Carl Adolph Agardh
Carl Adolph Agardh (ur. 23 stycznia 1785 w Båstad, zm. 28 stycznia 1859 w Karlstad) – szwedzki botanik, ekonomista i teolog; biskup Karlstad w latach 1834–1859.
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Zawód, zajęcie | |
Życiorys
edytujCarl Adolph Agardh urodził się 23 stycznia 1785 roku w Båstad[2]. W 1799 roku podjął studia przyrodnicze i matematyczne na uniwersytecie w Lund, gdzie w 1801 roku uzyskał stopień doktora, broniąc pracę Quaestio physiol, Quae i qualis est musculorum vis formum ossium mutandi[3]. W 1807 roku został docentem matematyki, w 1810 roku botaniki i ekonomii[2]. Od 1812 roku był profesorem botaniki i ekonomii[2]. W latach 1819–1820 był rektorem uniwersytetu w Lund[3]. Odbył liczne podróże studialne: w 1809 roku przez Danię, północne Niemcy i Polskę do Berlina, w latach 1821, 1827 i 1833 odwiedził Danię, Niemcy, Holandię, Belgię, Francję i Włochy[3]. W Paryżu, przez jeden semestr słuchał wykładów francuskiego ekonomisty Saya, którego prace przybliżył czytelnikom szwedzkim[4]. Jego zainteresowania botaniczne skupiały się na roślinach zarodnikowych, przede wszystkim na glonach[2][3].
W 1816 roku uzyskał święcenia kapłańskie i został pastorem w kościele klasztoru św. Piotra w Lund[3]. W marcu 1835 roku został biskupem w Karlstad[3].
Zmarł 28 stycznia 1859 roku w Karlstad[2]. Jego syn Jacob Georg Agardh (1813–1901) był również botanikiem[5], a wnuk Gustaf Fröding (1860–1911) – poetą[6].
Publikacje
edytujWybrane publikacje z zakresu botaniki i ekonomii[a]:
- Synopsis Algarum Scandinavias, adjecta dispositione universali Algarum, 1817.
- Species Algarum rite cognita;, cum svnonymis, differentiis specificis et descriptionibus succinctis, 1823–1828
- Icones Algarum Europasärum. Representation, d'algues européennes suivie de celle des espéces exotiques les plus remar-quables récemment découvertes, 1828–1835
- Systema algarum, 1824
- Essai de réduire la physiologie végétale a des principes fondamentaux, 1828
- Essai sur le développement intérieur des plantes, 1829
- Lärobok i botanik, 1830–1832
- Försök till en statsekonomisk statistik öfver Sverige, 1852–1863
Członkostwa
edytuj- 1819 – wybrany na członka Niemieckiej Akademii Przyrodników Leopoldina (niem. Deutsche Akademie der Naturforscher Leopoldina)[7]
Upamiętnienie
edytujNa jego cześć nazwano rodzaj roślin Agardhia z rodziny Vochysiaceae[8] (obecnie to synonim rodzaju Qualea)[9].
Uwagi
edytuj- ↑ Pełna lista publikacji Agardh zamieszczona jest w Svenskt biografiskt lexikon[3].
Przypisy
edytuj- ↑ The International Plant Names Index: Agardh, Carl Adolf (1785–1859). [dostęp 2017-12-14]. (ang.).
- ↑ a b c d e Herman Hofberg, Frithiof Heurlin, Viktor Millqvist, Olof Rubenson: Svenskt biografiskt handlexikon. 1906, s. 13. [dostęp 2017-12-14]. (szw.).
- ↑ a b c d e f g Carl Adolph Agardh. W: Svenskt biografiskt lexikon (SBL). 1918, s. 250. [dostęp 2017-12-14]. (szw.).
- ↑ Vincent Barnett: Routledge Handbook of the History of Global Economic Thought. Routledge, 2014, s. 98. ISBN 978-1-317-64412-5. [dostęp 2017-12-14]. (ang.).
- ↑ Jacob G Agardh. W: Svenskt biografiskt lexikon (SBL). 1918, s. 268. [dostęp 2017-12-14]. (szw.).
- ↑ Gustaf Fröding. W: Svenskt biografiskt lexikon (SBL) 16. 1964-1966, s. 618. [dostęp 2017-12-14]. (szw.).
- ↑ Deutsche Akademie der Naturforscher Leopoldina: Mitgliederverzeichnis. [dostęp 2017-12-14]. (niem.).
- ↑ Umberto Quattrocchi: CRC World Dictionary of Plant Names: Common Names, Scientific Names, Eponyms, Synonyms, and Etymology. CRC Press, 1999, s. 66. ISBN 978-0-8493-2675-2. [dostęp 2017-12-14]. (ang.).
- ↑ Agardhia. [w:] The Plant List. Version 1.1 [on-line]. [dostęp 2017-12-16].
- ISNI: 0000000108748652
- VIAF: 17292983
- LCCN: n88255279
- GND: 118643959
- LIBRIS: mkz13fq54kc988m
- BnF: 12324878g
- SUDOC: 07985396X
- SBN: RMSV044739
- NLA: 35133660
- NTA: 070225826
- BIBSYS: 90735798
- CiNii: DA17585135
- Open Library: OL5117302A
- PLWABN: 9810651315605606
- NUKAT: n2010043891
- J9U: 987007301720105171
- ΕΒΕ: 245830
- LIH: LNB:Cx/r;=CI