Ant-Man i Osa: Kwantomania

film Peytona Reeda

Ant-Man i Osa: Kwantomania (oryg. Ant-Man and the Wasp: Quantumania) – amerykański fantastycznonaukowy film akcji na podstawie serii komiksów o superbohaterach o tych samych pseudonimach wydawnictwa Marvel Comics. Za reżyserię odpowiadał Peyton Reed na podstawie scenariusza Jeffa Lovenessa. W tytułowych rolach powrócili Paul Rudd i Evangeline Lilly, a obok nich w głównych rolach wystąpili: Jonathan Majors, Kathryn Newton, David Dastmalchian, William Jackson Harper, Katy O’Brian, Bill Murray, Michelle Pfeiffer, Corey Stoll i Michael Douglas.

Ant-Man i Osa: Kwantomania
Ant-Man and the Wasp: Quantumania
Ilustracja
Logo filmu
Gatunek

superbohaterski
fantastyka naukowa
akcja

Rok produkcji

2023

Data premiery

6 lutego 2023
17 lutego 2023 (Polska)

Kraj produkcji

Stany Zjednoczone

Język

angielski

Czas trwania

124 minuty[1]

Reżyseria

Peyton Reed

Scenariusz

Jeff Loveness

Główne role

Paul Rudd
Evangeline Lilly
Jonathan Majors
Kathryn Newton
David Dastmalchian
William Jackson Harper
Katy O’Brian
Bill Murray
Michelle Pfeiffer
Corey Stoll
Michael Douglas

Muzyka

Christophe Beck

Zdjęcia

Bill Pope

Scenografia

Will Htay

Kostiumy

Sammy Sheldon Differ

Montaż

Adam Gerstel
Laura Jennings

Produkcja

Kevin Feige
Stephen Broussard

Wytwórnia

Marvel Studios

Dystrybucja

Walt Disney Studios Motion Pictures

Budżet

326 600 000 USD

Przychody brutto

474 570 811 USD

Strona internetowa
Chronologia
Produkcja
Strażnicy Galaktyki: Coraz bliżej święta
(2022)
Ant-Man i Osa: Kwantomania
(2023)
Strażnicy Galaktyki vol. 3
(2023)
Wydarzenia
Strażnicy Galaktyki: Coraz bliżej święta[2]
(2022)
Ant-Man i Osa: Kwantomania
(2023)
Strażnicy Galaktyki vol. 3[2]
(2023)
Seria Ant-Man
Ant-Man i Osa
(2019)
Ant-Man i Osa: Kwantomania
(2023)

Kwantomania wchodzi w skład V Fazy Filmowego Uniwersum Marvela i stanowi część jej drugiego rozdziału zatytułowanego Saga Multiwersum. Jest to trzydziesty pierwszy film należący do tej franczyzy i kontynuacja filmów Ant-Man z 2015 i Ant-Man i Osa z 2018 roku. Światowa premiera Kwantomanii miała miejsce 6 lutego 2023 roku w Los Angeles. W Polsce film zadebiutował 17 lutego 2023 roku. Kwantomania, przy budżecie szacowanym na 326,6 milionów dolarów, zarobiła prawie 475 milionów i otrzymała mieszane oceny od krytyków.

Streszczenie

edytuj

Kiedy Janet Van Dyne była uwięziona w wymiarze kwantowym poznała wygnanego tam podróżnika o imieniu Kang. Obecnie, po bitwie Avengers z Thanosem, Scott Lang odnosi sukces po wydaniu swojego pamiętnika i żyje ze swoją dziewczyną, Hope Van Dyne. Jego nastoletnia córka, Cassie, zostaje działaczką pomagającą ludziom przesiedlonym wskutek odwrócenia działań Thanosa. Z tego powodu relacje między nią a ojcem są napięte. Odwiedzając rodziców Hope, Hanka Pyma i Janet, Cassie ujawnia, że pracuje nad urządzeniem dzięki któremu można nawiązać kontakt z wymiarem kwantowym. Janet panikuje i wyłącza urządzenie. Jednak wiadomość zostaje odebrana, w wyniku czego otwiera się portal, który wciąga całą piątkę do wymiaru kwantowego. Scott i Cassie zostają odnalezieni przez tubylców (buntowników sprzeciwiających się swojemu władcy), a Hope, Janet i Pym dostają się do miasta w poszukiwaniu odpowiedzi. Tam spotykają się z Lordem Krylarem, byłym sojusznikiem Janet, który ujawnia, że zaczął pracować dla Kanga, nowego władcy wymiaru kwantowego. Janet, Hope i Pym zmuszeni są do ucieczki i kradzieży statku Krylara. W międzyczasie przywódczyni rebeliantów, Jentorra, wyjawiła Scottowi i Cassie, że Janet jest odpowiedzialna za dojście Kanga do władzy. Chwilę później obóz rebeliantów zostaje zaatakowany przez siły Kanga, dowodzone przez M.O.D.O.K.–a, którym okazuje się być Darren Cross, którego Scott pokonał kilka lat wcześniej i został uznany za zmarłego[3][4][5].

