Wikipedia

Deklaracja Praw Młodego Pokolenia Polski

Deklaracja Praw Młodego Pokolenia Polski – deklaracja wydana przez Komunistyczny Związek Młodzieży Polski (młodzieżówkę Komunistycznej Partii Polski) w 1936. W styczniu 1935 r. powstał pierwszy projekt dokumentu pod nazwą Deklaracja Praw Młodych Pokoleń, przygotowany przez członka KC KZMP Mieczysława Kalinowskiego, który pracował w przedstawicielstwie Komunistycznej Międzynarodówki Młodzieży. Tekst ten nie został opublikowany. Miał on charakter dokumentu wewnątrzorganizacyjnego, który uwzględniał tradycję i aktualną sytuację społeczno-polityczną młodzieży Polskiej[1].

Deklaracja praw młodego pokolenia Polski była nową wersją swojego pierwowzoru z 1935 r.[2] Jej współautorami byli członkowie sekretariatu KC KZMP, Centralnej Redakcji i KC OM TUR. Deklaracja ukazywała sytuację młodzieży w Polsce oraz drogi wiodące do poprawy jej położenia. Program ten przewidywał wywalczenie dla całej młodzieży prawa do pracy i nauki, praw wyborczych, dostępu do kultury. Zawarte w nim były również hasła przeciwstawiające się faszyzacji kraju, nawołujące do obalenia ustroju kapitalistycznego w Polsce. Deklaracja wzywała wszystkie demokratyczne i antyfaszystowskie ugrupowania młodzieżowe w celu stworzenia wspólnego Frontu Młodego Pokolenia.

Głównymi, ogólnikowymi postulatami zawartymi w deklaracji były: równy start w życiu dla wszystkich, prawa demokratyczne, zapewnienie pracy, pokoju i powszechnej oświaty[3]. Postulaty zostały sformułowane po raz pierwszy wspólnie przez radykalnych przedstawicieli komunistycznej młodzieży chłopskiej, robotniczej, inteligenckiej i studenckiej. Deklaracja była wynikiem doświadczeń wielkiego kryzysu i zradykalizowania się niektórych środowisk lewicowych wokół krytyki sanacji[4]. Prace nad jej przygotowaniem ukończono w styczniu 1936 r. w Warszawie[5].

Autorom Deklaracji chodziło o włączenie do współpracy nie tylko młodych socjalistów i ludowców, ale również organizacji stojących od nich bardziej na prawo: Legionu Młodych, Związku Polskiej Młodzieży Demokratycznej, Związku Młodzieży Pracującej „Jedność” i innych, w których działało wiele zradykalizowanej młodzieży. W tym też celu już w początkach stycznia doręczono przywódcom niektórych organizacji młodzieżowych projekt tekstu Deklaracji. Otrzymali go m.in. wiceprezes OM TUR, działacz ZNMS i Czerwonego Harcerstwa - Stanisław Dubois; współorganizator ZMW RP „Wici” - Józef Niećko; wykładowca Wiejskiego Uniwersytetu Orkanowego w Gaci, redaktor „Chłopskiego Życia Gospodarczego”, wiceprezes łódzkiego ZMW - Stefan Ignar. Liczono na to, że działacze ci nie tylko podpiszą projekt dokumentu, ale zaangażują się w pozyskanie dla jego platformy całych organizacji. Projekt omawiano na zebraniach młodzieży w Łodzi, Sosnowcu, Wilnie i innych miastach[6].

Deklarację te podpisali w imieniu: Komunistycznego Związku Młodzieży Polski, Związku Młodzieży Wiejskiej „Wici”, Organizacji Młodzieży Towarzystwa Uniwersytetu Robotniczego: Konstanty Anzelm, Beninger (brak imienia, OK TUR Warszawa Podmiejska)[7], Wincenty Burek, Henryk Dembiński, Bronisław Drzewiecki (wykładowca uniwersytetu w Gaci)[7], Franciszek Fołta (ZG „Wici”)[7] Władysław Fołta, Piotr Kubicki[7] Wojciech Skuza, Lucjan Szenwald, Cecylia Trzcińska (ZG Wolnomyśl.)[7], Wanda Wasilewska, Zbigniew Zapasiewicz. Radykalizacja pewnej części Legionu Młodych posunęła się tak daleko, że również jego przedstawiciele złożyli podpisy pod Deklaracją Praw Młodego Pokolenia[8]. Odśpiewano hymny: polski hymn narodowy, hymn Wiciarzy pt. „Powstańcie Wiciarze potężni oracze” oraz hymn SL „Gdy naród do boju”. Deklaracja ta została ogłoszona w dniu 20 marca 1936 r. w numerze 16 czasopisma „Poprostu”[3][5]. Wydanie deklaracji miało wpływ na ożywienie pracy politycznej w komunistycznych organizacjach młodzieżowych[9].

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. ↑ Deklaracja praw młodego pokolenia Polski 1981 ↓, s. 31.
  2. ↑ Deklaracja praw młodego pokolenia Polski 1981 ↓, s. 34.
  3. ↑ a b Franciszek Osetek, Deklaracja Praw Młodego Pokolenia Polski, „Głos Kombatanta Armii Ludowej”, 1 (86), Warszawa, styczeń 2001, s. 29, 30, ISSN 1233-6076.
  4. ↑ Bronisław Gołębiowski, Sytuacja społeczno-polityczna młodego pokolenia w Polsce po II wojnie światowej, w: red. Z.J. Hirsz, Ruch młodzieżowy w początkach Polski Ludowej 1944-1947, Komisja Historii Ruchu Młodzieżowego ZG ZSMP, Warszawa, 1987, s.9, 15-16
  5. ↑ a b Deklaracja praw młodego pokolenia Polski 1981 ↓, s. 33.
  6. ↑ Deklaracja praw młodego pokolenia Polski 1981 ↓, s. 37.
  7. ↑ a b c d e Deklaracja praw młodego pokolenia Polski 1981 ↓, s. 50.
  8. ↑ Bogdan Hillebrandt, Genowefa Słabek, Postępowy ruch młodzieżowy w Polsce. Poradnik bibliograficzny., Warszawa: Biblioteka Narodowa. Instytut Bibliograficzny., 1968, s. 9.
  9. ↑ Zygmunt Mańkowski, Front młodego pokolenia na Lubelszczyźnie (1933 - 1937), Rocznik Lubelski 7/1965, s. 241

Bibliografia

edytuj
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Deklaracja_Praw_Młodego_Pokolenia_Polski&oldid=75044800”