Bohdan Guerquin

architekt polski, historyk architektury

Bohdan Guerquin (ur. 26 stycznia 1904 w Nowogrodzie Wielkim, zm. 28 września 1979 we Wrocławiu) – polski architekt, historyk architektury.

Bohdan Guerquin
Pełne imię i nazwisko

Bohdan Jan Guerquin

Data i miejsce urodzenia

26 stycznia 1904
Nowogród Wielki

Data i miejsce śmierci

28 września 1979
Wrocław

Uczelnia

Politechnika Warszawska

Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Medal 10-lecia Polski Ludowej
Bohdan Guerquin (pierwszy z prawej) z grupą historyków i architektów na Starym Mieście w Warszawie (1949)

Życiorys edytuj

Wnuk emigranta francuskiego, urodził się Nowogrodzie Wielkim, w rodzinie Kazimierza, inżyniera komunikacji, i Zofii z Sadowskich[1]. Do gimnazjum uczęszczał w Radomiu, Mohylowie i Warszawie. W latach 1925–1936 studiował architekturę na Politechnice Warszawskiej u Rudolfa Świerczyńskiego. Na wydziale od 1927 roku pracował w Zakładzie Architektury Polskiej, od 1929 roku jako członek sekcji historii fortyfikacji, a od 1934 r. jako asystent. Następnie w okresie 1936–1945 pracował dydaktycznie i naukowo w Zakładzie Architektury Polskiej Politechniki Warszawskiej u Oskara Sosnowskiego. Pod jego kierunkiem rozpoczął prace nad doktoratem i jako starszy asystent wydał pierwsze publikacje o zamkach[2]. Jako asystent w ZAP badał wraz z Stanisławem Herbstem zamki Podola i Wołynia. W 1940 roku ratował Zamek Królewski w Warszawie. Podczas okupacji (1939–1945) pracował jako adiunkt na tajnym Wydziale Architektury PW u Jana Zachwatowicza. Podczas okupacji wykładał w tajnych szkołach budowlanych. Jesienią 1944 roku, po upadku powstania warszawskiego, uczestniczył wraz J. Zachwatowiczem, S. Herbstem, Piotrem Biegańskim i Stanisławem Lorentzem w tzw. akcji pruszkowskiej, ratując zbiory naukowe. W dniu 5 stycznia 1945 roku został osadzony przez Niemców w obozie na Prądniku i wywieziony do Makowa[2].

Po zakończeniu działań wojennych, w latach 1945–1947 organizował Katedrę Historii Architektury Polskiej[2] i Zakład Architektury Polskiej przy Wydziale Architektury Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie. W latach 1946–1947 pełnił funkcję Kierownika Odnowienia Zamku na Wawelu. Od 1947 roku był zastępcą profesora w ZAP PW w Warszawie[2]. W latach 1947–1950 prowadził zajęcia dydaktyczne na Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej, w Akademii Sztuk Pięknych oraz na uniwersytetach w Łodzi i Warszawie[1]. W 1949 roku ukończył rozpoczętą przed wojną u prof. Oskara Sosnowskiego rozprawę (promotor prof. Jan Zachwatowicz) pod tytułem Zamek w Jazłowcu i uzyskał stopień doktora nauk technicznych. W tym czasie badał m.in. zamki w Malborku i Chęcinach[2]. W 1951 roku zorganizował, a następnie kierował Katedrą Historii Architektury Polskiej we Wrocławiu. W 1954 został profesorem nadzwyczajnym. W 1961 roku zamieszkał we Wrocławiu. W 1969 roku został profesorem zwyczajnym. Między innymi członek Komisji Architektury i Urbanistyki Sekcji Ochrony Zabytków PAN, Komisji Historii Sztuki Akademii Umiejętności w Krakowie. W końcu lat 70. XX wieku zorganizował przy wrocławskim oddziale PAN Komisję Architektury i Urbanistyki. W 1974 roku przeszedł na emeryturę[2].

Wypromował pięciu doktorów oraz czterech doktorów habilitowanych i profesorów wśród wychowanków. Był jednym z najlepszych znawców średniowiecznej architektury obronnej w Polsce.

Jego żoną była architektka Anna Boyé-Guerquin.

Został we Wrocławiu, pochowany na cmentarzu św. Rodziny przy ul. Smętnej (sektor 11-6-8,8a)[3].

Wybrane publikacje edytuj

  • Zamek w Jazłowcu w: Biuletyn Historii Sztuki i Kultury z 1948 r., t. 8[4].
  • Zamek w Drzewicy, w: Teka Konserwatorska z 1952 r., z. 1[5].
  • Zamek w Malborku, wyd. Arkady, Warszawa 1960[6].
  • Zamek jazłowiecki [w:] Studia i Materiały do Teorii i Historii Architektury i Urbanistyki, Warszawa, 1960. Т. 2.
  • Zamki Śląskie, Zakład Historii Architektury Polskiej Politechniki Wrocławskiej, Wydawnictwo Budownictwo i Architektura, Warszawa 1957.
  • Zamki w Polsce, wyd. Arkady, Warszawa 1974 i 1984.

Ordery i odznaczenia edytuj

Przypisy edytuj

  1. a b Wojciech Kalinowski. Wspomnienie pośmiertne. Profesor Bohdan Guerquin (1904–1979). „Ochrona Zabytków”. Rok XXXIII, Nr 3 (130), s. 261, 1980. Warszawa: Wydawnictwo „Arkady”. [dostęp 2024-02-15]. 
  2. a b c d e f Zamki w Polsce (obwoluta), wyd. Arkady, Warszawa 1984
  3. Cmentarz Parafialny św. Rodziny we Wrocławiu [online], mogily.pl [dostęp 2024-02-15].
  4. Zob. zamek w Jazłowcu
  5. Zob. zamek w Drzewicy
  6. Zob. zamek w Malborku
  7. In memoriam - Pamięci Architektów Polskich - Bohdan Jan Guerquin [online], www.archimemory.pl [dostęp 2024-02-15].
  8. M.P. z 1955 r. nr 101, poz. 1400 - Uchwała Rady Państwa z dnia 19 stycznia 1955 r. nr 0/201 - na wniosek Ministra Szkolnictwa Wyższego.

Bibliografia edytuj

Linki zewnętrzne edytuj