Badanie cytologiczne

Badanie cytologiczne, czyli tzw. rozmaz szyjkowy (określenia potoczne cytologia, „test Pap”, wymaz) – technika diagnostyczna w ginekologii, polegająca na pobraniu rozmazów z pochwowej części szyjki macicy. Badanie to pozwala na wykrycie wczesnej postaci raka szyjki macicy w stadium przedklinicznym, czyli bezobjawowym. Badanie zostało niezależnie wynalezione w latach dwudziestych XX wieku przez Jeorjosa Papanikolaua^[1] oraz Aurela Babeșa^[2] i nazwane na cześć Papanikolaua „test Pap” („metoda Babeş-Papanicolaou” w Rumunii)^[3].

Częstość wykonywania badania edytuj

Badanie powinno być wykonywane u każdej współżyjącej kobiety raz w roku przez pierwsze 4 lata, a następnie nie rzadziej niż co 3 lata. U kobiet powyżej 25 roku życia zaleca się regularne badanie co 2-3 lata. Pozwala to na wykrycie choroby w stadium przednowotworowym lub wczesnego rozwoju, co może zapewnić pełne wyleczenie.

U kobiet z czynnikami wysokiego ryzyka wystąpienia raka szyjki macicy (np.: w przypadku obniżonej odporności immunologicznej lub infekcji wirusowych spowodowanych przez wirusy HPV o wysokiej onkogenności) badania należy powtarzać częściej.

Etapy badania edytuj

Pobranie we wziernikach materiału z pochwowej części szyjki macicy (kobieta nie może krwawić w tym czasie)
Utrwalenie preparatu w warunkach laboratoryjnych
Ocena mikroskopowa preparatu przez cytologa

Interpretacja edytuj

Ocena stanu zdrowia pacjentki dokonywana jest na podstawie obecności w rozmazie komórek nienabłonkowych (erytrocytów, limfocytów, komórek zapalnych, martwiczych oraz resztek cytoplazmy) – tzw. tła rozmazów.

Aktualnie w interpretacji badania powinno się stosować klasyfikację według systemu Bethesda, aczkolwiek z powodu rozpowszechnienia i prostej struktury system Papanicolaou nie wyszedł z użycia. Prawidłowy wynik badania cytologicznego powinien zawierać wyniki badania w obu tych systemach. Należy jednak pamiętać, że jest to badanie przesiewowe umożliwiające określenie ryzyka wystąpienia raka szyjki macicy, dlatego nie należy interpretować go jako pewnego rozpoznania o nowotworze.

Zobacz też edytuj

Cytopatologia

Przypisy edytuj

↑ AristidisA. Diamantis AristidisA., EmmanouilE. Magiorkinis EmmanouilE., GeorgeG. Androutsos GeorgeG., Different strokes: Pap-test and Babes method are not one and the same, „Diagnostic Cytopathology”, 38 (11), 2010, s. 857–859, DOI: 10.1002/dc.21347 [dostęp 2021-04-18] (ang.).
↑ Elliot EliasE.E. Philipp Elliot EliasE.E., The history of obstetrics and gynaecology, New York: Parthenon Pub. Group, 1994, ISBN 1-85070-224-1, OCLC 30509802 [dostęp 2021-04-18] .
↑ BernardB. Naylor BernardB. i inni, In Romania It’s the Méthode Babeş-Papanicolaou, „Acta Cytologica”, 46 (1), 2002, s. 1–12, DOI: 10.1159/000326708, ISSN 0001-5547, PMID: 11843552 [dostęp 2021-04-18] (ang.).

Bibliografia edytuj

Ogólnopolska Organizacja Kwiat Kobiecości [online], www.kwiatkobiecosci.pl [dostęp 2017-12-27] (ang.).
GrzegorzG. Bręborowicz GrzegorzG., Położnictwo i ginekologia, wyd. 1, PZWL, 2010 .

Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.

[1] AristidisA. Diamantis AristidisA., EmmanouilE. Magiorkinis EmmanouilE., GeorgeG. Androutsos GeorgeG., Different strokes: Pap-test and Babes method are not one and the same, „Diagnostic Cytopathology”, 38 (11), 2010, s. 857–859, DOI: 10.1002/dc.21347 [dostęp 2021-04-18] (ang.).

[2] Elliot EliasE.E. Philipp Elliot EliasE.E., The history of obstetrics and gynaecology, New York: Parthenon Pub. Group, 1994, ISBN 1-85070-224-1, OCLC 30509802 [dostęp 2021-04-18] .

[3] BernardB. Naylor BernardB. i inni, In Romania It’s the Méthode Babeş-Papanicolaou, „Acta Cytologica”, 46 (1), 2002, s. 1–12, DOI: 10.1159/000326708, ISSN 0001-5547, PMID: 11843552 [dostęp 2021-04-18] (ang.).

[1]

[2]

[3]