Andrzej Stonoga

radziecki oficer

Andrzej Stonoga, ros. Андрей Андреевич Стонога (ur. 1903 w Błagowieszczeńsku, zm. w 1991 w Kijowie) – generał Armii Czerwonej i pułkownik ludowego Wojska Polskiego.

Andrzej Stonoga
pułkownik saperów pułkownik saperów
Data i miejsce urodzenia

1903
Błagowieszczeńsk

Data i miejsce śmierci

1991
Kijów

Przebieg służby
Lata służby

19221946

Siły zbrojne

Armia Czerwona
ludowe Wojsko Polskie

Jednostki

5 Brygada Saperów
5 Mazurski Pułk Saperów

Stanowiska

dowódca brygady saperów
dowódca pułku saperów

Główne wojny i bitwy

II wojna światowa,
operacja rozminowania Polski po 1944

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Order Krzyża Grunwaldu III klasy Srebrny Krzyż Zasługi Medal za Warszawę 1939–1945 Medal „Za Zwycięstwo nad Niemcami w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941-1945”

Życiorys edytuj

Andrzej Stonoga urodził się w 1903 roku w Błagowieszczeńsku, w obwodzie amurskim. Ukończył dziesięć klas szkoły powszechnej w Swobodnym. W 1923 roku rozpoczął służbę w Armii Czerwonej, w której ukończył szkołę oficerską.

W latach 1941–1944 w czasie wojny sowiecko-niemieckiej walczył na Froncie Karelskim, Froncie Dońskim i Froncie Ukraińskim. Brał udział w obronie Moskwy i Stalingradu. W czasie walk w 1941 kontuzjowany od wybuchu bomby, a w 1943 ranny w rękę[1]. 23 marca 1943 roku awansował na pułkownika. Od października 1943 roku do października 1944 roku dowodził 9 Inżynieryjno-Saperską Brygadą. W marcu 1944 roku dowodzona przez niego brygada, w składzie 1 Armii, wzięła udział operacji dnieprowsko-karpackiej, wyróżniła się w walkach o wyzwolenie Płoskirowa i otrzymała wyróżniającą nazwę „Płoskirowska” (ros. 9-я Проскуровская инженерно-саперная бригада).

W październiku 1944 roku został odkomenderowany do Wojska Polskiego, na stanowisko dowódcy 5 Brygady Saperów. Dowodził brygadą w czasie rozminowywania Warszawy wiosną 1945 r., a następnie w czasie rozminowywania rejonu Pułtuska, terenów nad Narwią i Biebrzą oraz Warmii i Mazur[1]. Od 1 marca 1946 roku dowodził 5 Mazurskim Pułkiem Saperów. Pod koniec września 1946 roku powrócił do Armii Czerwonej.

Ordery i odznaczenia edytuj

Przypisy edytuj

  1. a b Zdzisław Barszczewski: Sylwetki saperów. s. 438.

Bibliografia edytuj

  • Zdzisław Barszczewski: Sylwetki saperów. Warszawa: Bellona, 2001. ISBN 83-11-09287-7.
  • Maciej Szczurowski, Dowódcy Wojska Polskiego na froncie wschodnim 1943-1945. Słownik biograficzny, Oficyna Wydawnicza „Ajaks”, Pruszków 1996, wyd. II uzupełnione, ISBN 83-87103-08-X.