Chitarrone (kitaron[1]) – rodzaj lutni. Strunowy szarpany instrument muzyczny, popularny od XVI do XVIII wieku[2][3].

Chitarrone
kitaron
Ilustracja
Klasyfikacja naukowa
321.321-5

Chordofon złożony

Klasyfikacja popularna
strunowy, szarpany
Podobne instrumenty

teorban

Jest typem arcylutni; ma szyjkę długości ok. 120 cm, i korpus lutni. Posiada struny melodyczne (1 pojedyncza i 5 podwójnych) oraz struny basowe w liczbie 5-8. Instrument ten miał szerokie możliwości gry akordowej (wielogłosowej). Wykorzystywany do akompaniamentu przy utworach wokalnych i kameralnych jako instrument realizujący basso continuo[4].

Był prawdopodobnie pierwszą skonstruowaną arcylutnią. Powstał we Włoszech. Ma wysokość dorosłego człowieka[5]. Komora kołkowa nie jest w nim odgięta, jak w klasycznej lutni, lecz prosta, przechodząca w znacznie wydłużoną szyjkę zakończoną drugą komorą kołkową dla strun burdonowych (5–8 sztuk[4])[3]. Michael Praetorius wyróżnił trzy główne rodzaje chitarrone: padewski (długości ok. 215 cm, z ośmioma parami strun melodycznych), rzymski (długości ok. 185 cm, z sześcioma parami strun melodycznych) oraz boloński (z metalowymi strunami)[5].

Przypisy edytuj

  1. Kamiński 1971 ↓, s. 95.
  2. chitarrone, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2023-12-18] [zarchiwizowane z adresu 2023-12-18].
  3. a b chitarrone, [w:] Encyclopædia Britannica, 20 lipca 1998 [dostęp 2023-12-18] [zarchiwizowane z adresu 2022-12-08] (ang.).
  4. a b Baculewski et al. 2006 ↓, s. 150.
  5. a b Sachs 2005 ↓, s. 356.

Bibliografia edytuj