Archeokalamit, asterokalamit (Archaeocalamites, Asterocalamites) – wymarły rodzaj skrzypowych z rodziny archeokalamitowatych, żyjący w późnym dewonie i we wczesnym karbonie.

Archeokalamit
ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

naczyniowe

Gromada

skrzypy

Podgromada

Equisetophytina

Klasa

skrzypowe

Rząd

skrzypowce

Rodzina

archeokalamitowate

Rodzaj

Archeokalamit

Nazwa systematyczna
Archaeocalamites

Charakterystyka

edytuj

Archeokalamity były roślinami o pokroju drzewiastym, podobnymi morfologicznie i anatomicznie do późniejszych kalamitów, jednak znacznie mniejszych od nich. Pień był wyraźnie segmentowany poprzecznie (tzw. węzły), podobnie do łodyg dzisiejszego skrzypu lub bambusa. Pień był także podłużnie żebrowany, a wewnątrz pusty. Miał dość grubą korę i warstwę drewna wtórnego. Charakterystyczny dla wszystkich archeokalamitów jest prostolinijny przebieg wiązek przewodzących przez węzły. Dochodząc do węzła nie rozwidlają się one, co odróżnia je od kalamitów.

Liście wąskie, wyłącznie w węzłach, zebrane w okółki.

Posiadały podziemne kłącza, z których wyrastały korzenie.

Występowanie

edytuj

Późny dewon i wczesny karbon. Bardzo powszechne w utworach tego wieku w Europie, a także w Polsce (Góry Opawskie, Góry Bardzkie). Ze względu na to, że pnie i łodygi były puste w środku, często zachowują się one w postaci ośródek wewnętrznych.

Znaczenie

edytuj

Były jednymi z najpowszechniejszych roślin drzewiastych w swoim czasie występowania.

Megaspory i mikrospory archeokalamitów mają duże znaczenie w datowaniu osadów górnego dewonu i dolnego karbonu.

Sztuczna systematyka

edytuj

Liście, organy rozrodcze (kłosy zarodniowe, strobile) i podziemne kłącza oraz korzenie występujące przeważnie oddzielnie od całej rośliny mają swoje odrębne łacińskie nazwy.

Bibliografia

edytuj
  • Aleksander Jachowicz, Sonia Dybova-Jachowicz, Paleobotanika, Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 1994, OCLC 804113733.