Janet na pokładzie statku Krylara wyznaje Hope i Pymowi, dlaczego nie chciała mówić nic o wymiarze kwantowym: Kang chciał, by razem z Janet wspólnie uciekli z wymiaru kwantowego. Jednak po udzieleniu pomocy przy naprawie mocy jego statku Janet odkryła, że Kang zniszczył za jego pomocą całe linie czasowe. Janet postanawia mu się przeciwstawić i powiększyć rdzeń statku tak, by stał się niemożliwy do użytku. Pomimo to Kang odzyskuje swoje moce i podbija wymiar kwantowy. Scott i Cassie zostają zabrani do Kanga, który żąda pod groźbą zabicia Cassie, by Scott pomógł mu odzyskać jego rdzeń. Scott zostaje zabrany do rdzenia gdzie zmniejsza się. Próbując odzyskać rdzeń mocy zaczyna tonąć w morzu swoich wariantów. Na miejscu pojawia się Hope, która pomaga mu zdobyć rdzeń. Kang zrywa umowę, którą zawarł ze Scottem. Więzi Janet i niszczy statek, w którym znajdował się Pym. Ostatecznie Pym zostaje uratowany przez swoje mrówki, które trafiły razem z nimi do wymiaru kwantowego, szybko ewoluowały i stały się hiper inteligentne. Następnie pomaga Hope i Scotowi dostać się do Kanga. Cassie uwalnia Jentorrę, z którą wzniecają powstanie przeciwko Kangowi i jego armii. Podczas walki Cassie udało się przekonuje Crossa, by stanął po ich stronie. Janet udaje się naprawić rdzeń mocy. Następnie razem z Pymem, Hope i Cassie wracają do domu. Kang atakuje Scotta i z pomocą Hope pokonują go i niszczą rdzeń mocy cząsteczkami Pyma. Cassie otwiera portal po swojej stronie, by Scott i Hope mogli wrócić do domu. Po powrocie do swojego życia zastanawia się nad tym, co powiedziano mu o śmierci Kanga jako początku czegoś strasznego, ale zdecydował się to zignorować[3][4][5].

W scenie pomiędzy napisami liczne warianty Kanga, dowodzone przez Immortusa, ubolewają nad śmiercią Kanga i planują multiwersalne powstanie. Po napisach Loki i Mobius M. Mobius spotykają w 1901 roku inny wariant Kanga, Victora Timely’a[6][7].

Obsada

edytuj
  • Paul Rudd jako Scott Lang / Ant-Man, były inżynier w VistaCorp i kryminalista, który po wyjściu z więzienia staje się posiadaczem kombinezonu pozwalającego na zmniejszanie się do rozmiarów owada. Jest byłym mężem Maggie, z którą ma córkę Cassie[8].
  • Evangeline Lilly jako Hope Van Dyne / Osa, córka Hanka Pyma i Janet Van Dyne[8].
  • Jonathan Majors jako Nathaniel Richards / Kang Zdobywca, podróżnik w czasie uwięziony w wymiarze kwantowym, który jest wariantem „Tego, Który Trwa” – twórcy Agencji Ochrony Chronostruktury[9][10]. Majors zagrał również inne warianty: Immortusa, Rama-Tuta i Centuriona, członków Rady Kangów oraz Victora Timely’a[6].
  • Kathryn Newton jako Cassie Lang, córka Scotta Langa i Maggie[9].
  • David Dastmalchian jako Veb[10], śluzowata istota i członek grupy rebeliantów. Dastmalchian zagrał Kurta także w poprzednich filmach[11].
  • William Jackson Harper jako Quaz, członek grupy rebeliantów, który jest telepatą[12][10].
  • Katy O’Brian jako Jentorra, wojowniczka i przywódczyni grupy, której celem jest wypędzenie Kanga z wymiaru kwantowego[10].
  • Bill Murray jako Lord Krylar, gubernator bogatej społeczności Axia w wymiarze kwantowym[13][10].
  • Michelle Pfeiffer jako Janet Van Dyne / Osa, żona Hanka Pyma i matka Hope[14].
  • Corey Stoll jako Darren Cross / M.O.D.O.K., były protegowany Pyma, który został zmniejszony i uwięziony w Wymiarze Kwantowym, gdzie zmutował i stał się cybernetycznie udoskonaloną istotą z przerośniętą głową nazwaną M.O.D.O.K.[15][16]
  • Michael Douglas jako Hank Pym, były agent T.A.R.C.Z.Y., entomolog i fizyk, który został Ant-Manem w 1963 roku po odkryciu cząstek elementarnych pozwalających zmniejszanie się. Został mentorem Langa, który przejął jego rolę Ant-Mana[17].

