Czarnuszka (województwo wielkopolskie)
Czarnuszka – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie pleszewskim, w gminie Dobrzyca.
| wieś | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2022) |
129[2] |
| Strefa numeracyjna |
62 |
| Kod pocztowy |
63-330[3] |
| Tablice rejestracyjne |
PPL |
| SIMC |
0196368 |
Położenie na mapie gminy Dobrzyca  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu pleszewskiego  | |
 51°51′40″N 17°42′51″E/51,861111 17,714167[1]
| |
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa kaliskiego.
Historia
edytujPierwsze informacje o miejscowości pochodzą z 1398 roku. W XVI i XVII wieku Czarnuszka należała do rodu Sośnickich herbu Trąby. Od 1774 roku właścicielem miejscowości był podkomorzy kaliski Franciszek Ksawery Sokolnicki. Po jego śmierci miejscowość była w rękach Gorzeńskich herbu Nałęcz: Makarego a później Witta. Od połowy XIX wieku właścicielką Czarnuszki była Joanna Kaczorowska. Jej przypisuje się założenie folwarku polnego - Marianów. W 1886 majątek nabyli Jouannowie. Do 1923 Czarnuszka należała do Julesa Jouanna a w latach 1923-1936 do Henryka Jouanna. Od 1936 właścicielami zostali Stanisław Morawski i jego żona Irena z Michałowskich[4].
Dwór i jego okolice
edytujW Czarnuszce znajduje się dwór wzniesiony w IV ćw. XIX wieku. Pierwsze wzmianki o istnieniu w tej miejscowości dworu pochodzą z 1774 roku. Dwór w Czarnuszce zbudowany jest na planie prostokąta z przybudówką wejściową od wschodu. Budynek znajduje się na terenie parku krajobrazowego. Powierzchnia parku to 3,75 ha. Park otoczony jest wysokim ceglanym murem z 1933 roku. Po drugiej stronie drogi znajduje się kolonia pięciu domów pracowników folwarcznych. Zachowane budynki zostały gruntownie przebudowane w latach 1950-1955. Usytuowane są szczytem do drogi. Jeden z czworaków położony jest kalenicowo, przy figurze Matki Boskiej z 1864 roku, odbudowanej w 1947 roku[4].
Marianów
edytujMarianów jest folwarkiem polnym majątku Czarnuszka, założonym w 3 ćw. XIX wieku przez Joannę Kaczorowską. Do 1945 roku znajdował się w rękach jej kolejnych właścicieli. Marianów położony jest przy skrzyżowaniu dróg polnych z Czarnuszki do lasu taczanowskiego i z Karmina do Taczanowa. Na terenie osady znajduje się zespół folwarczny składający się z owczarni, obory, stajni oraz budynku mieszkalnego pracowników folwarcznych. Na terenie folwarku znajduje się także rządcówka z 1944 roku[4].
Demografia
edytujWieś Czarnuszka ma 129 mieszkańców, z czego 45,0% stanowią kobiety, a 55,0% mężczyźni. W latach 1998-2021 liczba mieszkańców zmalała o 30,6%. Współczynnik feminizacji we wsi wynosi 82. 62,0% mieszkańców wsi Czarnuszka jest w wieku produkcyjnym, 20,2% w wieku przedprodukcyjnym, a 17,8% mieszkańców jest w wieku poprodukcyjnym. Na 100 osób w wieku produkcyjnym przypada we we wsi Czarnuszka 61,3 osób w wieku nieprodukcyjnym. Według danych archiwalnych pochodzących z Narodowego Spisu Powszechnego Ludności i Mieszkań w 2002 roku we wsi Czarnuszka było 45 gospodarstw domowych. Wśród nich dominowały gospodarstwa zamieszkałe przez trzy osoby - takich gospodarstw było 11[5].
Przypisy
edytuj- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 19386
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-07].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 175 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ a b c Jan Skuratowicz (red.), Majątki wielkopolskie, Dawne budownictwo folwarczne, W Szreniawie: Muzeum Narodowe Rolnictwa i Przemysłu Rolno-Spożywczego, 1994, ISBN 978-83-86624-01-0 [dostęp 2024-07-28].
- ↑ GUS - Bank Danych Lokalnych [online], bdl.stat.gov.pl [dostęp 2024-07-28].