Haga

miasto w Holandii, siedziba rządu

Haga (nid. Den Haag [dɛnˈɦaːx], dawna nazwa oficjalna: des-Gravenhage [desxraːvə(n)ˌɦaːɣə]) – miasto w zachodniej Holandii nad Morzem Północnym.

Haga
des-Gravenhage, Den Haag
Ilustracja
Pomnik Wilhelma I Orańskiego,
Pałac Pokoju, Ridderzaal,
Scheveningen, Ratusz w Hadze
Herb Flaga
Herb Flaga
Państwo

 Holandia

Prowincja

 Holandia Południowa

Burmistrz

Jan van Zanen (VVD)

Powierzchnia

98,20 km²

Populacja (2022)
• liczba ludności
• gęstość


562 954[1]
5345 os./km²

Nr kierunkowy

070

Kod pocztowy

2491-2599

Plan Hagi
Położenie na mapie Holandii Południowej
Mapa konturowa Holandii Południowej, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „Haga”
Położenie na mapie Holandii
Mapa konturowa Holandii, po lewej znajduje się punkt z opisem „Haga”
Ziemia52°05′N 4°19′E/52,083333 4,316667
Strona internetowa

Haga jest siedzibą holenderskiego rządu, parlamentu i rodziny królewskiej. Większość ministerstw[2] i ambasad[3] ma tu swoje siedziby. Haga jest nazywana stolicą administracyjną Holandii, choć stolicą konstytucyjną[4] kraju jest Amsterdam. Haga jest także stolicą prowincji Holandia Południowa (Zuid Holland).

Haga stała się centrum o randze międzynarodowej, znajdują się w niej między innymi siedziby Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości, Międzynarodowego Trybunału Karnego, Międzynarodowego Instytutu Statystycznego, Międzynarodowego Centrum Prasowego, Europejskiego Urzędu Policji (Europol). W Hadze odbywały się konferencje międzynarodowe, na których zawarto Konwencje haskie.

Historia edytuj

Założenie Hagi miało miejsce w XIV wieku. Początkowo była to osada obok zamku myśliwskiego hrabiów Holandii. Siedziba królewska zwana jest „des-Gravenhage”, co oznacza „leśna polana hrabiego”, nazwa pochodzi z XIII wieku, gdy hrabiowie niderlandzcy posiadali w tym miejscu pałac myśliwski w wiosce o nazwie Haghe. Około 1248 roku Wilhelm II postawił tam zamek, który stopniowo został rozbudowany. Od końca XVI wieku Haga była siedzibą Stanów Generalnych i władz administracyjnych Republiki Zjednoczonych Prowincji Niderlandów. Prawa miejskie w roku 1806 nadane zostały przez Ludwika Bonaparte[5]. Od 1815 siedziba dworu królewskiego, rządu i parlamentu.

Podział administracyjny edytuj

  • Centrum
  • Escamp
  • Haagse Hout
    • Benoordenhout
    • Bezuidenhout
    • Haagse Bos
    • Marlot
    • Mariahoeve
  • Laak
  • Leidschenveen-Ypenburg
  • Loosduinen
  • Scheveningen
  • Segbroek
    • Bomen- en Bloemenbuurt
    • Regentessekwartier
    • Valkenboskwartier
    • Vogelwijk
    • Vruchtenbuurt

Gospodarka edytuj

  • przemysł
    • poligraficzny
    • papierniczy
    • odzieżowy
    • porcelanowo-fajansowy
    • meblarski,
    • farmaceutyczny
    • przetwórstwa spożywczego

Znane holenderskie firmy które mają główne siedziby w Hadze:

  • Royal Dutch Shell, przedsiębiorstwo petrochemiczne
  • KPN, przedsiębiorstwo telekomunikacyjne
  • AEGON, towarzystwo ubezpieczeniowe
  • TPG, przedsiębiorstwo logistyczne

W Hadze znajduje się jedna z trzech głównych siedzib Schlumberger – największego na świecie przedsiębiorstwa zajmującego się usługami związanymi z obsługą pól naftowych (pozostałe siedziby znajdują się w Houston w Teksasie oraz w Paryżu).

W Hadze znajduje się duży port rybacki. Jest ważnym ośrodkiem handlowym.

Kultura edytuj

Haga stanowi wiodący ośrodek naukowy i kulturalny

  • Królewska Akademia Sztuki (założona w roku 1682)
  • Królewskie Konserwatorium Muzyczne (założone w roku 1826)
  • Biblioteka Królewska (założona w roku 1789)

Zabytki edytuj

 
Mauritshuis

Główną atrakcją Hagi jest Sala Rycerska (Ridderzaal) – XIII-wieczna gotycka budowla, znajdująca się w obrębie kompleksu budynków siedziby parlamentu, obejmującego dziedziniec wewnętrzny (Binnenhof) i dziedziniec zewnętrzny (Buitenhof). Niegdyś był to dawny pałac panujących. W Ridderzaal co roku, w każdy trzeci wtorek września (Prinsjesdag) zbiera się parlament, aby wysłuchać mowy tronowej (troonrede) króla. W centrum miasta znajduje się Mauritshuis – muzeum sztuki, posiadające bardzo wartościowe eksponaty, np. dzieła Rembrandta, w tym „Lekcję anatomii doktora Tulpa”, dzieła Vermeera van Delft, Jana Steena, Paulusa Pottera, Rubensa, Memlinga, van der Weydena, Holbeina, van Dycka, Fransa Halsa i innych wybitnych malarzy flamandzkich. W północnej części muzeum znajduje się Mesdag Panorama – obraz o rozmiarach 15 m wysokości na 130 m długości, przedstawiający wybrzeże nad Morzem Północnym, Hagę i Scheveningen.