Z poprzednich filmów franczyzy swoje role powtórzyli: Randall Park jako Jimmy Woo, agent FBI, który został przydzielony do monitorowania Langa podczas jego aresztu domowego[18]; Gregg Turkington jako Dale, manager Baskin-Robbins[19] oraz w scenie po napisach: Tom Hiddleston jako Loki i Owen Wilson jako Mobius M. Mobius[7]. Ponadto w filmie wystąpili: James Andrew Cutler jako Xolum, członek rebeliantów[20] oraz Ruben Rabasa jako właściciel kawiarni[21].

Paul Rudd
(Scott Lang /
Ant-Man)
Evangeline Lilly
(Hope Van Dyne / Osa)
Jonathan Majors
(Nathaniel Richards / Kang Zdobywca)
Kathryn Newton
(Cassie Lang)
William Jackson Harper
(Quaz)
Bill Murray
(Lord Krylar)
Michelle Pfeiffer
(Janet Van Dyne / Osa)
Corey Stoll
(Darren Cross / M.O.D.O.K.)
Michael Douglas
(Hank Pym)

Produkcja

edytuj
 
Peyton Reed, reżyser filmu

Rozwój projektu

edytuj

W lipcu 2018 roku Peyton Reed poinformował, że rozmawiał z Marvel Studios na temat potencjalnej kontynuacji filmu Ant-Man i Osa[22]. W listopadzie 2019 roku potwierdzono, że Reed powróci na stanowisko reżysera[8]. W kwietniu 2020 roku ujawniono, że scenariusz napisze Jeff Loveness[23]. W grudniu, podczas Disney Investor Day, wyjawiono, że tytuł filmu będzie brzmiał Ant-Man and the Wasp: Quantumania oraz że będzie on częścią Fazy IV[9]. W tym samym miesiącu Michelle Pfeiffer poinformowała, że premiera filmu została zapowiedziana na 2022 rok[24]. Michael Douglas potwierdził tę informację miesiąc później[25]. W maju 2021 roku studio wyznaczyło amerykańską datę premiery na 17 lutego 2023 roku[26]. W październiku data premiery została przesunięta na 28 lipca 2023 roku[27], a w kwietniu 2022 roku ujawniono, że film zadebiutuje mimo wszystko 17 lutego[28]. W lipcu 2022 roku poinformowano, że film jednak rozpocznie Fazę V i będzie wchodził w skład Sagi Multiwersum[29]. Producentami filmu zostali Kevin Feige i Stephen Broussard[10].

Casting

edytuj

W listopadzie 2019 roku potwierdzono, że w swoje role ponownie wcielą się: Paul Rudd jako Scott Lang, Evangeline Lilly jako Hope Van Dyne[8] i Michael Douglas jako Hank Pym[17]. We wrześniu 2020 roku poinformowano, że do obsady dołączył Jonathan Majors[30]. W grudniu Michelle Pfeiffer wyjawiła, że powróci jako Janet Van Dyne[14]. W tym samym miesiącu poinformowano, że Kathryn Newton wystąpi jako Cassie, a Majors zagra Kanga Zdobywcę[9].

W marcu 2021 roku ujawniono, że Tip „T.I.” Harris nie powróci w roli Dave’a znanego z poprzednich części[31]. W lipcu pojawiła się informacja, że Corey Stoll powtórzy rolę Darrena Crossa z pierwszej części[32]. W październiku Bill Murray poinformował, że zagra w filmie[13]. We wrześniu poinformowano, że Randall Park i Gregg Turkington powrócą jako Jimmy Woo i Dale[18][19]. W październiku ujawniono, że w obsadzie znalazł się William Jackson Harper[12], a w listopadzie poinformowano, że w filmie zagrają Katy O’Brian i David Dastmalchian, który wcześniej grał Kurta w poprzednich produkcjach franczyzy[11]. W styczniu wyjawiono, że Murray, Harper i O’Brian zagrają Lorda Krylara, Quaza i Jentorrę[10], a Dastmalchian i Stoll wystąpią w innych rolach – Veba[10] i M.O.D.O.K.–a[15].

Zdjęcia i postprodukcja

edytuj

4 lutego 2021 roku Mehmet Ersoy, Minister Kultury i Sportu Turcji, poinformował, że zdjęcia do filmu rozpoczęły się w Kapadocji. Zrealizowano wtedy zdjęcia lokacyjne, również w innych częściach tego kraju[33]. W czerwcu wykonano je w San Francisco[34]. Główny okres zdjęciowy rozpoczął się 26 lipca w Pinewood Studios w Wielkiej Brytanii[35] pod roboczym tytułem Dust Bunny[36]. Aktorzy pracowali również w Atlancie[37] i San Francisco[34]. Prace na planie zakończyły się 23 listopada[38]. Za zdjęcia odpowiadał Bill Pope[39], scenografią zajął się Will Htay[40], a kostiumy zaprojektowała Sammy Sheldon Differ[41].

