Aleksander Gardawski

polski archeolog

Aleksander Gardawski (ur. 5 marca 1917 w Dobrej[1], zm. 4 kwietnia 1974 w Lublinie) − archeolog polski, profesor, wykładowca na UMCS w Lublinie[2].

Aleksander Gardawski
Data i miejsce urodzenia

5 marca 1917
Dobra

Data i miejsce śmierci

4 kwietnia 1974
Lublin

profesor nauk humanistycznych
Specjalność: archeologia
Alma Mater

Uniwersytet Łódzki

Doktorat

1957
Instytut Historii Kultury Materialnej PAN

Profesura

1973

Nauczyciel akademicki
Uczelnia

Uniwersytet Łódzki
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej

Odznaczenia
Srebrny Krzyż Zasługi Odznaka 1000-lecia Państwa Polskiego

Życiorys

edytuj
 
Grób prof. Aleksandra Gardawskiego na cmentarzu przy ul. Lipowej w Lublinie

Syn Władysława[3]. Po II wojnie światowej pracował w Wojewódzkim Urzędzie Informacji i Propagandy w Łodzi. W 1948 na Uniwersytecie Łódzkim, pod kierunkiem prof. dr. Konrada Jażdżewskiego ukończył studia, uzyskując stopień magistra filozofii w zakresie prehistorii na podstawie pracy Niektóre zagadnienia kultury trzcinieckiej w świetle wykopalisk w Łubnej w Sieradzkiem. Podczas studiów pracował jako młodszy asystent Zakładu Prehistorii UŁ (1945−1948) oraz jako asystent w Miejskim Muzeum Prehistorycznym w Łodzi (1946−1949). W 1949−1950 wykładał w Państwowej Wyższej Szkole Pedagogicznej w Łodzi. W listopadzie 1949 rozpoczął pracę w Państwowym Muzeum Archeologicznym w Warszawie, w którym na stanowisku adiunkta, a od 1955 kustosza, kierował do 1958 Działem Epoki Brązu. W 1957 uzyskał w Instytucie Historii Kultury Materialnej Polskiej Akademii Nauk stopień naukowy kandydata nauk historycznych na podstawie pracy Plemiona kultury trzcinieckiej w Polsce, w 1958 przyznano mu tytuł docenta. Od 1958 pracował w UMCS w Lublinie. W 1959 objął kierownictwo Zakładu Archeologii Polski i Powszechnej na Wydziale Humanistycznym UMCS, równocześnie prowadząc (do 1965) pracownię archeologiczną Zakładu Neolitu i Początków Epoki Brązu IHKM PAN. W 1967 otrzymał tytuł naukowy profesora nadzwyczajnego nauk humanistycznych, a w 1973 tytuł profesora zwyczajnego. W 1970 został kierownikiem Zakładu Historii Starożytnej i Archeologii w Instytucie Historii[4].

Był członkiem Rady Stałej Międzynarodowej Unii Archeologii Słowiańskiej i Rady Naukowej Instytutu Historii Kultury Materialnej PAN.

Zajmował się zagadnieniami etnogenezy Słowian i ich kulturą we wczesnym średniowieczu. Był znawcą m.in. tematyki związanej z kulturą trzciniecką[2]. Prowadził badania archeologiczne w Łubnej i Mierzanowicach[2].

Jest współautorem publikacji Polska starożytna i wczesnośredniowieczna napisanej wspólnie z Jerzym Gąssowskim (1961).

Pochowany w części komunalnej cmentarza przy ul. Lipowej w Lublinie (sektor P3KF-8-4)[5].

Ordery i odznaczenia

edytuj

Nagrody

edytuj
  • nagroda II stopnia Ministra Szkolnictwa Wyższego (1966)[4]
  • nagroda Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Lublinie (1966, 1968)[4]

Przypisy

edytuj
  1. Gardawski Aleksander, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2023-11-16].
  2. a b c Michel Brézillon, Encyklopedia kultur pradziejowych, Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, 1981, s. 73, ISBN 83-221-0143-0.
  3. a b M.P. z 1955 r. nr 91, poz. 1144 „w 10 rocznicę Polski Ludowej za zasługi w dziedzinie kultury i sztuki”.
  4. a b c d e Prof. Aleksander Gardawski (5.03.1917–4.04.1974) phavi.umcs.pl [dostęp 2023-11-16].
  5. Cmentarze komunalne w Lublinie - wyszukiwarka osób pochowanych [online], cmentarze.lublin.eu [dostęp 2023-11-16].

Bibliografia

edytuj
  • Kurnatowska Z., Prof. dr Aleksander Gardawski (5 III 1917 - 4 IV 1974), „Slavia Antiqua”, 21 (1974), s. 291.