Celbowo
Celbowo (d. Celibowo, Czielbowa; kaszb. Celbòwò, niem. Celbau)[3] – osada kaszubska w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie puckim, w gminie Puck, na Kępie Puckiej.
| osada | |
 Pałac neogotycki z lat 70. XIX w. | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2007) |
491 |
| Strefa numeracyjna |
58 |
| Kod pocztowy |
84-100[2] |
| Tablice rejestracyjne |
GPU |
| SIMC |
0170340 |
Położenie na mapie gminy wiejskiej Puck  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa pomorskiego  | |
Położenie na mapie powiatu puckiego  | |
 54°41′09″N 18°22′10″E/54,685833 18,369444[1]
| |
Nazwa edytuj
Miejscowość ma metrykę średniowieczną. W wyniku historycznych procesów lingwistycznych nazwa przybierała wiele form. Po raz pierwszy wymieniona została w 1298 jako Zelibore, 1394 Czillibow, Gillibow, 1400 Czillebaw, Tzilbow, Czilbau, 1472 Czelebaw, 1534 Celibowo, 1565 Czelibouo, 1583 Kolibowo, 1627-28 z Szczelibowem, z Czelbowem, 1627 Celibowo, 1664 Celbowo, 1796-1802 Celbau, 1880 Celbowo, Celbau. Nazwa miejscowości pochodzi od nazwy osobowej Żelibor - słowiańskiego imienia składającego się z dwóch członów: Żeli- ("pragnąć") i -bor ("walka", "walczyć, zmagać się"). Do nazwy dodany został sufiks -je wtórnie wyrównany do formy -owo. Niemiecka nazwa Celbau powstała w wyniku procesu germanizacji pierwotnej nazwy miejscowej[4].
Historia edytuj
Wieś królewska w starostwie puckim w powiecie puckim województwa pomorskiego w II połowie XVI wieku[5]. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa gdańskiego.
Wieś znajduje się przy skrzyżowaniu dróg wojewódzkich nr 213 i 216. Jest siedzibą sołectwa Celbowo, w którego skład wchodzi również miejscowość Celbówko.
W Celbowie znajduje się dawny majątek ziemski z pałacem neogotyckim i zabudowaniami folwarcznymi pochodzącymi z 3 ćw. XIX wieku. Wśród zabudowań znajdują się m.in. wieża ciśnień i wieża zegarowa[6].
W okresie 1823–1945 majątek ziemski wraz z pałacem była w posiadaniu rodziny Rodenackerów, właścicieli browaru Alte Danziger Brauerei E. Rodenacker w Gdańsku.
Przypisy edytuj
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 14645
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 140 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ Dr F. Lorentz "Polskie i kaszubskie nazwy miejscowości na Pomorzu Kaszubskiem" (ISBN 83-60437-22-X) (ISBN 978-83-60437-22-3)
- ↑ Rymut 1997 ↓, s. 10.
- ↑ Mapy województwa pomorskiego w drugiej połowie XVI w. : rozmieszczenie własności ziemskiej, sieć parafialna / Marian Biskup, Andrzej Tomczak. Toruń 1955, s. 100.
- ↑ Portal Polska niezwykła
Bibliografia edytuj
- Kazimierz Rymut: Nazwy miejscowe Polski, t. II, C-D, hasło "Celbowo". Kraków: Instytut Języka Polskiego PAN, 1997, s. 10. ISBN 978-83-64007-04-0.