Aquilaria cumingiana
Aquilaria cumingiana – gatunek należący do rodziny wawrzynkowatych. Występuje naturalnie na terenie Azji Południowo-Wschodniej.
| |||
| Systematyka[1][2] | |||
| Domena | eukarionty | ||
| Królestwo | rośliny | ||
| Podkrólestwo | rośliny zielone | ||
| Nadgromada | rośliny telomowe | ||
| Gromada | rośliny naczyniowe | ||
| Podgromada | rośliny nasienne | ||
| Nadklasa | okrytonasienne | ||
| Klasa | Magnoliopsida | ||
| Nadrząd | różopodobne | ||
| Rząd | ślazowce | ||
| Rodzina | wawrzynkowate | ||
| Rodzaj | Aquilaria | ||
| Gatunek | Aquilaria cumingiana | ||
| Nazwa systematyczna | |||
| Aquilaria cumingiana (Decne.) Ridl. J. Straits Branch Roy. Asiat. Soc. 35: 80 1901[3] | |||
| Synonimy | |||
|---|---|---|---|
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[4] | |||
 | |||
Rozmieszczenie geograficzneEdytuj
Rośnie naturalnie na obszarze Indonezji (Borneo Wschodnie i Moluki) oraz na Filipinach[5].
Biologia i ekologiaEdytuj
Krzew lub niewielkie drzewo. Naturalnym habitatem są lasy pierwotne[5].
ZastosowanieEdytuj
Drewno tego gatunku zainfekowane przez grzyby (charakterystyczne dla tego rodzaju) osiąga wysoką wartość handlową. Drewno tego gatunku nosi handlową nazwę agar (ang. agarwood). Oprócz A. filaria jest ono otrzymywane jeszcze z 15 innych gatunków rodzaju Aquilaria. Jest ono wykorzystywane w produkcji perfum oraz w medycynie tradycyjnej. Ze względu na kosztowny i pracochłonny proces ekstrakcji jest ono bardzo drogie. Minimum 20 kg niskiej jakości drewna żywicznego potrzebne jest do wytworzenia 12 ml oleju agarowego. Najwyższej jakości olej otrzymywany jest z drzew starszych niż 100 lat. Sprzedaż perfum opartych na tym ekstrakcie rośnie z roku na rok[6].
Ważnym zastosowaniem drewna tego gatunku jest produkcja kadzidła. Agar jest także afrodyzjakiem, zarówno w postaci olejku, jak i kadzidła. Są to na ogół lokalne zastosowania, ale olej jest również sprzedawany w aptekach wietnamskich do użytku wewnętrznego. W medycynie chińskiej wykorzystuje proszku z drewna w leczeniu marskości wątroby oraz innych dolegliwości. Ma zastosowanie również w leczeniu nowotworów płuc i żołądka[6].
ZagrożeniaEdytuj
Zaobserwowano, że wycina się wiele zdrowych drzew, żeby zebrać ledwie kilka kilogramów zainfekowanego drewna. Wzrost handlu tym drewnem w ciągu ostatniej dekady doprowadził do nadmiernej eksploatacji w całym zakresie. Według Czerwonej księgi gatunków zagrożonych jest gatunkiem narażonym na wyginięcie (VU – vulnerable)[5].
PrzypisyEdytuj
- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS ONE”, 10 (4), 2015, e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-03-23] (ang.).
- ↑ a b Aquilaria cumingiana (Decne.) Ridl. (ang.). The Plant List. [dostęp 16 stycznia 2014].
- ↑ Aquilaria cumingiana, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] (ang.).
- ↑ a b c Y. Harvey-Brown, Aquilaria cumingiana, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] [dostęp 2014-01-16] (ang.).
- ↑ a b Agarwood (Oud) (ang.). Fragrantica. [dostęp 17 stycznia 2014].