Bank Światowy

międzynarodowa instytucja finansowa

Bank Światowy (ang. World Bank) – instytucja finansowa, która rozpoczęła działalność jako efekt postanowień konferencji w Bretton Woods z lipca 1944[1], podobnie jak Międzynarodowy Fundusz Walutowy. Główną przesłanką dla jego stworzenia była chęć odbudowy zniszczonych II wojną światową krajów Europy i Japonii. Istotnym celem statutowym było wsparcie dla rozwijających się krajów Azji, Ameryki Łacińskiej i Afryki. Instytucja zrzesza 189 krajów członkowskich a jej siedzibą jest Waszyngton.

Bank Światowy
The World Bank
Ilustracja
Siedziba Banku Światowego w Waszyngtonie
Logotyp / flaga
Język roboczy

angielski

Siedziba

Waszyngton

Członkowie

189 państw

Prezes

Ajay Banga

Utworzenie

1944

Strona internetowa

Termin Bank Światowy odnosi się do dwóch z pięciu wyspecjalizowanych agencji ONZ, działających razem w Grupie Banku Światowego:

  • Międzynarodowego Banku Odbudowy i Rozwoju (ang. The International Bank for Reconstruction and Development)
  • Międzynarodowego Stowarzyszenia Rozwoju (ang. The International Development Association).

Powszechnie używa się tego terminu na określenie jedynie banku. Pozostałe trzy agencje działające w ramach Grupy Banku Światowego to:

Bank Światowy nie jest bankiem w ścisłym tego słowa znaczeniu. Zapewnia długoterminowe pożyczki o preferencyjnym oprocentowaniu dla najbardziej potrzebujących krajów członkowskich oraz przedsiębiorstw publicznych (po otrzymaniu gwarancji rządowych), dotacje, pomoc techniczną – wszystko do celów walki z ubóstwem i finansowania rozwoju takich dziedzin życia społecznego jak ochrona zdrowia, edukacja, ochrona środowiska czy też rozbudowa infrastruktury. W zamian za to wymaga jednak pewnych działań politycznych, takich jak walka z korupcją, rozwój demokracji, czy też najważniejszego – rozwoju sektora prywatnego.

Fundusze na udzielanie kredytów państwom słabiej rozwiniętym pochodzą ze składek państw członkowskich, spłaty przez państwa wcześniejszych długów oraz dzięki emisji obligacji na światowych rynkach kapitałowych.

Prezesi Banku Światowego edytuj

Prezesami Banku Światowego byli zawsze obywatele USA.

  1. Eugene Meyer (czerwiec 1946–grudzień 1946)
  2. John J. McCloy (marzec 1947–czerwiec 1949)
  3. Eugene R. Black (1949–1963)
  4. George D. Woods (styczeń 1963–marzec 1968)
  5. Robert McNamara (kwiecień 1968–czerwiec 1981)
  6. Alden W. Clausen (lipiec 1981–czerwiec 1986)
  7. Barber Conable (lipiec 1986–sierpień 1991)
  8. Lewis Thompson Preston (wrzesień 1991–maj 1995)
  9. James Wolfensohn (1 lipca 1995–30 czerwca 2005)
  10. Paul Wolfowitz (1 czerwca 2005–30 czerwca 2007)
  11. Robert Zoellick (1 lipca 2007–czerwca 2012)
  12. Jim Yong Kim (1 lipca 2012–31 stycznia 2019)
  13. David Malpass (9 kwietnia 2019–1 czerwca 2023)[2][3]
  14. Ajay Banga (2 czerwca 2023—)[4]

Kredyty Banku Światowego dla Polski edytuj

 
Warszawskie Centrum Finansowe, siedziba banku w Polsce (2006)

Skalę kredytów, jakie zostały skierowane do Polski z Banku Światowego w latach 90. XX w., przedstawia następująca tabela[5]:

Kredyty Banku Światowego dla Polski w latach 1990–1999
Projekt Rok Kwota (mln USD)
Projekty zakończone
Pożyczka Dostosowania Strukturalnego 1990 300
Eksport Agroprzemysłowy 1990 100
Rozwój Zasobów energetycznych 1990 250
Rozwój Eksportu Przemysłowego 1990 260
Transport 1 1990 153
Pomoc techniczna w Zakresie Środowiska Naturalnego 1990 18
Telekomunikacja 1 1991 120
Rozwój Rolnictwa 1991 100
Rozwój Instytucji Finansowych 1991 200
Rozwój Przedsiębiorstw Prywatnych 1992 50
Dostosowanie Przedsiębiorstw i Instytucji Finansowych 1993 450
Dostosowanie Sektora Rolnego 1993 300
Rozwój Lasów 1993 146
Redukcja Długu i Obsługi Długu 1994 170
Projekty realizowane (stan na rok 2001)
Usługi i Promocja w Zakresie Zatrudnienia 1991 100
Restrukturyzacja i Prywatyzacja 1991 280
Restrukturyzacja Ciepłownictwa 1991 340
Rozwój Służby Zdrowia 1992 130
Rozwój Mieszkalnictwa 1992 200
Modernizacja Dróg 1 1993 150
Ciepłownictwo w Katowicach 1994 45
Przesył Energii Elektrycznej 1995 160
Wodociągi i Kanalizacja w Bielsku-Białej 1996 21,5
Zarządzanie Portami i Dostęp do portów 1996 67
Finansowanie Gmin 1997 22
Modernizacja Dróg II 1997 300
Projekt Likwidacji Skutków Powodzi 1997 200
Hurtowe Centrum Spożywcze w Gdańsku 1998 15,9
Lubelska Giełda Rolno-Ogrodnicza 1998 11,1
Dostosowanie Górnictwa Węgla Kamiennego 1999 300
Zobowiązania ogółem 4969,5
Pożyczki ogółem netto (pomniejszone o koszty anulowane) 3997,4

Przypisy edytuj

  1. Dz.U. z 1948 r. nr 40, poz. 292
  2. World Bank’s Executive Directors Select David Malpass 13th President of the World Bank Group. The World Bank, 2019-04-05. [dostęp 2019-04-05]. (ang.).
  3. David R. Malpass 13th President of the World Bank Group, April 9, 2019 - June 1, 2023. Bank Światowy. [dostęp 2024-01-29]. (ang.).
  4. Ajay Banga, 14th President of the World Bank Group. Bank Światowy. [dostęp 2024-01-29]. (ang.).
  5. Latoszek Ewa, Proczek Magdalena: Organizacje międzynarodowe. Założenia, cele, działalność. Warszawa: Dom Wydawniczy Elipsa, 2001, s. 215–217. ISBN 83-7151-451-4.