Alfons Łosowski

Alfons Łosowski (ur. 4 stycznia 1908 w Orkiewiczach k. Nowogródka, zm. 27 czerwca 1988 w Gdańsku) – polski rzeźbiarz, malarz, rysownik.

Alfons Łosowski

Data i miejsce urodzenia	4 stycznia 1908 Orkiewicze k. Nowogródka
Data i miejsce śmierci	27 czerwca 1988 Gdańsk
Narodowość	polska
Dziedzina sztuki	rzeźbiarstwo, malarstwo
Odznaczenia

Grób Alfonsa Łosowskiego na Cmentarzu Srebrzysko

Życiorys

Urodził się w 1908 roku we wsi Orkiewicze w powiecie Nowogródzkim (obecna Białoruś). Ukończył studia na Wydziale Sztuk Pięknych Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie pod kierunkiem prof. Kuny, Mikėnasa i Alexandrowicza.

W czasie II wojny światowej żołnierz AK okręgu wileńskiego. Później żołnierz pułku zapasowego 1 Armii Wojska Polskiego.

Po demobilizacji, w roku 1945 osiedlił się w Gdańsku. W 1946 roku został konserwatorem zabytków (z prof. Janem Borowskim), do 1955 roku pracował nad rekonstrukcją najcenniejszych zabytków gdańskiej Starówki. Przywrócił do istnienia w oparciu o skromną, ocalałą dokumentację fotograficzną rzeźby, będące ozdobą fasad wielu słynnych kamienic. Od roku 1955 rozpoczął indywidualną pracę twórczą w swojej pracowni przy ul. Mariackiej 11/13. Rzeźbił w kamieniu (granit i bazalt) i drewnie (grusza, czereśnia, akacja, dąb, wiąz i jesion).

Był żonaty z Marią z domu Nielubszyc (1911–2008). Ich synem jest muzyk Sławomir Łosowski, lider zespołu Kombi.

Zmarł w Gdańsku, pochowany 1 lipca 1988 na cmentarzu Srebrzysko (rejon I, kwatera POL I-4-23).