Scheveningen to obecnie nadmorski kurort, niegdyś wioska rybacka. Po drodze z Hagi do Scheveningen znajduje się Madurodam – miniatura całej Holandii w skali 1:25, nazwane od nazwiska George Maduro – studenta, więźnia obozu koncentracyjnego w Dachau, który odznaczył się bohaterskim udziałem w holenderskim ruchu oporu.

Inne zabytki architektury w Hadze to:

Galeria edytuj

Atrakcje turystyczne edytuj

  • Madurodam – miasteczko modeli najcenniejszych zabytków architektury Holandii
  • Kąpielisko Scheveningen z molo

Muzea edytuj

 
Kunstmuseum Den Haag

Demografia edytuj

Haga jest miastem wielonarodowościowym. Holendrzy stanowią tylko 44,4% mieszkańców. Pozostała większość 55,6% to przybysze[6]. W Hadze jest największe skupisko Polaków w Holandii, liczy 14 820 osób, co stanowi 2,7% mieszkańców miasta[6]. Polacy są obecnie piątą przybyłą grupą etniczną, a pierwszą jeśli chodzi o kraje Unii Europejskiej. Tylko osoby pochodzenia surinamskiego, tureckiego, marokańskiego i indonezyjskiego stanowią większe grupy etniczne[6].

Mieszkańcy Hagi według narodowości (01-01-2020)[6]

 
Liczba Polaków mieszkających w Hadze
Grupa ludności Liczba mieszkańców %
Holendrzy 242 415 44,4%
Inne nie-zachodnie pochodzenie 64 775 11,9%
Inne zachodnie pochodzenie 59 990 11,0%
Surinamskie pochodzenie 45 770 8,4%
Tureckie pochodzenie 41 115 7,5%
Marokańskie pochodzenie 32 350 5,9%
Indonezyjskie pochodzenie 17 190 3,1%
Polskie pochodzenie 14 820 2,7%
Pochodzenie z Antyli i Aruby 12 684 2,6%
Niemieckie pochodzenie 10 065 1,8%
Belgijskie pochodzenie 3 195 0,6%
Razem 545 715 100%

Mieszkańcy Hagi ogółem w kolejnych latach[6]

Rok Liczba mieszk. Rok Liczba mieszk. Rok Liczba mieszk. Rok Liczba mieszk.
1796 41 300 1970 550 000 2006 475 627 2012 502 055
1830 56 100 1980 456 886 2007 473 941 2013 505 856
1849 63 600 1990 441 506 2008 475 681 2014 508 940
1879 113 500 2000 441 094 2009 481 863 2015 514 861
1899 206 000 2003 463 800 2010 488 553 2016 519 988
1925 394 500 2004 469 568 2011 459 082 2017 524 882
Polacy w Hadze

Liczba mieszkańców Hagi pochodzenia polskiego w kolejnych latach[6]

Rok Liczba Polaków % Rok Liczba Polaków %
2006 2345 0,5% 2012 8037 1,6%
2007 2927 0,6% 2013 8969 1,8%
2008 3686 0,8% 2014 9788 1,9%
2009 4797 1,0% 2015 11 031 2,1%
2010 5821 1,2% 2016 12 171 2,3%
2011 6866 1,5% 2017 13 078 2,5%

Transport edytuj

 
Den Haag Centraal

W Hadze znajdują się dwa duże dworce kolejowe:

  • Den Haag Centraal – stacja końcowa, gdzie znajduje się także główny dworzec autobusowy w mieście
  • Den Haag Hollands Spoor – stacja przelotowa, gdzie zatrzymuje się większość pociągów przejeżdżających przez Hagę
Z tym tematem związana jest kategoria: Stacje i przystanki kolejowe w Hadze.

Port lotniczy Rotterdam jest najbliższy, ale port lotniczy Amsterdam-Schiphol jest częściej używany ze względu na połączenie kolejowe.

Komunikacja miejska

Cała Holandia dla komunikacji metrem, autobusowej i tramwajowej (w Hadze przedsiębiorstwo komunikacji nazywa się HTM) podzielona jest na strefy. Haskie strefy to 5400 (Centrum), 5410 (Scheveningen), 5413 (Leidschendam-Voorburg), 5414 (Kerkehout), 5416 (Rijswijk), 5419 (Den Haag Zuid-west lub inaczej Kijkduin/Loosduinen).

W mieście funkcjonuje sieć tramwajowa.

Zespoły muzyczne edytuj

Osobistości edytuj

Miasta partnerskie edytuj

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. CBS Statline, opendata.cbs.nl [dostęp 2023-08-16] (niderl.).
  2. Ministerie van Algemene Zaken, Ministeries, rijksoverheid.nl [dostęp 2018-05-10] (niderl.).
  3. Alle Buitenlandse Ambassades in Nederland, nederlandse-ambassade.com [dostęp 2018-05-10].
  4. Art. 32. Konstytucji Królestwa Holandii, libr.sejm.gov.pl [dostęp 2019-10-24].
  5. Haga, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2015-03-25].
  6. a b c d e f CBS Statline, opendata.cbs.nl [dostęp 2021-05-31] (niderl.).
  7. Stedenbanden, www.polen.travel [dostęp 2024-02-28].
  8. a b c Marèl Holtermans, Warschau en Bethlehem zijn zustersteden van Den Haag: dit betekent het, indebuurt Den Haag, 21 września 2018 [dostęp 2024-02-28] (niderl.).
  9. a b c d e Taleninstituut Den Haag, Dagnall Talen [dostęp 2024-02-28] (niderl.).

Linki zewnętrzne edytuj