Bobsleje

zimowa dyscyplina sportu

Bobsleje (od ang. bobsleigh) – zimowa dyscyplina sportowa, polegająca na zjeździe zawodników na specjalnych saniach (także zwanych bobslejami) po sztucznym torze lodowym, obecnie o średniej długości 1500–2000 m i o średnim spadku 8–12%. Tor powinien mieć co najmniej 15 zakrętów, z czego na niektórych wjazd z prędkością 130 km/h może spowodować na drużynie działanie przeciążenia 5 g.

Drużyna w bobsleju

Bobsleje na igrzyskach olimpijskich

edytuj

Pierwsze zawody bobslejów odbyły się w 1893 roku w Szwajcarii na górskiej drodze w Sankt Moritz, gdzie również założono pierwszy klub w 1897 oraz w roku 1903 zbudowano pierwszy tor bobslejowy. Konkurencja ta w roku 1924 stała się konkurencją zimowych igrzysk olimpijskich.

Polacy uczestniczyli w wyścigach bobslejowych podczas igrzysk olimpijskich w 1928, 1956, 1998, 2002, 2006, 2010, 2014 i 2018 roku. Mistrzostwa Polski były rozgrywane w latach 19491968. Jedyny tor bobslejowy w Polsce istniał w Karpaczu i został zdemontowany ok. 1970.

Tor bobslejowy w Szklarskiej Porębie

edytuj

W latach 1925–1926 w Szklarskiej Porębie, na północnym stoku góry Przedział (niem. Scheitberg) został zbudowany tor bobslejowy. Długość toru wynosiła 2100 m. Jazda na nim wymagała dużych umiejętności, gdyż był bardzo trudny technicznie. Miał siedem zakrętów z podniesionymi na krzywiznach ścianami. Nowością konstrukcyjną i techniczną był S-skręt, pierwszy tego typu w Europie, zakręt górny o promieniu 12 m, a dolny o promieniu 11 m. Ze względów bezpieczeństwa na każdym z zakrętów znajdowało się stanowisko obserwacyjne wyposażone w telefon.

Wzdłuż toru położona została sieć wodociągowa, aby tor miał właściwe oblodzenie. Sieć była zasilana z własnego ujęcia i dysponowała dziesięcioma hydrantami. Dla wygody zawodników wybudowano w pobliżu wyciąg elektryczny, na ramowych podporach, o długości 1200 m, który co 2 minuty wciągał bobslej razem z załogą. Mógł on także obsługiwać narciarzy. Uroczyste otwarcie toru miało miejsce na Boże Narodzenie 1925 r. i od razu uznano go za największy i najpiękniejszy tego typu obiekt na świecie[1].

W 1932 r. na torze rozegrane zostały mistrzostwa świata w bobslejowych dwójkach. Podobno[według kogo?] projekt tego obiektu stał się wzorem dla olimpijskiego toru bobslejowego w amerykańskim Lake Placid oraz toru w Japonii.

Po II wojnie światowej przestał być wykorzystywany i podzielił losy całej poniemieckiej infrastruktury sportowej Szklarskiej Poręby. Stopniowo zamieniał się w ruinę i w końcu przestał istnieć. W latach pięćdziesiątych i sześćdziesiątych dawnym torem bobslejowym prowadziła nartostrada Filutek.

Aktualny tor Bobslejowej Reprezentacji Polski

edytuj

Z racji braku toru bobslejowego w Polsce, reprezentacja Polski ćwiczy na torze w miejscowości Sigulda (Łotwa)[2][3]. Na torze istnieje także możliwość przejazdu prawdziwym bobslejem (z pilotem, przy mniejszych prędkościach niż profesjonaliści) dla osób odwiedzających[4].


