Bazylika kolegiacka Grobu Bożego w Miechowie

Kolegiata Grobu Bożego w Miechowie – miechowska kolegiata jest trzynawową trójprzęsłową bazyliką gotycką z XIV/XV wieku z fragmentami romańskimi z pierwszego trzydziestolecia XIII wieku, przebudowaną w stylu późnobarokowym w drugiej połowie XVIII wieku. Jest siedzibą Miechowskiej Kapituły Kolegiackiej. W 1996 roku uzyskała od Jana Pawła II tytuł Bazyliki mniejszej.

Bazylika kolegiacka Grobu Bożego w Miechowie
Distinctive emblem for cultural property.svg 333 z dnia 06.12.1971 r.
oraz 969 z 21.03.1978 r. (zespół klasztorny bożogrobców)[1]
bazylika mniejsza, kolegiata
kościół parafialny
Ilustracja
Bazylika Kolegiacka w Miechowie
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Miejscowość

Miechów

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Parafia

Grobu Bożego w Miechowie

Wezwanie

Grobu Pańskiego

Położenie na mapie Miechowa
Mapa konturowa Miechowa, w centrum znajduje się punkt z opisem „Bazylika kolegiacka Grobu Bożego w Miechowie”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Bazylika kolegiacka Grobu Bożego w Miechowie”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, u góry znajduje się punkt z opisem „Bazylika kolegiacka Grobu Bożego w Miechowie”
Położenie na mapie powiatu miechowskiego
Mapa konturowa powiatu miechowskiego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Bazylika kolegiacka Grobu Bożego w Miechowie”
Położenie na mapie gminy Miechów
Mapa konturowa gminy Miechów, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Bazylika kolegiacka Grobu Bożego w Miechowie”
Ziemia50°21′27″N 20°01′36″E/50,357500 20,026667

ArchitekturaEdytuj

 
Innocenty III, papież, potwierdza bożogrobcom w Miechowie nadanie Kazimierza Sprawiedliwego i przyjmuje klasztor pod swoją opiekę, 1208 rok
 
Pieczęć zakonu bożogrobców w Miechowie (ze zbiorów AGAD)
 
Wnętrze bazyliki
 
Kościół około 1918
  • Kruchta prowadząca do południowej nawy. Jest to kwadratowy dwukondygnacyjny budynek o ściętych narożnikach, nakryty płaską kopułą z obeliskiem na szczycie. Na zewnątrz kruchty we wnękach znajdują się dwie rzeźby: Ofiarowanie z XVII wieku oraz późnobarokowa św. Jadwiga Śląska. Na wysokich cokołach stoją rzeźby: św. Piotr, św. Paweł oraz postacie dwóch aniołów.
  • Pierwszy kościół pw. Grobu Pańskiego był zbyt mały, dlatego w latach 1235-1293 podjęto budowę nowego romańskiego kościoła, poświęconego przez bpa Prokopa. Miechowska świątynia znaczenia nabrała po opanowaniu Jerozolimy przez muzułmanów - Miechów był wówczas celem pielgrzymek całej ówczesnej Europy. W 1379 r. kościół spłonął w pożarze miasta. Gruntownie odbudowany w stylu gotyckim w latach 1394-1410, ulegał jeszcze kilkakrotnym pożarom (m.in. w 1506 r. i 1745 r.). Dzisiejszy wygląd pochodzi z przebudowy dokonanej w XVIII wieku w stylu barokowym. Przy prezbiterium są kaplica Ukrzyżowania i kaplica Matki Bożej Częstochowskiej oraz w otoczeniu krużganków Kaplica Grobu Bożego. Świątynia posiada wieżę zakończoną hełmem w kształcie ogromnej kuli z pozłacanym, podwójnym krzyżem bożogrobców i współczesną figurą Chrystusa.
    • Główny ołtarz kościoła rokokowo-klasycystyczny przedstawia scenę Zmartwychwstania. Ołtarze boczne są rokokowe.

W prezbiterium Bazyliki widnieje portret Makariusza, biskupa Jerozolimy z IV wieku, inicjatora budowy Bazyliki Grobu Bożego w Jerozolimie. W tle obrazu widoczny jest Grób Pański.

  • Klasztor, dawniej bożogrobców z krużgankami
  • Kaplica Grobu Chrystusa na dziedzińcu wewnętrznym klasztoru znajduje się – gotycko-renesansowa kopia kaplicy w Jerozolimie, w niej Grób Pański oraz kopia Całunu Turyńskiego. Miechowska kopia Grobu Pańskiego została zbudowana około 1530 roku w linii wschód-zachód, tak jak grób w Jerozolimie. Odpowiada opisowi biblijnemu: łoże grobowe znajduje się po prawej stronie (pomieścić może pięć osób), posiada małe wejście, (by zajrzeć do środka trzeba się przed nim mocno schylić), zasunąć go można dużym kamieniem. Wymiary wewnętrzne są bardzo zbliżone lub identyczne w stosunku do pierwowzoru jerozolimskiego. Z okresu budowy grobu pochodzą prawdopodobnie renesansowe malowidła zdobiące jego kopułę, odkryte na przełomie lat 2008-2009[2].

PrzypisyEdytuj

  1. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo małopolskie, Narodowy Instytut Dziedzictwa, 15 lutego 2023 [dostęp 2010-04-18].
  2. "Bożogrobcy z Miechowa". Dziennik Polski, 25 kwietnia 2009. [dostęp 2009-04-30]. (pol.).

BibliografiaEdytuj

  • Beata Skrzydlewska, Architektura i sztuka Kościoła pod wezwaniem Grobu Świętego. [w:] Bożogrobcy w Polsce. Wyd. Miechowskie Towarzystwo 1163 roku, Instytut Wydawniczy Pax, Miechów – Warszawa 1999, s. 221-225. ISBN 83-211-1261-7

Linki zewnętrzneEdytuj