Montażem zajęli się Adam Gerstel i Laura Jennings. Efekty specjalne przygotowały studia: Sony Pictures Imageworks, Industrial Light & Magic, Digital Domain, Moving Picture Company, Fin Design + Effects, Spin VFX, Rising Sun Pictures, Folks, Barnstorm VFX, Base FX, Pixomondo, MARZ, Luma Pictures, Atomic Arts, Territory Studio i Stereo D[42], a odpowiadali za nie: Jesse James Chisholm, Fiona Campbell Westgate i Paul Corbould[10].

Muzyka

edytuj

W lipcu 2022 roku poinformowano, że Christophe Beck skomponuje muzykę do filmu[43]. Album z muzyką Becka, Ant-Man and the Wasp: Quantumania – Original Motion Picture Soundtrack, został wydany 15 lutego 2023 roku przez Hollywood Records[44].

Ant-Man and the Wasp: Quantumania – Original Motion Picture Soundtrack[44]2023
NrTytuł utworuMuzykaDługość
1.„Theme from Quantumania”C. Beck2:33
2.„We Should Be Dead”C. Beck2:21
3.„What Is This Place?”C. Beck1:48
4.„Skies of Axia”C. Beck2:44
5.„The Hunter”C. Beck4:24
6.„Fifty Shades of Kang”C. Beck3:23
7.„Quantum Nexus”C. Beck3:16
8.„The Conqueror”C. Beck6:17
9.„Through the Storm”C. Beck3:14
10.„Sting Operation”C. Beck2:17
11.„Honey, I Shrunk the Energy Core”C. Beck3:02
12.„Look Out for the Little Guy”C. Beck2:11
13.„He’s Kang, He Saw, He Conquered”C. Beck1:23
14.„Sting Low, Sweet Variant”C. Beck3:41
15.„Like Father Like Daughter”C. Beck1:09
16.„Kang Bang”C. Beck3:19
17.„Alien Ant Harm”C. Beck2:29
18.„Threnody for a Reformed Dick”C. Beck2:21
19.„Lang vs. Kang”C. Beck2:49
20.„Don’t Let Go”C. Beck2:17
21.„Hymenoptera”C. Beck2:32
22.„Holes (featuring David Dastmalchian)”C. Beck0:44
1:00:14

Promocja

edytuj

Peyton Reed i obsada filmu pojawili się na panelu Marvel Studios podczas San Diego Comic-Conu, gdzie zostały zaprezentowane fragmenty filmu[29]. We wrześniu pokazano kolejne podczas D23 Expo[19]. 24 października pojawił się pierwszy zwiastun filmu[45]. 9 stycznia zaprezentowano drugi zwiastun[46].

Wydanie

edytuj

Światowa premiera filmu Ant-Man i Osa: Kwantomania miała miejsce 6 lutego 2023 roku w Los Angeles. W wydarzeniu tym uczestniczyła obsada i ekipa produkcyjna filmu oraz zaproszeni goście. Premierze tej towarzyszył czerwony dywan oraz szereg konferencji prasowych[47].

W Polsce i Stanach Zjednoczonych film zadebiutował 17 lutego 2023 roku[28][48].

Odbiór

edytuj

Box office

edytuj

Ant-Man i Osa: Kwantomania mając budżet szacowany na 326,6 milionów dolarów[49] zarobił w weekend otwarcia ponad 225 milionów dolarów, z czego w Stanach Zjednoczonych i Kanadzie uzyskał ponad 106 milionów[50][51]. W sumie film zarobił prawie 475 milionów dolarów[51].

Krytyka w mediach

edytuj

Film spotkał się z mieszaną reakcją krytyków. W serwisie Rotten Tomatoes 47% z 384 recenzji uznano za pozytywne, a średnia ocen wystawionych na ich podstawie wyniosła 5,6/10[52]. Na portalu Metacritic średnia ważona ocen z 61 recenzji wyniosła 48 punktów na 100[53]. Natomiast według serwisu CinemaScore, zajmującego się mierzeniem atrakcyjności filmów w Stanach Zjednoczonych, publiczność przyznała mu ocenę B w skali od F do A+[54].

