Ciemnoblaszek zielonoblaszkowy
Ciemnoblaszek zielonoblaszkowy (Melanophyllum eyrei (Massee) Singer) – gatunek grzybów z rodziny pieczarkowatych (Agaricaceae)[1].
_Singer_778616.jpg)
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
ciemnoblaszek zielonoblaszkowy |
| Nazwa systematyczna | |
| Melanophyllum eyrei (Massee) Singer Lilloa 22: 436 (1951) [1949] | |
_Singer_778617.jpg)
Systematyka i nazewnictwo
edytujPozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Melanophyllum, Agaricaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy opisał go w 1893 r. George Edward Massee, nadając mu nazwę Schulzeria eyrei. Obecną nazwę nadał mu Rolf Singer w 1949 r.[1] Ma 7 synonimów. Niektóre z nich:
- Cystoderma eyrei (Massee) Singer 1943
- Lepiota eyrei (Massee) J.E. Lange 1935[2].
Nazwę polską zaproponował Władysław Wojewoda w 2003 r[3].
Morfologia
edytujŚrednica 1,7–2,9 cm, początkowo wypukły, potem płaski z tępym garbkiem,. Brzeg ostry ze strzępiastymi resztkami osłony. Skórka dająca się oddzielić, powierzchnia matowa, czerwonawo-kremowa, z ochrowym środkiem[4].
Wysokość od 3,6 do 4,4 cm, średnica od 0,2 do 0,4 cm, cylindryczny, zakrzywiony, z bulwiastą podstawą z białawo-kremowymi strzępkami grzybni. Pierścienia brak, powierzchnia obficie oprószona kremowymi łuseczkami, u podstawy ochrowy brązowa[4].
Wolne, początkowo kremowe, potem podczas dojrzewania zarodników barwiące się na niebiesko turkusowo. Ostrza całe, tej samej barwy[4].
O przyjemnym zapachu[4].
- Cechy mikroskopowe
Podstawki maczugowate lub wrzecionowate, 4-sterygmowe ze sprzążką bazalną, o rozmiarach 15,1–22 × 5,2–7,9 μm. Zarodniki elipsoidalne lub cylindryczne, gładkie, zielonkawe, o rozmiarach 3,7–5,6 × 2,4–3,5 μm, Q = 1,3–1,9. Cystyd brak[4].
- Gatunki podobne
Ciemnoblaszek krwistozarodnikowy (Melanophyllum haematospermum) jest nieco większy i ma czerwonawo-różowe blaszki zamiast zielonych[4].
Występowanie i siedlisko
edytujGatunek notowany w niektórych krajach Europy i w Rosji[5]. W piśmiennictwie naukowym na terenie Polski do 2003 r. podano tylko dwa jego stanowiska[3], w późniejszych latach podano następne[6]. Najbardziej aktualne stanowiska podaje internetowy atlas grzybów[7]. Gatunek znajduje się na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski. Ma status E – gatunek wymierający, którego przeżycie jest mało prawdopodobne, jeśli nadal będą działać czynniki zagrożenia[8].
Naziemny grzyb saprotroficzny. W Polsce notowany w liściastych lasach pod grabami[3].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2023-07-26] (ang.).
- ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2023-07-26] (ang.).
- ↑ a b c Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, s. 437, ISBN 83-89648-09-1.
- ↑ a b c d e f M. BON, Les Lepiotes. Flore micologique d’Europe. Vol. 3. Association d’Ecologie et de Micologie, U.E.R. Pharmacie - Lille, 1993, s. 43 [dostęp 2023-07-26] (hiszp.).
- ↑ Występowanie Melanophyllum eyrei na świecie (mapa) [online], gbif.org [dostęp 2023-07-26] (ang.).
- ↑ Grzyby makroskopijne Polski w literaturze mikologicznej [online], grzyby.pl [dostęp 2023-07-26].
- ↑ Aktualne stanowiska Melanophyllum eyrei w Polsce [online], grzyby.pl [dostęp 2023-07-26] (pol.).
- ↑ Zbigniew Mirek i inni, Czerwona lista roślin i grzybów Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, PAN, 2006, ISBN 83-89648-38-5.