Przykładowe tory bobslejowe na świecie

edytuj
Miejscowość Nazwa Długość [m] Spadek [m] Nachylenie śr. Nachylenie maks. L. zakrętów Źr.
  Altenberg enso EISKANAL Altenberg 1413 122,22 8,66% 15% 17 [5]
  Igls Olympiaworld-Eiskanal Innsbruck 1478 124 9% 18% 14 (15) [6]
  Königssee LOTTO Bayern Eisarena Königssee 1675,40 120 9% 16 [7]
  La Plagne Piste olympique de bobsleigh de La Plagne 1707,50 124 8% 14% 19 [8]
  Lake Placid Mt. Van Hoevenberg Combination Bobsled, Skeleton & Luge Track 1680 128 9% 20% 20 [9]
  Lillehammer Lillehammer Olympic Sliding Centre 1710 114 8% 15% 16 [10]
  Oberhof Rennrodelbahn Oberhof 1354,50 95 9,20% 36,40% 15 [11]
  Park City Utah Olympic Park 1570 104 8% 15% 15 [12]
  Pjongczang Alpensia Sliding Centre 1659 117 9,48% 25% 16 [13]
  Sigulda Bobsleja un kamaniņu trase „Sigulda” 1420 99 8% 9% 16 [14]
  Soczi Sanki Sliding Center 1814 124 20% 22% 17 [15]
  Sankt Moritz St. Moritz-Celerina Olympia Bobrun 1962 130 8% 15% 19 [16]
  Whistler Whistler Sliding Centre 1700 148 9% 20% 16 [17]
  Winterberg VELTINS EisArena Winterberg 1609 110 9% 15% 15 [18]

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Portal polska-org.pl [online] [dostęp 2020-04-11].
  2. Sezon czas zacząć! – Polski Związek Bobslei i Skeletonu [online], pzbis.com [dostęp 2017-11-22] (pol.).
  3. (Wy)szkoleni Polacy – Polski Związek Bobslei i Skeletonu [online], pzbis.com [dostęp 2017-11-22] (pol.).
  4. Taxibob [online], www.makars.lv [dostęp 2017-11-22] (ang.).
  5. Altenberg Track info. Międzynarodowa Federacja Bobslei i Skeletonu. [dostęp 2020-08-12]. (ang.).
  6. Innsbruck Track info. Międzynarodowa Federacja Bobslei i Skeletonu. [dostęp 2020-08-12]. (ang.).
  7. Königssee Track info. Międzynarodowa Federacja Bobslei i Skeletonu. [dostęp 2020-08-12]. (ang.).
  8. La Plagne Track info. Międzynarodowa Federacja Bobslei i Skeletonu. [dostęp 2020-08-12]. (ang.).
  9. Lake Placid Track info. Międzynarodowa Federacja Bobslei i Skeletonu. [dostęp 2020-08-12]. (ang.).
  10. Lillehammer Track info. Międzynarodowa Federacja Bobslei i Skeletonu. [dostęp 2020-08-12]. (ang.).
  11. Oberhof Track info. Międzynarodowa Federacja Bobslei i Skeletonu. [dostęp 2020-08-12]. (ang.).
  12. Park City Track info. Międzynarodowa Federacja Bobslei i Skeletonu. [dostęp 2020-08-12]. (ang.).
  13. Pyeongchang Track info. Międzynarodowa Federacja Bobslei i Skeletonu. [dostęp 2020-08-12]. (ang.).
  14. Sigulda Track info. Międzynarodowa Federacja Bobslei i Skeletonu. [dostęp 2020-08-12]. (ang.).
  15. Sochi Track info. Międzynarodowa Federacja Bobslei i Skeletonu. [dostęp 2020-08-12]. (ang.).
  16. St. Moritz Track info. Międzynarodowa Federacja Bobslei i Skeletonu. [dostęp 2020-08-12]. (ang.).
  17. Whistler Track info. Międzynarodowa Federacja Bobslei i Skeletonu. [dostęp 2020-08-12]. (ang.).
  18. Winterberg Track info. Międzynarodowa Federacja Bobslei i Skeletonu. [dostęp 2020-08-12]. (ang.).

Linki zewnętrzne

edytuj