Alonso Duralde z The Wrap ocenił, że Kwantomania „jest satysfakcjonująca zarówno jako pojedynczy film, jak i zapowiedź tego, co ma nadejść”[55]. Matthew Huff z AV Club uznał, że to filmu jest „polaryzujący” i stwierdził, że „jeśli poddasz się jego szaleństwie, gdzie Dawno temu w trawie spotyka Powrót Jedi, dwie godziny szybko zlecą”[56]. Alex Godfrey z „Empire Magazine” napisał, że „Marvel, wykorzystując wszystkie swoje zasoby, nakręcił film osadzony we wszechświecie, w którym czas i przestrzeń nie są takie, jakie znamy, ale skończyło się na czymś, co wygląda surrealistycznie, ale wydaje się domknięte. Nie wymaga wysiłku umysłowego. Ale to nie znaczy, że nie jest zabawne”[57]. Owen Gleiberman z „Variety” stwierdził, że „Kwantomania jest zabawna, a także olśniewająca, nieustępliwa i paraliżująca, a potem znowu zabawna, gdy myślisz, że masz już dość; wszystko to zostaje zmiksowane”[1]. Frank Scheck z „The Hollywood Reporter” pozytywnie oceni grę Jonathana Majorsa i napisał, że jego „że imponująca fizyczność doskonale pasuje do jego kultowej, nikczemnej postaci, inwestuje on również w swój występ z tak zaskakująco cichym bezruchem i ambiwalencją, że jesteś na krawędzi w każdej chwili, gdy pojawia się na ekranie”[58]. David Fear z „Rolling Stone” napisał, że „Kwantomania jest w jakiś sposób ciężka, ale nie sprawia wrażenia treściwej, niemal desperackiej w swojej ponurości”[59]. Ann Hornaday z „The Washington Post” uznała, że w filmie „żwawe tempo i beztroski humor ustąpiły miejsca nabrzmiałej powadze, która nęka tak dużą część kanonu komiksów”[60]. Mick LaSalle z „San Francisco Chronicle” ocenił, że „nie jest to przykład złej komedii. To zły dramat, kiepskie science fiction i marnowanie wszystkich, w tym Evangeline Lilly i Michaela Douglasa[61].

Michał Walkiewicz z portalu Filmweb stwierdził, że jest to „film, w którym tyle samo pary idzie w kreowanie świata przypominającego wnętrze paczki Haribo, co w cementowanie eksploatowanych do imentu, narracyjnych schematów”[62]. Dawid Muszyński z NaEkranie.pl uznał, że „niestety, dobry czarny charakter to za mało. Musi za nim iść jeszcze ciekawa historia, dobra walka i wysoka stawka, a tego po prostu nie ma”[63]. Wojtek Smoła z IGN Polska ocenił, że „Kwantomania stanowi niezbyt udany wstęp do V fazy Kinowego Uniwersum Marvela. Na szczęście, mimo licznych problemów na tle fabularnym dzieło Peytona Reeda nadrabia warstwą humorystyczną, licznymi nawiązaniami do lore, oraz przyjemną historią z morałem”[64]. Karol Urbański z Filmożerców napisał, że film to „bezmyślny recykling wszystkiego, co widzieliśmy nie tyle w popowym sajfaju, ile w samym MCU. W Wymiarze Kwantowym nie czeka na Was nic nowego, niemniej przygoda i tak dostarczy rozrywki”[65]. Radosław Krajewski z gram.pl stwierdził, że w filmie „w ogóle nie widać ręki Peytona Reeda, jakby reżyser zgodził się jedynie podpisać pod tworem, któremu brakuje autorskiego sznytu i ducha poprzednich produkcji spod szyldu Człowieka-Mrówki”[66]. Piotr Guszkowski z „Gazety Wyborczej” ocenił, że „Kwantomania okazuje się kolejnym dowodem na to, że może i Marvel powołał do życia multiwersum, ale nadal nie potrafi wykorzystać jego potencjału”[67].

Nominacje

edytuj
Rok Ceremonia Kategoria Nominowani Rezultat Przypis
2023 MTV Movie & TV Awards Najlepszy bohater Paul Rudd Nominacja [68]
Najlepszy zespół aktorski Ant-Man i Osa: Kwantomania Nominacja
2024 Saturn Awards Najlepszy film superbohaterski Ant-Man i Osa: Kwantomania Nominacja [69]
People’s Choice Awards Ulubiony film akcji Ant-Man i Osa: Kwantomania Nominacja [70]
Golden Raspberry Awards Najgorszy reżyser Peyton Reed Nominacja [71]
Najgorszy prequel, remake, "zrzynka" lub sequel Ant-Man i Osa: Kwantomania Nominacja
Najgorszy aktor drugoplanowy Michael Douglas Nominacja
Bill Murray Nominacja
Hawaii Film Critics Society Awards Najgorszy film Ant-Man i Osa: Kwantomania Nominacja [72]

