Cyrtosiarodzaj roślin jednoliściennych z rodziny storczykowatych (Orchidaceae). Obejmuje 7 gatunków występujących w tropikalnej i wschodniej Azji. Wszystkie są zielnymi roślinami myko-heterotroficznymi[5].

Cyrtosia
Ilustracja
C. septentrionalis
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

liliopodobne (≡ jednoliścienne)

Rząd

szparagowce

Rodzina

storczykowate

Rodzaj

Cyrtosia

Nazwa systematyczna
Cyrtosia Blume
Bijdr. 396. 20 Sep-7 Dec 1825[3]
Typ nomenklatoryczny

C. javanica Blume[3]

Synonimy

Conchoglossum Breda[4]

Morfologia

edytuj
 
Kwiat C. septentrionalis
Łodyga
Prosto wzniesiona, pojedyncza lub rozgałęziona, mięsista, barwy żółtobrązowej lub czerwonobrązowej, z łuskami wyrastającymi w węzłach. Często z jednego kłącza wyrasta kilka łodyg nadziemnych[5].
Organy podziemne
Tęgie, mięsiste kłącze, czasem z bulwiasto zgrubiałymi korzeniami[5].
Kwiaty
Zebrane po kilka lub wiele w kwiatostan szczytowy lub boczny typu wiecha lub grono. Oś kwiatostanu owłosiona, kwiaty wsparte przysadkami. Kwiaty średnich rozmiarów, o listach okwiatu stulonych. Listki zewnętrznego okółka od zewnątrz często owłosione. Płatki okółka wewnętrznego gładkie. Warżka prosta, niepodzielona, bez ostrogi. Prętosłup masywny, nieco wygięty, rozszerzony w górnej części. Pylnik szczytowy, dwukomorowy, z dwoma pyłkowinami[5].
Owoce
Mięsisty, niepękający[5].

Systematyka

edytuj
Pozycja systematyczna według Angiosperm Phylogeny Website (aktualizowany system APG III z 2009)

Należy do plemienia Vanilleae w podrodzinie Vanilloideae Szlachetko, stanowiącej jeden ze starszych kladów w obrębie rodziny storczykowatych (Orchidaceae)[2][6][7][8].

Wykaz gatunków[9][10]

Przypisy

edytuj
  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2023-04-23] (ang.).
  2. a b Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2023-04-23] (ang.).
  3. a b Cyrtosia. [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian National Museum of Natural History. [dostęp 2012-06-29]. (ang.).
  4. Cyrtosia. Tropicos.org. [dostęp 2023-04-23].
  5. a b c d e Xinqi Chen & Phillip J. Cribb: Cyrtosia. [w:] Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2012-06-29]. (ang.).
  6. Florida Museum of Natural History: Orchid Tree: a phylogeny of epiphytes (mostly) on the tree of life. [dostęp 2012-06-29]. (ang.).
  7. Mark W. Chase, Kenneth M. Cameron, John V. Freudenstein, Alec M. Pridgeon i inni. An updated classification of Orchidaceae. „Botanical Journal of the Linnean Society”. 177, s. 151–174, 1 luty 2015. Linnean Society of London. DOI: 10.1111/BOJ.12234. (ang.). 
  8. Cyrtosia. National Center for Biotechnology Information. [dostęp 2023-04-23].
  9. Cyrtosia. [w:] Plants of the World online [on-line]. Kew Royal Botanic Gardens. [dostęp 2023-04-23].
  10. Cyrtosia. [w:] The World Checklist of Vascular Plants [on-line]. Catalogue of Life Checklist. [dostęp 2023-04-23].