Centrum Le Corbusiera

muzeum w Zurychu, Szwajcaria

Centrum Le Corbusiera (także: Heidi Weber Museum – Centre Le Corbusier, Pavillon Le Corbusier) – modernistyczny pawilon wystawienniczo-muzealny zlokalizowany w Zurychu, na terenie Parku Chińskiego, w sąsiedztwie Museum Bellerive, nad wschodnim brzegiem Jeziora Zuryskiego, przy Bellerivstrasse[1]. Budynek stanowił ostatnią realizację Le Corbusiera[2].

Centrum Le Corbusiera
Centre Le Corbusier, Heidi Weber Museum – Centre Le Corbusier, Pavillon Le Corbusier
Ilustracja
Widok ogólny
Państwo

 Szwajcaria

Miejscowość

Zurych

Typ budynku

pawilon wystawowy

Styl architektoniczny

modernizm

Pierwszy właściciel

Heidi Weber

Obecny właściciel

miasto Zurych

Położenie na mapie Zurychu
Mapa konturowa Zurychu, blisko centrum po lewej na dole znajduje się punkt z opisem „Centrum Le Corbusiera”
Położenie na mapie Szwajcarii
Mapa konturowa Szwajcarii, u góry znajduje się punkt z opisem „Centrum Le Corbusiera”
Ziemia47°21′21,8189″N 8°33′04,2509″E/47,356061 8,551181
Strona internetowa

Historia edytuj

 
Fragment Parku Chińskiego z bryłą Centrum

Budynek oddano do użytku w 1967 (prace budowlane rozpoczęto w 1961[3]). Stanowił on tzw. Gesamtkunstwerk, czyli „totalne dzieło sztuki”, zamykające w sobie całą ideę architektoniczną i zasady sztuki głoszone przez Le Corbusiera. Konstrukcja składa się w całości ze szkła i stali. Le Corbusier zrealizował tutaj swoją koncepcję syntezy architektury, życia i sztuki w prawdziwym życiu. Pawilon został zaprojektowany w całości według systemu Modulor, tj. antropometrycznej skali proporcji opracowanej przez Le Corbusiera w oparciu o ludzkie ciało i złoty podział[2].

Powstanie budynku zostało zainspirowane przez projektantkę wnętrz i właścicielkę galerii, Heidi Weber. Była ona wieloletnią przyjaciółką architekta, poznawszy go za pośrednictwem wspólnej znajomej, architekt Eileen Gray[3]. Przekonała Le Corbusiera do zaprojektowania tego budynku w 1960. Sfinansowała jego budowę z własnych środków i mimo wielu trudności doprowadziła projekt do końca. Otwarła go 15 lipca 1967, jako Centre Le Corbusier – Heidi Weber Museum. Weber pozostawała kuratorką muzeum przez pięćdziesiąt lat. W tym okresie zorganizowała liczne wystawy, w tym takie, które popularyzowały idee Le Corbusiera jako syntezę życia i sztuki. Od 2019 pawilon jest prowadzony jako muzeum publiczne przez Museum für Gestaltung, na zlecenie miasta Zurych[4]. Jego generalny remont odbył się w latach 2017–2019[3]. Renowację zlecono architektom Silvio Schmedowi i Arthurowi Rüeggowi. Za 5,4 miliona franków przywrócono budynkowi oryginalny wygląd[3].

Architektura i wystawa edytuj

 
Detal ściany

Le Corbusier pierwotnie zamierzał zbudować pawilon z betonu, ale Weber przekonała go, by zamiast tego zbudował go ze szkła i stali – materiałów, dla których stał się ikoną. Obiekt jest zwieńczony „pływającym” stalowym baldachimem, który tworzy kontrast między solidnością a nieważkością[3]. Odwiedzających wchodzących do pawilonu wita dokładna replika instalacji Le Corbusiera z 1931 Les arts dits primitifs dans la maison d'aujourd'hui, w której jego obrazy są umieszczone obok ceramicznego elementu z okresu peruwiańskiego państwa Chimú, wiklinowego krzesła, cegły, kawałka szkła, brązowej figurki z Beninu, a także obrazu Fernanda Légera. W jednym z narożników parteru znajduje się modułowa kuchnia wykonana z drewna i chromu, z oknem wychodzącym na rozległy ogród, który łagodnie opada do Jeziora Zuryskiego. Wolnostojące betonowe schody (obiekt o charakterze rzeźbiarskim) prowadzą do piwnicy, gdzie zgromadzono pięćdziesiąt oryginalnych dzieł Le Corbusiera. Wyświetlany jest tu, nakręcony w technice 16 mm, film ukazujący życie architekta. W piwnicy jest też mała biblioteka tematyczna[3].

Na piętrze stoją m.in. krzesła Thonet obok fotela Le Corbusiera LC2 i szezlongu LC4 Chaise Lounge, zaprojektowanego wspólnie z Charlotte Perriand i Pierrem Jeanneretem. Stała wystawa przedstawia 17 zdjęć szwajcarskiego fotografa René Burri, przedstawiających sceny z codziennego życia Le Corbusiera. W całym pawilonie wystawa Mon Univers prezentuje prace z kolekcji artysty: obrazy, ceramikę, rzeźby i inne przedmioty, tworząc swoisty dialog pomiędzy jego pasjami. Taras widokowy skierowany na jezioro i miasto został przykryty stalowym dachem w formie dwóch parasoli, wklęsłego i wypukłego. Budynek ma w sumie cztery kondygnacje[5][3].

Obiekt jest otwarty od maja do listopada (z zewnątrz dostępny przez cały rok). Pod egidą Museum für Gestaltung odbywają się tutaj wystawy czasowe, wydarzenia i warsztaty, w tym także poświęcone osobie i dziełu Le Corbusiera[2] (co najmniej jedna rocznie[4]). Muzeum oferuje także specjalne programy edukacyjne dla klas szkolnych i małych dzieci[4].

Galeria edytuj

Przypisy edytuj

  1. Zurich, plan miasta, Freytag-Berndt, Wiedeń, 2008
  2. a b c Pavillon Le Corbusier [online], zuerich.com [dostęp 2020-12-31] (ang.).
  3. a b c d e f g Pavillon Le Corbusier · Zurich, Switzerland [online], IGNANT, 5 marca 2020 [dostęp 2020-12-31] (ang.).
  4. a b c Information | Pavillon Le Corbusier [online] [dostęp 2020-12-31] (ang.).
  5. Pavillon Le Corbusier 2021 https://eguide.pavillon-le-corbusier.ch/fr/objekt/parasol/