Przypisy

edytuj
  1. a b Owen Gleiberman: ‘Ant-Man and the Wasp: Quantumania’ Review: Paul Rudd’s Bug Superhero Goes Full Marvel. Variety. [dostęp 2023-02-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-02-17)]. (ang.).
  2. a b New MCU Timelines Arrive on Disney+. marvel.com, 2024-02-08. [dostęp 2024-02-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2024-02-11)]. (ang.).
  3. a b Josh Rosenberg: Ant-Man and the Wasp: Quantumania Is Lost in the Multiverse. Esquire. [dostęp 2023-02-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-05-05)]. (ang.).
  4. a b Nicolas Ayala: Ant-Man & The Wasp: Quantumania’s 10 Biggest Spoilers. Screen Rant. [dostęp 2023-02-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-04-26)]. (ang.).
  5. a b Josh Spiegel: Ant-Man And The Wasp: Quantumania Spoiler Review: A Rough Ride In The Quantum Realm. /Film. [dostęp 2023-02-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-03-19)]. (ang.).
  6. a b Sydney Odman: ‘Ant-Man and the Wasp: Quantumania’ End-Credits Scenes Tease Future MCU Villains. The Hollywood Reporter. [dostęp 2023-02-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-02-25)]. (ang.).
  7. a b Jenna Bussh: Ant-Man And The Wasp: Quantumania Credits Scenes Explained. /Film. [dostęp 2023-02-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-02-17)]. (ang.).
  8. a b c d Justin Kroll: ‘Ant-Man 3’ Moving Forward With Director Peyton Reed. Variety. [dostęp 2019-11-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-11-01)]. (ang.).
  9. a b c d Ant-Man 3 Is Called Ant-Man and the Wasp: Quantumania, Blade Gets Status Update. IGN. [dostęp 2020-12-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-12-11)]. (ang.).
  10. a b c d e f g h i Advance ↓.
  11. a b Miguel Moreno: Ant-Man 3 Seemingly Confirms Fan Favorite Character’s Return. Screen Rant. [dostęp 2022-11-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-12-06)]. (ang.).
  12. a b J.Kim Murphy, Selome Hailu: William Jackson Harper Cast In ‘Ant-Man and the Wasp: Quantumania’. Variety. [dostęp 2022-10-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-10-29)]. (ang.).
  13. a b Adam B.Vary: Bill Murray Says He’s Appearing in ‘Ant-Man and the Wasp: Quantumania’. Variety. [dostęp 2021-10-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-01-14)]. (ang.).
  14. a b Blair Marnell: Michelle Pfeiffer Says She’s Back For Ant-Man 3 In Spring 2021. Superhero Hype. [dostęp 2020-12-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-12-09)]. (ang.).
  15. a b Adam Bernhardt: Ant-Man 3 Trailer Finally Gives Fans First Look at MODOK. Comic Book. [dostęp 2023-01-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-01-10)]. (ang.).
  16. Caitlin Tyrrell: How MODOK Made His Way Into Ant-Man and the Wasp: Quantumania. Screen Rant. [dostęp 2023-02-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-02-11)]. (ang.).
  17. a b Steve Weintraub: Michael Douglas Talks ‘The Kominsky Method’ Season 2 and When He Shoots ‘Ant-Man 3’. Collider. [dostęp 2019-11-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-11-03)]. (ang.).
  18. a b Russ Buringame: Jimmy Woo Confirmed to Return for Ant-Man and the Wasp: Quantumania. Comic Book. [dostęp 2022-09-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-09-10)]. (ang.).
  19. a b c Andrew J.Salazar: D23 Expo 2022: Every New Marvel Studios Announcement. Discussing Film. [dostęp 2022-09-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-09-28)]. (ang.).
  20. Shrishty: New 'Ant-Man and the Wasp: Quantumania’ Posters Spotlight the Quantum Realm’s Freedom Fighters. Collider. [dostęp 2023-02-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-02-27)]. (ang.).
  21. EJ Panaligan: ‘Ant-Man and the Wasp: Quantumania’ Trailer: Here Comes Kang the Conqueror. Screen Rant. [dostęp 2022-10-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-01-10)]. (ang.).
  22. Aaron Couch: 'Ant-Man and the Wasp’ Director on Wooing Michelle Pfeiffer and His Marvel Future. The Hollywood Reporter. [dostęp 2018-07-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-05-03)]. (ang.).
  23. Borys Kit: 'Ant-Man 3' Finds its Writer With ‘Rick and Morty’ Scribe (Exclusive). The Hollywood Reporter. [dostęp 2020-04-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-04-04)]. (ang.).
  24. Nicole Drum: Ant-Man and the Wasp: Quantumania Star Michelle Pfeiffer Reveals 2022 Release Date. Comic Book. [dostęp 2020-12-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-01-12)]. (ang.).
