Dimitri Szalikaszwili

Dimitri Szalikaszwili (gruz. დიმიტრი შალიკაშვილი; ur. 4 lutego?/16 lutego 1896 w Tyflisie, zm. 8 marca 1978) – gruziński rotmistrz służący w Wojsku Polskim.

Dimitri Szalikaszwili
დიმიტრი შალიკაშვილი
rotmistrz rotmistrz
Data i miejsce urodzenia

16 lutego 1896
Tbilisi

Data śmierci

8 marca 1978

Przebieg służby
Lata służby

1914–1945

Siły zbrojne

Armia Imperium Rosyjskiego
Armia Demokratycznej Republiki Gruzji
Wojsko Polskie
Wehrmacht

Formacja

Legion Gruziński

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
front wschodni
II wojna światowa
kampania wrześniowa
front zachodni

Życiorys

edytuj

Dimitri pochodził z gruzińskiej rodziny szlacheckiej. Jego ojciec, Józef Szalikaszwili był wysoko postawionym szlachcicem, a jego matka, Nina Staroselskaja była wykształconą córką gubernatora bakijskiego[1][2][3]. W 1914 ukończył gimnazjum chłopięce i dołączył do Korpusu Kadetów w Petersburgu. Walczył jako kapitan podczas I wojny światowej na froncie wschodnim[1][2][3]. W 1918 wrócił do Gruzji i aktywnie angażował się w rozwój tego młodego państwa. Był członkiem Wydziału Stosunków Zagranicznych Ministerstwa Spraw Zagranicznych Demokratycznej Republiki Gruzji. W 1920 r. przebywał wraz z gruzińską misją dyplomatyczną w Ankarze[4]. Jej celem było poprawienie stosunków gruzińsko-tureckich. W 1921, kiedy Szalikaszwili wciąż przebywał w Turcji, jego kraj został zaatakowany przez Armię Czerwoną i nie miał możliwości powrotu do ojczyzny. Po upadku Gruzji pomagał oficerom i członkom rządu którzy uciekli z kraju. Pod koniec 1922 wyemigrował do Polski. W 1924 ukończył Oficerską Szkołę dla Podoficerów w Bydgoszczy, Centralną Szkołę Kawalerii w Grudziądzu w 1925 i, Wyższą Szkołę Wojenną w 1928[5]. W 1932 ożenił się z Marią Rüdiger-Belyaevą z którą miał trójkę dzieci: Józefa Szalikaszwili, Johna Szalikaszwili oraz Ninę Szalikaszwili[1][2][3]. Brał udział w kampanii wrześniowej. Walczył w szeregach 1 Pułku Szwoleżerów Józefa Piłsudskiego. Po klęsce Wojska Polskiego znajdował się prawdopodobnie w niewoli niemieckiej, a gdy miał możliwość dołączył do Legionu Gruzińskiego[5][6]. Podczas służby w nim do czerwca 1944 walczył w Normandii, a od czerwca tego roku do maja 1945 przebywał w północnych Włoszech, gdzie pomagał gruzińskim uchodźcom[7]. Po zajęciu Włoch przez Aliantów dostał się do niewoli, zostając niedługo później zwolnionym. Po wojnie on i jego rodzina zamieszkała u krewnych w Bawarii. W 1952 z powodu trudnej sytuacji wyemigrował do Stanów Zjednoczonych gdzie spędził resztę życia. Zmarł w 1978[1][2][3][5][7].

Przypisy

edytuj
  1. a b c d დიმიტრი შალიკაშვილი [online], მატიანე, 17 listopada 2009 [dostęp 2023-08-22] (gruz.).
  2. a b c d დიმიტრი შალიკაშვილი – ქართველები უცხოეთში [online], www.nplg.gov.ge [dostęp 2023-08-22].
  3. a b c d დიმიტრი შალიკაშვილი (1896-1978) [online], www.nplg.gov.ge [dostęp 2023-08-22].
  4. Shalikashvili (Dimitri) writings [online], Online Archive of California [dostęp 2023-09-05].
  5. a b c Wojciech Materski. Gruzini oficerowie kontraktowi Wojska Polskiego w kampanii wrześniowej 1939 r. „Pro Georgia Journal Of Kartvelolgical Studies № 26-2016”, s. 251, 2016. Warszawa: Duo Studio. ISSN 1230-1604. 
  6. Od wojny z bolszewikami do Normandii i Powstania Warszawskiego. Gruzini w Wojsku Polskim [online], Kresy24.pl – Wschodnia Gazeta Codzienna [dostęp 2023-08-22] (pol.).
  7. a b შალიკაშვილი დიმიტრი იოსების ძე – ბიოგრაფია [online], nobility.pro [dostęp 2023-08-22].