Cynops ensicauda

	Cynops ensicauda
	(Hallowell, 1861)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	płazy
Rząd	płazy ogoniaste
Podrząd	Salamandroidea
Rodzina	salamandrowate
Rodzaj	Cynops
Gatunek	Cynops ensicauda
Synonimy
	Triton ensicauda Hallowell, 1861; Diemictylus ensicauda (Hallowell, 1861); Triturus ensicaudus (Hallowell, 1861); Triturus ensicauda (Hallowell, 1861); Molge pyrrhogaster ensicauda (Hallowell, 1861); Molge pyrrhogastra ensicaudatus (Hallowell, 1861); Triturus ensicaudus popei Inger, 1947; Triturus ensicaudus ensicaudus (Hallowell, 1861); Triturus pyrrhogaster ensicaudus (Hallowell, 1861); Cynops pyrrhogaster popei (Inger, 1947); Cynops ensicauda ensicauda (Hallowell, 1861); Cynops ensicauda popei (Inger, 1947);
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; narażony na wyginięcie
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Cynops ensicauda – gatunek płaza ogoniastego z rodziny salamandrowatych występujący endemicznie na 12 wyspach japońskiego archipelagu Nansei. Dorasta do 10,3–17,9 cm długości i cechuje się czarnymi lub ciemnobrązowym grzbietem. Spotykany jest głównie w ściółce leśnej, a jaja składane są pojedynczo pomiędzy liśćmi podwodnych roślin. Gatunek narażony (VU), głównie w związku z poszatkowanym zasięgiem występowania oraz degradacją środowiska naturalnego.

Wygląd

Długość ciała od czubka pyska do ujścia kloaki wynosi 5,3–7,7 cm, a długość całego ciała 10,3–17,9 cm. Grzbiet jest zazwyczaj czarny lub ciemnobrązowy, a brzuch i podeszwy stóp pomarańczowoczerwone. Niektóre osobniki posiadają plamki na grzbiecie i ogonie. Z wyglądu przypomina spokrewnioną traszkę ognistą (Cynops pyrrhogaster), od której odróżnia go większy rozmiar ciała oraz dłuższy i bardziej smukły ogon^[3].

Zasięg występowania, siedlisko i dieta

Endemit. Występuje na dwunastu spośród wysp grup Amami i Okinawa w archipelagu Nansei na wysokościach 10–500 m n.p.m. Szacunkowy zasięg występowania wynosi 16 265 km²^[2]. Gatunek częściowo naziemny – żyje w ściółce leśnej oraz na łąkach. Dorosłe osobniki często udają się do zbiorników wodnych, w których polują na bezkręgowce oraz płazy bezogonowe (dochodzi również czasami do kanibalizmu – zjadane są w tym przypadku jaja oraz larwy)^[2].

Rozmnażanie i rozwój

Rozmnaża się w strumieniach, na polach ryżowych, bagnach i rowach nawadniających. Jaja składane są pojedynczo, zazwyczaj pomiędzy liśćmi roślinności podwodnej. Jeżeli dany zbiornik charakteryzuje się dużą liczbą kopulujących par, niektóre samice mogą składać jaja na brzegu zbiorniku lub na mchu w pobliżu wody. Czas rozwoju larw wynosi 3–4 miesiące^[3]^[2].

Status

Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) klasyfikuje Cynops ensicauda jako gatunek narażony (VU) w związku z poszatkowanym zasięgiem występowania oraz spadkiem jakości środowiska naturalnego, a także malejącą populacją. Gatunkowi temu zagraża degradacja i modyfikacja jego środowiska naturalnego, odłów w celach handlowych oraz medycznych (głównie w Tajwanie), a także inwazyjne gatunki ryb^[2].

Przypisy

↑ Cynops ensicauda, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e IUCN SSC Amphibian Specialist Group, Cynops ensicauda, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2021, wersja 2022-1, DOI: 10.2305/IUCN.UK.2021-1.RLTS.T59441A177225544.en [dostęp 2023-03-20] (ang.).
↑ ^a ^b Cynops ensicauda: Sword-tailed Newt, [w:] AmphibiaWeb [online], University of California, Berkeley, CA, USA, 2009 [dostęp 2022-11-27] .

[itis-1] Cynops ensicauda, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[iucn-2] IUCN SSC Amphibian Specialist Group, Cynops ensicauda, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2021, wersja 2022-1, DOI: 10.2305/IUCN.UK.2021-1.RLTS.T59441A177225544.en [dostęp 2023-03-20] (ang.).

[:1-3] Cynops ensicauda: Sword-tailed Newt, [w:] AmphibiaWeb [online], University of California, Berkeley, CA, USA, 2009 [dostęp 2022-11-27] .

[1]

[2]

[3]