  25. Brandon Davis: Hank Pym Actor Michael Douglas Heading To Ant-Man And The Wasp: Quantumania Set. Comic Book. [dostęp 2021-01-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-01-28)]. (ang.).
  26. Christine Dinh: Marvel Studios Celebrates the Movies. marvel.com. [dostęp 2021-05-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-05-03)]. (ang.).
  27. Rachel Paige: Update: Marvel Studios Upcoming Films Release Dates. marvel.com. [dostęp 2021-10-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-10-18)]. (ang.).
  28. a b Anthony D’Alessandro: ‘Ant-Man and the Wasp: Quantumania’ & ‘The Marvels’ Swap Release Dates. Deadline Hollywood. [dostęp 2022-04-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-04-29)]. (ang.).
  29. a b Aaron Couch, Borys Kit: Marvel’s Kevin Feige Unveils Phase 5 Plans, New ‘Avengers’ Movies at Comic-Con. The Hollywood Reporter. [dostęp 2022-07-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-07-24)]. (ang.).
  30. Justin Kroll: Jonathan Majors Joins Marvel Cinematic Universe, Lands Major Role In Next ‘Ant-Man’ Movie. Deadline Hollywood. [dostęp 2020-09-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-09-14)]. (ang.).
  31. Ellise Shafer: T.I. Will Not Appear in ‘Ant-Man 3’. Variety. [dostęp 2021-03-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-03-02)]. (ang.).
  32. Kevin Fraser: Ant-Man 3: Corey Stoll reportedly returning as Yellowjacket. JoBlo.com. [dostęp 2021-07-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-11-23)]. (ang.).
  33. Ant-Man drawn in Turkey!. Tekdeeps. [dostęp 2021-02-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-02-05)]. (ang.).
  34. a b Michelle Robertson: Disney tried to be secretive about filming an upcoming Marvel movie in SF. SFGate. [dostęp 2021-06-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-10-19)]. (ang.).
  35. Jeremy Mathai: ‘Ant-Man and the Wasp: Quantumania’ Has Begun Filming, According to Director Peyton Reed. /Film. [dostęp 2021-07-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-07-27)]. (ang.).
  36. Samuel Gelman: Ant-Man and the Wasp: Quantumania, Captain Marvel 2 Filming Windows Revealed. CBR.com. [dostęp 2021-03-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-03-26)]. (ang.).
  37. Captain Marvel 2 production will begin end of May. Pursue News. [dostęp 2021-04-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-04-08)]. (ang.).
  38. Marco Vito Oddo: ‘Ant-Man and The Wasp: Quantumania’ Has Wrapped Filming, Reveals Director Peyton Reed. Collider. [dostęp 2021-11-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-12-09)]. (ang.).
  39. Richard Nebens: A Major Shang-Chi Crew Member Is Returning for Marvel’s Ant-Man 3. The Direct. [dostęp 2021-09-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-09-08)]. (ang.).
  40. Cameron Bonomolo: Marvel’s Ant-Man 3 Adds Star Wars and No Time to Die Artist as Production Designer. Comic Book. [dostęp 2020-11-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-12-01)]. (ang.).
  41. Ani Bundel: Costume Designer Sammy Sheldon Differ is a Superhero Stylist (Literally). Elite Daily. [dostęp 2021-10-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-11-20)]. (ang.).
  42. Vincent Frei: Ant-Man and the Wasp: Quantumania. Art of VFX. [dostęp 2023-01-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-01-10)]. (ang.).
  43. Christophe Beck to Return for Marvel’s ‘Ant-Man and the Wasp: Quantumania’. Film Music Reporter. [dostęp 2022-07-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-10-18)]. (ang.).
  44. a b ‘Ant-Man and the Wasp: Quantumania’ Soundtrack Album Details. Film Music Reporter. [dostęp 2023-02-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-02-15)]. (ang.).
  45. Patrick Hipes: ‘Ant-Man And The Wasp: Quantumania’ Trailer: Marvel’s Phase 5, And Kang, Have Arrived. Deadline Hollywood. [dostęp 2022-10-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-10-24)]. (ang.).
  46. Carson Burton: ‘Ant-Man and the Wasp: Quantumania’ Trailer: Multiple Paul Rudds Face a Brutal Ending. Variety. [dostęp 2023-01-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-01-10)]. (ang.).
  47. Watch the ‘Ant-Man and The Wasp: Quantumania’ Red Carpet Premiere Livestream on February 6, 2023!. marvel.com. [dostęp 2023-01-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-01-31)]. (ang.).
  48. Adam Siennica: Ant-Man and the Wasp: Quantumania – jest polski tytuł. Na co postawił Disney?. NaEkranie.pl. [dostęp 2022-09-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-09-19)]. (pol.).
