Biełposzta (biał. Белпошта; ros. Белпочта, Biełpoczta) – białoruska instytucja państwowa zajmująca się świadczeniem usług pocztowych. Białoruś przystąpiła do Światowego Związku Pocztowego 13 maja 1947 roku[2], jednak wydzielenie osobnego przedsiębiorstwa od poczty Związku Radzieckiego nastąpiło w 1991[1]. 100% udziałów w Biełposzcie należy do Rady Ministrów Republiki Białorusi.

Biełposzta
Państwo

 Białoruś

Siedziba

Prospekt Niepodległości 10, 220050 Minsk-50

Data założenia

30 stycznia 1991[1]

brak współrzędnych
Strona internetowa

Historia

edytuj
 
Pojazd dowożący pocztę w latach 30.
 
Skrzynka pocztowa w Mińsku
 
Jeden z pierwszych znaczków poczty białoruskiej

W kronikach Rusi pierwsze wzmianki o przesyłaniu wiadomości z użyciem gońców spotyka się w 885[3]. W Witebsku i Mścisławiu odnaleziono skrawki kory z zapisanymi wiadomościami datowanymi na XIII – XIV wiek[3].

Regularne przewozy pocztowe na terenie Białorusi ustanowiono 22 listopada 1649[3]. W styczniu 1667 częścią ustaleń rozejmu andruszowskiego było uruchomienie cotygodniowej poczty wileńskiej na trasie MoskwaSmoleńskMohylewMińskWilno[3]. Czas transportu listu na trasie Moskwa – Hamburg przez pocztę wileńską wynosił wówczas 21 dni[3].

Od 1802 usługi pocztowe na terenie Białorusi podlegały rosyjskiemu Ministerstwu Spraw Wewnętrznych. Ustanowiono okręgi pocztowe, między innymi miński, witebski i mohylewski[4]. Miejski urząd pocztowy w Mińsku powstał w 1851[5]. W 1857 wprowadzono znaczki pocztowe, a w 1867 datowniki[4]. Pierwszy telegraf został zamontowany w 1859 roku w urzędzie pocztowym w Bobrujsku. Pierwsze skrzynki pocztowe zostały ustawione w Mińsku w 1870[4]. Regularne przewozy kolejowe poczty rozpoczęto w 1871 na trasach MińskMoskwa, Mińsk – Równe, Mińsk – Brześć[5]. W 1884 połączono w jedno przedsiębiorstwo pocztę z rozwijającymi się usługami telegraficznymi[4].

W latach 1905–1917 telegrafistkami były wyłącznie kobiety[4]. Po Rewolucji Październikowej w latach 1918–1922 wielokrotnie zmieniała się nazwa i struktura jednostki organizacyjnej zajmującej się usługami pocztowymi, aż ostatecznie usługi pocztowe zostały włączone w skład Biura Komunikacji Okręgu Zachodniego[6]. Od stycznia 1919 dekretem Lenina ustanowiono zniesienie opłat za przesył listu do 15 gramów. Uruchomiono też usługi prenumeraty gazet[6]. W 1922 wydano pierwszy znaczek poczty radzieckiej[6]. Pierwsze usługi poczty lotniczej na terenie BSRR uruchomiono w 1932 na trasie MińskHłuskParyczeMozyrz[6]. Na terenie Białorusi na końcu 1925 znajdowały się 603 placówki pocztowe. Do roku 1941 liczba ta wzrosła do około 2300[6].

W związku z atakiem Niemiec na ZSRR, w 1941 zniszczeniu uległ główny urząd pocztowy w Mińsku i wiele placówek na terenie całego kraju[7]. Pierwsza placówka pocztowa po odzyskaniu terenu Białorusi przez Związek Radziecki uruchomiona została w Homlu w listopadzie 1943[7]. Do 1 stycznia 1945 reaktywowano 1851 placówek pocztowych, a do końca 1947 odbudowano całą sieć pocztową na terenie BSRR[7].

W 1955 otwarto obecny główny urząd pocztowy w Mińsku przy Prospekcie Niepodległości 10. W 1991 decyzją Ministra Komunikacji i Informatyki BSRR powołano przedsiębiorstwo Minskaja poszta, które następnie zostało przekształcone w obecną Biełposztę[1]. W 1992 wypuszczono pierwsze znaczki poczty białoruskiej[1].

Struktura

edytuj
 
Poczta w Homlu

Obecna struktura Biełposzty[8]:

  • 6 oddziałów regionalnych:
  • Oddział Komunikacji Specjalnej
  • Przedsiębiorstwo „Minskaja poszta”
  • Przedsiębiorstwo komunikacji samochodowej
  • 91 okręgów pocztowych
  • 3255 placówek pocztowych:
    • 767 miejskich placówek
    • 2071 wiejskich placówek
    • 226 mobilnych placówek
    • 191 punktów pocztowych
  • 1644 pojazdy

Przypisy

edytuj
  1. a b c d Из истории развития почтовой связи Белоруссии В 1950-х – 1995 гг.. Biełposzta. [dostęp 2016-05-03]. (ros.).
  2. Belarus. Universal Postal Union. [dostęp 2016-05-03]. (ang.).
  3. a b c d e Доставка вестей и почты в IX – XVII вв.. Biełposzta. [dostęp 2016-05-03]. (ros.).
  4. a b c d e Регулярная государственная почта XVIII-XIX вв. Biełposzta. [dostęp 2016-05-03]. (ros.).
  5. a b Почта в XIX – начале XX вв.. Biełposzta. [dostęp 2016-05-03]. (ros.).
  6. a b c d e Почта СССР в 1917 – 1941 г.г.. Biełposzta. [dostęp 2016-05-03]. (ros.).
  7. a b c Восстановление почтовой связи в 1944 – 1950 гг.. Biełposzta. [dostęp 2016-05-03]. (ros.).
  8. Почтовая связь 2010-2015 гг.. Biełposzta. [dostęp 2016-05-03]. (ros.).

Linki zewnętrzne

edytuj