Colquhounia

*Colquhounia*
	; Colquhounia coccinea
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	astropodobne
Rząd	jasnotowce
Rodzina	jasnotowate
Rodzaj	Colquhounia
	Nazwa systematyczna
	Colquhounia Wall.; Trans. Linn. Soc. London 13: 608 (1822)
	Typ nomenklatoryczny
	C. coccinea Wallich
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Colquhounia – rodzaj roślin z rodziny jasnotowatych. Obejmuje 5^[4]–6^[5]^[6] gatunków. Występują one rejonie Himalajów, na Półwyspie Indochińskim i w południowych Chinach^[4]^[5]. Rośliny te występują w formacjach zaroślowych, na górskich stokach^[6], w miejscach suchych i widnych, często na przydrożach. Ich kwiaty zapylane są przez pszczoły^[7].

Rośliny uprawiane są dla późno rozwijających się kwiatów, w Bhutanie jako krzewy żywopłotowe^[7]. Najczęściej uprawiany jest gatunek C. coccinea^[8]. Krzewy te wymagają ciepłego klimatu i osłony przed zimnymi wiatrami^[7].

Nazwa rodzajowa upamiętnia Sir Roberta Colquhouna, brytyjskiego żołnierza stacjonującego w Nepalu i odkrywcę roślin z początku XIX wieku^[7]^[9].

Morfologia edytuj

Pokrój: Krzewy i byliny o pędach u nasady drewniejących^[6], osiągające do 3 m wysokości^[7]. Łodygi prosto wzniesione lub podnoszące się, okrągłe na przekroju^[5], pokryte włoskami pojedynczymi lub rozgałęzionymi^[6].

Liście: Naprzeciwległe, sezonowe, ogonkowe^[7]. Blaszka pojedyncza, ząbkowana lub karbowana, owłosiona^[5]. Liście są nieco aromatyczne, w zapachu przypominają ananasa^[7].

Kwiaty: Zebrane po 1–5 w wierzchotki skupione w okółki tworzące złożone, gęste lub luźne kwiatostany wiechowate lub główkowate^[6]^[5]. Kwiaty są siedzące lub krótkoszypułkowe, wsparte równowąskimi przysadkami^[5]. Kielich jest tworzony przez pięć działek zrośniętych w rurkę walcowatą lub dzwonkowatą, 10-nerwową, zakończoną podobnej długości łatkami^[6]^[5]. Korona jest silnie grzbiecista, dwuwargowa, żółta do purpurowej, czasem nakrapiana, z długą, wygiętą rurką zakończoną dwiema wargami, z których mniejsza, górna jest wzniesiona, nieco kapturkowata, a dolna jest trójłatkowa^[6]. Cztery pręciki sięgają górnej łatki i są dwusilne^[6]. Ich nitki są nieco owłosione, a pylniki eliptyczne^[5]. Zalążnia jest naga^[5], górna, dwukomorowa z dwoma zalążkami w każdej z komór^[7]. Szyjka słupka pojedyncza, zwieńczona dwudzielnym znamieniem, którego ramiona są równe lub asymetryczne^[6].

Owoce: Rozłupnie, rozpadające się na cztery wąskojajowate rozłupki na szczycie nieco oskrzydlone, nagie lub ogruczolone^[6].

Systematyka edytuj

Pozycja systematyczna

Rodzaj z podrodziny Lamioideae z rodziny jasnotowatych Lamiaceae^[10].

Wykaz gatunków^[4]

Przypisy edytuj

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2022-03-30] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2022-03-30] (ang.).
↑ Colquhounia. [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2022-03-30].
↑ ^a ^b ^c Colquhounia Wall.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-03-30].
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ Colquhounia Wallich. [w:] Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2022-03-30].
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j K. Kubitzki (red.): The Families and Genera of Vascular Plants. VII. Flowering Plants. Dicotyledons. Lamiales. Berlin, Heidelberg: Springer, 2004, s. 217. ISBN 978-3-642-62200-7.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h Roger Philips, Martyn Rix: The Botanical Garden. Vol. 1. Trees and shrubs. London: Macmillan, 2002, s. 403. ISBN 0-333-73003-8.
↑ David J.D.J. Mabberley David J.D.J., Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 220, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200 .
↑ Ross Bayton: RHS Gardener's Botanical: An Encyclopedia of Latin Plant Names. Hachette UK, 2019, s. 153. ISBN 978-1-78472-677-5.
↑ Genus Colquhounia Wall.. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [on-line]. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. [dostęp 2022-03-30].

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2022-03-30] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2022-03-30] (ang.).

[ing-3] Colquhounia. [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2022-03-30].

[powo-4] Colquhounia Wall.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-03-30].

[china-5] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ Colquhounia Wallich. [w:] Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2022-03-30].

[kubitzki-6] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j K. Kubitzki (red.): The Families and Genera of Vascular Plants. VII. Flowering Plants. Dicotyledons. Lamiales. Berlin, Heidelberg: Springer, 2004, s. 217. ISBN 978-3-642-62200-7.

[philips-7] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h Roger Philips, Martyn Rix: The Botanical Garden. Vol. 1. Trees and shrubs. London: Macmillan, 2002, s. 403. ISBN 0-333-73003-8.

[mabb-8] David J.D.J. Mabberley David J.D.J., Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 220, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200 .

[9] Ross Bayton: RHS Gardener's Botanical: An Encyclopedia of Latin Plant Names. Hachette UK, 2019, s. 153. ISBN 978-1-78472-677-5.

[grin-10] Genus Colquhounia Wall.. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [on-line]. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. [dostęp 2022-03-30].

[4]

[5]

[6]

[7]

[1]

[2]

[3]

[8]

[9]

[10]