  49. Caroline Reid: 'Ant-Man And The Wasp: Quantumania' Set To Blow Its Budget As Costs Surge To Nearly $330 Million. Forbes. [dostęp 2024-04-24]. (ang.).
  50. Nancy Tartaglione: ‘Ant-Man And The Wasp: Quantumania’ Flies To $225.3M WW Opening Amid Softness In Asia Pacific – International Box Office. Deadline Hollywood. [dostęp 2023-02-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-02-19)]. (ang.).
  51. a b Ant-Man and The Wasp: Quantumania. Box Office Mojo. [dostęp 2023-05-04]. (ang.).
  52. Ant-Man and The Wasp: Quantumania. Rotten Tomatoes. [dostęp 2023-05-04]. (ang.).
  53. Ant-Man and The Wasp: Quantumania. Metacritic. [dostęp 2023-05-04]. (ang.).
  54. Anthony D’Alessandro: ‘Ant-Man & The Wasp: Quantumania’ Supersizing To $100M 3-day, $115M 4-day – Box Office Saturday Update. Deadline Hollywood. [dostęp 2023-02-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-02-18)]. (ang.).
  55. Alonso Duralde: ‘Ant-Man and the Wasp: Quantumania’ Review: Paul Rudd and Jonathan Majors Bring Yin and Yang to Superhero Sequel. The Wrap. [dostęp 2023-02-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-04-04)]. (ang.).
  56. Matthew Huff: Ant-Man And The Wasp: Quantumania review: A bonkers Star Wars reboot with bugs. The A.V. Club. [dostęp 2023-02-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-03-20)]. (ang.).
  57. Alex Godfrey: Ant-Man And The Wasp: Quantumania Review. Empire Magazine. [dostęp 2023-02-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-04-27)]. (ang.).
  58. Frank Scheck: ‘Ant-Man and the Wasp: Quantumania’ Review: Threequel Goes Big, Busy and Sci-Fi Heavy, With Pros and Cons. The Hollywood Reporter. [dostęp 2023-02-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-03-20)]. (ang.).
  59. David Fear: ‘Ant-Man and the Wasp: Quantumania’ Feels Like the MCU Has Lost Its Way. Rolling Stone. [dostęp 2023-02-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-03-21)]. (ang.).
  60. Ann Hornaday: ‘Ant-Man and the Wasp: Quantumania’ goes big – and boring. The Washington Post. [dostęp 2023-02-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-02-15)]. (ang.).
  61. Mick LaSalle: Review: ‘Quantumania’ is the worst Ant-Man movie yet. And Paul Rudd isn’t even funny. San Francisco Chronicle. [dostęp 2023-02-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-02-15)]. (ang.).
  62. Michał Walkiewicz: Interkosmos. Filmweb. [dostęp 2023-05-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-03-03)]. (pol.).
  63. Dawid Muszyński: Ant-Man i Osa: Kwantomania - recenzja filmu. NaEkranie.pl. [dostęp 2023-02-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-03-19)]. (pol.).
  64. Wojtek Smoła: Ant-Man i Osa: Kwantomania - Recenzja. IGN Polska. [dostęp 2023-02-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-03-08)]. (pol.).
  65. Karol Urbański: „Ant-Man i Osa: Kwantomania” – recenzja filmu. Kochanie, zmniejszyłem dzieciaki. Filmożercy. [dostęp 2023-02-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-03-20)]. (pol.).
  66. Radosław Krajewski: Recenzja filmu Ant-Man i Osa: Kwantomania. Kłopoty Marvela. gram.pl. [dostęp 2023-02-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-03-28)]. (pol.).
  67. Piotr Guszkowski: Marvel uwięził widzów w multiwersum. Nie wiem, jak wy, ale ja chciałbym się już uwolnić. Gazeta Wyborcza. [dostęp 2023-02-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-05-04)]. (pol.).
  68. Denise Patski: MTV Movie & TV Awards: ‘Top Gun: Maverick’, ‘Stranger Things’, ‘The Last Of Us’ Lead 2023 Nominations – Full List. Deadline Hollywood. [dostęp 2023-04-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-04-05)]. (ang.).
  69. Patrick Hipes: ‘Avatar: The Way Of Water’, ‘Oppenheimer’, ‘Star Trek’ Series Lead Nominations For Genre-Focused Saturn Awards. Deadline Hollywood, 2023-12-06. [dostęp 2023-12-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-12-08)]. (ang.).
  70. Brett Malec: 2024 People's Choice Awards: Complete List of Nominees. E! Entertainment, 2024-01-11. [dostęp 2024-02-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2024-01-18)]. (ang.).
  71. J.Kim Murphy: Razzie Noms 2024: Chris Evans and Jennifer Lopez Up for Worst Actors; ‘Shazam 2’ and ‘Ant-Man 3’ Tie With 4 Nods. Variety, 2024-01-22. [dostęp 2024-02-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2024-01-24)]. (ang.).
  72. Matt Neglia: The 2023 Hawaii Film Critics Society (HFCS) Nominations. Next Best Picture, 2024-01-06. [dostęp 2024-02-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2024-01-12)]. (ang.).

Bibliografia

edytuj

Linki zewnętrzne

edytuj