Aleksander Guterch

polski geograf

Aleksander Guterch (ur. 16 lutego 1936 w Sękowej[1], zm. 28 grudnia 2023 w Warszawie[2] ) – polski uczony, profesor nauk geograficznych.

Życiorys edytuj

Specjalizował się w geofizyce i sejsmologii[3]. Członek korespondent krajowy Polskiej Akademii Nauk od 1989 roku, członek rzeczywisty tej instytucji od 1998 roku. Był również członkiem Warszawskiego Towarzystwa Naukowego oraz Polskiej Akademii Umiejętności[1]. Pracownik Zakładu Sejsmicznych Badań Litosfery w Instytucie Geofizyki PAN[4].

Stopień doktora nauk fizycznych uzyskał w 1969 roku, pięć lat później habilitował się na Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie[4]. Tytuły profesorskie uzyskiwał kolejno w 1981 (nadzwyczajny)[5][4] oraz w 1991 (zwyczajny)[4].

Wybrane prace edytuj

Kierownik, promotor i recenzent wielu prac z zakresu geofizyki oraz sejsmologii, w tym[3]:

  • Ramowy Narodowy Program Badań Polarnych 2002-2010 – opracowanie
  • Struktura skorupy ziemskiej w strefie TESZ wzdłuż profilu sejsmicznego POLONAISE'97 - P2 w północno-zachodniej Polsce
  • Sejsmiczne dane refrakcyjne o strukturze skorupy ziemskiej w centralnej części transeuropejskiej strefy szwu (TESZ) na obszarze Polski
  • Struktura dolnej litosfery w transeuropejskiej strefie szwu (TESZ) z danych na profilach sejsmicznych POLONAISE'97
  • Trójwymiarowe sejsmiczne modelowanie struktury skorupy ziemskiej w rejonie TESZ na podstawie danych z eksperymentu POLONAISE'97
  • Sejsmiczna charakterystyka skorupy ziemskiej w strefie przejściowej od Południowego Pacyfiku do Półwyspu Antarktycznego, Zachodnia Antarktyka
  • Sejsmiczne sondowania litosfery Basenu Panońskiego - od podłoża do dolnej skorupy
  • Modelowanie sejsmicznej struktury skorupy i górnego płaszcza ziemi na podstawie funkcji odbioru
  • Trójwymiarowe modelowanie struktury skorupy ziemskiej w strefie kontaktu między Półwyspem Antarktycznym i Południowym Pacyfikiem z danych sejsmicznych

Nagrody i wyróżnienia edytuj

Uhonorowany następującymi nagrodami i wyróżnieniami:

  • Zespołową Nagrodą Państwową pierwszego stopnia (1976),
  • Nagrodą Prezesa Rady Ministrów (2003),
  • Zespołowymi Nagrodami Wydziału III i Wydziału VII PAN (1970–84),
  • Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1973),
  • Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (1998),
  • Odznaką Honorową „Bene Merito” Ministra Spraw Zagranicznych RP (2015)

Przypisy edytuj

  1. a b Guterch Aleksander, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2019-08-18].
  2. Odszedł prof. Aleksander Guterch [online], ptgeol.pl, 3 stycznia 2024 [dostęp 2024-01-04] [zarchiwizowane z adresu 2024-01-05].
  3. a b Prof. dr hab. czł. rzecz. PAN Aleksander Guterch, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI) [dostęp 2020-05-14].[martwy link]
  4. a b c d Aleksander Guterch, [w:] Pracownicy Zakładu Sejsmicznych Badań Litosfery [online], Instytut Geofizyki PAN [dostęp 2019-08-18] (pol.).
  5. Aleksander Guterch, [w:] Członkowie Polskiej Akademii Nauk [online], PAN [dostęp 2019-08-18].

Linki zewnętrzne edytuj