazyli Mościcki referent OPL w Dowództwie Lotnictwa i OPL SGO „Narew”[13]
dowódca plutonu ppor. Edward Kaczmarczyk
dowódca 3 baterii kpt. Franciszek Burski
dowódca plutonu ppor. Kazimierz Ignacy Oświęcimski
dowódca 4 baterii por. Grzegorz Łupiński
dowódca plutonu ppor. Tadeusz Maciej Woźniak
dowódca 5 baterii por. Roman Władysław Zwil dowódca baterii motorowej artylerii plot. 40 mm typ A nr 71
dowódca plutonu ppor. Aleksander Jarzęcki oficer zwiadowczy baterii motorowej artylerii plot. 40 mm typ A nr 71
na kursie kpt. Zygmunt III Malinowski


Żołnierze dywizjonu – ofiary zbrodni katyńskiej edytuj

Osobne artykuły: zamordowani w Katyniu, zamordowani w Charkowie, zamordowani w Kalininie, zamordowani z Ukraińskiej Listy Katyńskiej (ULK) i zamordowani z Białoruskiej Listy Katyńskiej (BLK).

Biogramy zamordowanych znajdują się na stronie internetowej Muzeum Katyńskiego[14]

Nazwisko i imię stopień zawód miejsce pracy przed mobilizacją zamordowany
Zając Józef[15] podporucznik rezerwy Dyrekcja PKP we Lwowie Katyń

Symbole dywizjonu edytuj

Sztandar
Osobny artykuł: polskie sztandary wojskowe.

5 maja 1938 roku Minister Spraw Wojskowych zatwierdził wzór sztandaru 6 daplot[16].
22 listopada 1938 roku we Lwowie Minister Spraw Wojskowych, gen. dyw. Tadeusz Kasprzycki wręczył sztandar dowódcy dywizjonu, ppłk. Ireneuszowi Kobielskiemu. Ceremonię poprzedziła msza celebrowana przez biskupa polowego Józefa Gawlinę, który dokonał poświęcenia sztandaru[17].
Sztandar aktualnie eksponowany jest w Instytucie gen. Sikorskiego w Londynie[17].

Opis sztandaru[18]

Na prawej stronie płatu sztandaru był umieszczony w rogach numer dywizjonu według wzoru ustalonego w „Dzienniku Rozkazów Ministerstwa Spraw Wojskowych” nr 6 z 1937, poz. 77.
Na lewej stronie płatu sztandaru znajdują się na tarczach w poszczególnych rogach:

  • w prawym górnym – wizerunek Matki Boskiej Ostrobramskiej
  • w prawym dolnym – godło miasta Lwowa
  • w lewym górnym – wizerunek św. Barbary - patronki artylerzystów
  • w lewym dolnym – odznaka pamiątkowa 6 dywizjonu artylerii przeciwlotniczej

Na dolnym ramieniu Krzyża Kawalerskiego wyhaftowany napis „Lwów 22 X 1924”, upamiętniający datę i miejsce powstania 6 samodzielnej baterii artylerii przeciwlotniczej.

Odznaka pamiątkowa

13 sierpnia 1932 roku Minister Spraw Wojskowych zatwierdził wzór i regulamin odznaki pamiątkowej artylerii przeciwlotniczej.

Uwagi edytuj

  1. ↑ Koszary przy ul. Teatyńskiej mieściły się w byłym klasztorze.
  2. ↑ Wykaz zawiera obsadę jednostki według stanu bezpośrednio przed rozpoczęciem mobilizacji pierwszych oddziałów Wojska Polskiego w dniu 23 marca 1939, ale już po przeprowadzeniu ostatnich awansów ogłoszonych z datą 19 marca 1939[11].

Przypisy edytuj

  1. ↑ a b Rocznik oficerski 1939 ↓, s. 770.
  2. ↑ Uroczyste otwarcie świetlicy 6 dyonu art. plotn., „Polska Zbrojna” Nr 5 z 5 stycznia 1933 r. s. 6.
  3. ↑ Rybka i Stepan 2010 ↓, s. 373.
  4. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 27 z 14 lipca 1926 roku, s. 214.
  5. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 1 z 21 stycznia 1930 roku, s. 8.
  6. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 31 marca 1930 roku, s. 101.
  7. ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 729.
  8. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 27 z 14 lipca 1926 roku, s. 214, 216.
  9. ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 414.
  10. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 28 lutego 1927 roku, s. 63, kpt. Wojtowicz został przeniesiony do 1 paplot, a na jego miejsce przybył z 11 pap kpt. Józef Popiel.
  11. ↑ Rocznik oficerski 1939 ↓, s. VI.
  12. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 25 z 31 października 1927 roku, s. 310, został przeniesiony z 2 do 6 pac z równoczesnym przydziałem do 6 sam. dyonu art. plot..
  13. ↑ Barancewicz 2013 ↓, s. 390.
  14. ↑ Księgi Cmentarne – biogramy oficerów.
  15. ↑ Księgi Cmentarne – wpis 4251.
  16. ↑ Dodatek Tajny Nr 6 do Dziennika Rozkazów M.S.Wojsk. z 05.05.1938 r. Nr 6, poz. 70.
  17. ↑ a b Satora 1990 ↓, s. 343.
  18. ↑ Moszumański 1996 ↓, s. 113.

Bibliografia edytuj

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=6_Dywizjon_Artylerii_Przeciwlotniczej_(II_RP)&oldid=73451179”