Rzeźby i ich lokalizacja

Pomnik „Legenda Norwidowi” w centrum Wrzeszcza

Niektórym rzeźbom z różnych względów zmieniono pierwotną lokalizację

• Berlin, Treptower Park: „Rybaczka” – granit
• BWA w Sopocie: „Egzotyczna” – granit
• OPZZ w Warszawie: „Głowa robotnicy” – granit czerwony
• Dyrekcja PKP: „Pantera” – gips patynowany
• Gdańsk – Park Oliwski: popiersia książąt pomorskich Mszczuja i Świętopełka
• Gdańsk – plac przy bazylice Mariackiej: „Marabut” – granit
• Gdańsk – plac przy restauracji Crystal: „Legenda (Norwidowi)” – granit
• Gdańsk – plac przy Wielkim Młynie: „Korweta” – granit
• Gdańsk – na terenie miasta: „Mors” – granit
• Gdańsk – na terenie miasta: „Ryba” – granit
• Gdańsk – na terenie miasta: „Abstrakcja” – granit szary
• Gdańsk – na terenie miasta: „Centaur” – granit jasny
• Gdańsk – na terenie miasta: „Królewicz” – granit szary
• Gdańsk – na terenie miasta: „Lotos” – granit szary
• Gdańsk – na terenie miasta: „Foka” – granit czerwony
• Gdańsk – na terenie miasta: „Mamut” – granit czerwony
• Gdańsk – na terenie miasta: „Ptak” – granit szary
• Gdańsk – na terenie miasta: „Rytm” – granit szary
• Gdańsk – na terenie miasta: „Zwierz” – granit jasny
• Gdańskie Towarzystwo Przyjaciół Sztuki: „Bona” – granit czarny
• Gdańskie Towarzystwo Przyjaciół Sztuki: „Głowa dziewczynki” – granit jasny
• Gdańsk – obok hotelu Heweliusz: „Abstrakcja” – granit
• Gdańsk – obok hotelu Heweliusz: „Macierzyństwo” – granit
• Gdańsk – obok hotelu Heweliusz: „Kobieta w ciemnej chustce” – granit ciemny
• Gdańsk – obok hotelu Heweliusz: „Kompozycja” – granit czerwony
• Gdańsk – obok hotelu Heweliusz: „Kompozycja” – granit szary
• Gdańsk – obok hotelu Heweliusz: „Portret rybaczki” – granit czarny
• Gdańsk – obok hotelu Heweliusz: „Zgoda” – granit szary
• Hotel Heweliusz w Gdańsku: „Dziwa” – wiąz
• Hotel Heweliusz w Gdańsku: „Arlekin” – wiąz
• Hotel Heweliusz w Gdańsku: „Wiosna” – wiąz
• Hotel Novotel w Gdańsku: „Dary Morza” – granit
• Hotel Posejdon w Gdańsku: „Kolumna” – dąb
• Hotel Posejdon w Gdańsku: „Kompozycja” – dąb
• Hotel Posejdon w Gdańsku: „Magda” – granit
• Hotel Posejdon w Gdańsku: „Mandryl” – granit czerwony
• Hotel Posejdon w Gdańsku: „Matylda” – granit
• Hotel Posejdon w Gdańsku: „Meduza” – wiąz
• Hotel Posejdon w Gdańsku: „Medytacja” – granit czerwony
• Hotel Posejdon w Gdańsku: „Narodziny” – granit
• Hotel Posejdon w Gdańsku: „Sowy” – kasztan
• Gdańsk – figura Zygmunta Augusta z wieży Ratusza Głównego Miasta
• Gdańsk – pomnik na Cmentarzu Żołnierzy Radzieckich (wklęsła ściana z reliefowymi tablicami)
• Jastrzębia Góra – teren miasta: (3 rzeźby)
• Ministerstwo Kultury i Sztuki: „Dziecko w przedszkolu” – gips patynowany
• Ministerstwo Kultury i Sztuki: „Lwica” – granit
• Ministerstwo Kultury i Sztuki: „Młoda konstruktorka” – gips patynowany
• Ministerstwo Kultury i Sztuki: „Portret Doktora” – granit zielony
• Muzeum Narodowe w Gdańsku: „Eurazja” – grusza
• Muzeum Narodowe w Gdańsku: „Głowa Tarpana” – granit szary
• Muzeum Narodowe w Gdańsku: „Portret dziewczynki” – granit
• Muzeum Narodowe w Gdańsku: „Tors” – granit
• Muzeum Narodowe w Warszawie: „Maria” – granit
• Muzeum rybackie (?): „Rybak” – granit
• Muzeum Sztuki Współczesnej w Szczecinie: „Kompozycja” – dąb czarny
• Muzeum Śląska Opolskiego: „Indonezja” – granit jasny
• Muzeum Śląska Opolskiego: „Lew Morski” – granit jasny
• Muzeum w Elblągu: „Dalila” – lipa
• Muzeum w Elblągu: „Kaszubka” – granit
• Pruszcz Gdański – Szkoła Podstawowa im. M. Kopernika: „Kopernik” – jesion
• Bydgoszcz – szpital: „Macierzyństwo” – granit
• Bydgoszcz – szpital: „Portret dziewczyny” – granit
• Bydgoszcz – szpital: „Ryba” – granit
• Szwecja – Grenen Musset, Axel Lind Kulturfonden: „Forma” – dąb czarny
• Sopot – I LO: „Maria Curie Skłodowska” – płaskorzeźba
• Urząd Miejski w Gdańsku: „Kasia” – granit
• Urząd Miejski w Gdańsku: „Łeb Mamuta” – granit
• Urząd Miejski w Gdańsku: „Portret Afrykanki” – granit czarny
• Urząd Miejski w Gdańsku: „Ptak” – granit czarny
• Urząd Miejski w Sopocie: „Studentka” – granit czarny
• Urząd Wojewódzki w Gdańsku: „Akt” – wiąz
• Urząd Wojewódzki w Gdańsku: „Głowa” – granit
• Urząd Wojewódzki w Gdańsku: „Przodek” – granit
• Urząd Wojewódzki w Gdańsku: „Ryba” – granit czerwony
• Urząd Wojewódzki w Gdańsku: „Wierka” – granit szary

Zbiory prywatne w kraju i za granicą

„Portret dziadka” – granit, „Wietnamka” – granit, „Afrykanka” – granit, „Portret kamieniarza” – granit, „Skupiona” – granit, „Turkmen” – granit, „Diana” – marmur, „Nadąsana” – granit, „Portret Bachusa” – granit, „Małpiszon” – granit, „Foka” – granit, „Krzyk” – granit, „Żaba” – granit, „Zwierz” – granit, „Sowa” – granit, „Dostojna” – granit, „Chłopiec” – granit, „Studentka” – granit, „Portret dziewczyny” – granit, „Głowa Chrystusa” – dąb, „Ręka” – dąb, „Błękitna” – lipa, „Modna” – orzech, „Kompozycja” – grusza, „Wicher” – dąb czarny, „Akt” – lipa, „Sowa” – jawor, „Byczek” – grusza, „Afganka” – cis, „Rodzina” – sosna, „Patriarcha” – dąb czarny, „Kompozycja” – jałowiec, „Kompozycja” – cis, „Victoria” – grusza, „Harmonia” – kasztan, „Otwarta” – grusza, „Głowa” – brzoza.

Zbiory rodzinne

30 rzeźb w granicie i 190 rzeźb w drewnie, w tym w byłej pracowni przy ul. Mariackiej 11/13 w Gdańsku: 2 granity i około 30 rzeźb w drewnie.

Wystawy

indywidualne

• 1960 – Sopot, Galeria sztuki CBWA
• 1963 – Gdańsk, Galeria Sztuki w Ratuszu
• 1964 – Gdańsk, Galeria sztuki współczesnej
• 1966 – Gdańsk, Dwór Artusa i Sień Gdańska
• 1969 – Gdańsk, Dwór Artusa i Sień Gdańska
• 1973 – Elbląg, Galeria El
• 1978 – Elbląg, Muzeum w Elblągu
• 1978 – Sopot, Galeria Sztuki BWA

ważniejsze wystawy zbiorowe

• 1954 – Warszawa, wystawa „Człowiek i praca”
• 1960 – Warszawa, Wystawa 15 lecia Polskiego Dzieła Plastycznego w Muzeum Narodowym
• 1963 – Haga, Międzynarodowa Wystawa Rzeźby
• 1972 – Berlin, Wystawa rzeźby w Treptower Park
• 1974 – Gdańsk, Wystawa rzeźby „Port Północny w sztuce”
• 1974 – Gdańsk, Ogólnopolski plener rzeźby animalistycznej
• 1974 – Rostock, Międzynarodowa wystawa rzeźby
• 1955–1977 – Okręgowe i ogólnopolskie wystawy organizowane przez Związek Polskich Artystów Plastyków

Ordery i odznaczenia

• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1972)
• Odznaka 1000-lecia Państwa Polskiego (1966)
• Odznaka honorowa „Zasłużonym Ziemi Gdańskiej” (1972)
• Odznaka honorowa „Za działalność dla miasta Gdańska” (1971)
• Odznaka honorowa „Za zasługi dla Gdańska” (1966)
• Honorowy Medal WRN za działalność kulturalną (1971)
• Medal „X Wieków Gdańska” (1966)

Nagrody i wyróżnienia

• 1949 – Wyróżnienie Ministerstwa Kultury i Sztuki („Portret robotnicy” – gips)
• 1950 – Wyróżnienie Ministerstwa Kultury i Sztuki („Młoda konstruktorka” – gips patynowany)
• 1954 – Wyróżnienie na wystawie „Człowiek i praca”
• 1964 – Wyróżnienie Centralnej Rady Związków Zawodowych („Monika”)
• 1963 – III nagroda na wystawie „Człowiek i praca” („Głowa pływaczki” – granit)
• 1963 – Nagroda za działalność artystyczną przyznana przez Zarząd Okręgu ZPAP w Gdańsku
• 1964 – Nagroda za działalność artystyczną przyznana przez Zarząd Okręgu ZPAP w Gdańsku
• 1967 – III nagroda w konkursie na projekt pomnika upamiętniającego Krzyżacką rzeź Gdańska w 1308 r.
• 1967 – „Gdańszczanin Roku 1967” w plebiscycie czytelników „Wieczoru Wybrzeża”
• 1973 – Nagroda Miasta Gdańska w Dziedzinie Kultury „Splendor Gedanensis”
• 1983 – Nagroda Miasta Gdańska w Dziedzinie Kultury „Splendor Gedanensis”

Bibliografia

• Maria Sadurska: Wspomnienie o Alfonsie Łosowskim. gdanskstrefa.com, 2016-11-28. [dostęp 2018-05-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-03-19)]. (pol.).
• Sławomir Majewski: MISTRZ ŁOSOWSKI. [w:] Wydawnictwo Labirynty [on-line]. minotauryda.blogspot.com, 2014-03-26. [dostęp 2018-05-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-05-04)]. (pol.).
• ŁOSOWSKI ALFONS. gedanopedia.pl. [dostęp 2024-10-23]. (pol.).

Linki zewnętrzne

• 50 Kompozycja przestrzenna pięciu rzeźb Alfonsa Łosowskiego. [w:] Gdański Zarząd Dróg i Zieleni [on-line]. gzdiz.gda.pl. [dostęp 2018-05-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-08-15)]. (pol.).
• Łosowski Alfons - folder. [w:] Biblioteka Elbląska im. Cypriana Norwida [on-line]. dlibra.bibliotekaelblaska.pl. [dostęp 2018-05-04]. (pol.).