Dipsas
rodzaj węża
Dipsas – rodzaj węży z podrodziny ślimaczarzy (Dipsadinae) w rodzinie połozowatych (Colubridae).
| Dipsas[1] | |||
| Laurenti, 1768[2] | |||
 Przedstawiciel rodzaju – ślimaczarz Catesby’ego (D. catesbyi) | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Infrarząd | |||
| Nadrodzina |
Colubroidea | ||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Rodzaj |
Dipsas | ||
| Typ nomenklatoryczny | |||
|
Dipsas indica Laurenti, 1768 | |||
| Synonimy | |||
| |||
| Gatunki | |||
| |||
Zasięg występowania edytuj
Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Meksyku, Belize, Gwatemali, Hondurasie, Nikaragui, Kostaryce, Panamie, Kolumbii, Wenezueli, na Trynidadzie, w Gujanie, Surinamie, Gujanie Francuskiej, Brazylii, Ekwadorze, Peru, Boliwii, Paragwaju, Argentynie i Urugwaju[12].
Systematyka edytuj
Etymologia edytuj
- Dipsas: gr. διψας dipsas, διψαδος dipsados „jadowity wąż, którego ukąszenie wywołuje silne pragnienie”[13].
- Sibynomorphus: gr. σιβυνη sibunē lub σιβυνης sibunēs „oszczep, włócznia”[14]; μορφη morphē „forma, wygląd”[15]. Gatunek typowy: Dipsas mikanii Schlegel, 1837.
- Cochliophagus: gr. κοχλιας kokhlias „ślimak”; -φαγος -phagos „jedzący”, od φαγειν phagein „jeść”[4]. Gatunek typowy: Cochliophagus inaequifasciatus A.M.C. Duméril & Bibron, 1854 (= Leptognathus turgida Cope, 1868).
- Dipsadomorus: gr. διψας dipsas, διψαδος dipsados „jadowity wąż, którego ukąszenie wywołuje silne pragnienie”; ὁμορος homoros „bardzo przypominający, graniczący z”, od ὁμορεω homoreō „sąsiadować, graniczyć”[5]. Gatunek typowy: Dipsadomorus indicus A.M.C. Duméril & Bibron, 1854 (= Coluber bucephalus Shaw, 1802).
- Leptognathus: gr. λεπτος leptos „delikatny, drobny”; γναθος gnathos „żuchwa”[6]. Gatunek typowy: Dipsas pavonina Schlegel, 1837.
- Stremmatognathus: gr. στρεμμα stremma, στρεμματος stremmatos „coś skręconego”; γναθος gnathos „żuchwa”[7]. Gatunek typowy: Coluber catesbeji Sentzen, 1796.
- Anholodon: gr. negatywny przedrostek α a „bez”; ὁλος holos „cały”; οδους odous, οδοντος odontos „ząb”[8]. Gatunek typowy: Dipsas mikanii Schlegel, 1837.
- Neopareas: gr. νεος neos „nowy”[16]; rodzaj Pareas Wagler, 1830. Gatunek typowy: Neopareas bicolor Günther, 1895.
- Pseudopareas: gr. ψευδος pseudos „fałszywy”[17]; rodzaj Pareas Wagler, 1830. Gatunek typowy: Leptognathus vagus Jan, 1863.
- Heterorhachis: ἑτερος heteros „inny”[18]; ῤαχις rhachis „grzbiet, kręgosłup”[19]. Gatunek typowy: Heterorhachis poecilolepis Amaral, 1923 (= Leptognathus ventrimaculatus Boulenger, 1885).
Podział systematyczny edytuj
Do rodzaju należą następujące gatunki[12]:
- Dipsas albifrons
- Dipsas alternans
- Dipsas andiana
- Dipsas articulata
- Dipsas baliomelas
- Dipsas bicolor
- Dipsas bobridgelyi
- Dipsas brevifacies
- Dipsas bucephala
- Dipsas catesbyi – ślimaczarz Catesby’ego[20]
- Dipsas chaparensis
- Dipsas cisticeps
- Dipsas copei
- Dipsas elegans
- Dipsas ellipsifera
- Dipsas gaigeae
- Dipsas georgejetti
- Dipsas gracilis
- Dipsas incerta
- Dipsas indica
- Dipsas jamespetersi
- Dipsas klebbai
- Dipsas latifrontalis
- Dipsas lavillai
- Dipsas maxillaris
- Dipsas mikanii
- Dipsas neuwiedi
- Dipsas nicholsi
- Dipsas oligozonata
- Dipsas oneilli
- Dipsas oreas
- Dipsas oswaldobaezi
- Dipsas pakaraima
- Dipsas palmeri
- Dipsas pavonina
- Dipsas peruana
- Dipsas praeornata
- Dipsas pratti
- Dipsas sanctijoannis
- Dipsas sazimai
- Dipsas schunkii
- Dipsas temporalis
- Dipsas tenuissima
- Dipsas trinitatis
- Dipsas turgidus
- Dipsas vagrans
- Dipsas vagus
- Dipsas variegata
- Dipsas ventrimaculatus
- Dipsas vermiculata
- Dipsas viguieri
- Dipsas williamsi
Przypisy edytuj
- ↑ Dipsas, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ J.N. Laurenti: Specimen medicum, exhibens synopsin reptilium emendatam cum experimentis circa venena et antidota reptilium austracorum, quod authoritate et consensu. Viennae: Joan. Thomae, 1768, s. 89. (łac.).
- ↑ L.J.F.J. Fitzinger: Systema reptilium. Fasciculus primus, Amblyglossae. Vindobonae: Braumüller et Seidel, 1843, s. 27. (łac.).
- ↑ a b Duméril i Bibron 1854 ↓, s. 478.
- ↑ a b Duméril i Bibron 1854 ↓, s. 468.
- ↑ a b Duméril i Bibron 1854 ↓, s. 473.
- ↑ a b Duméril i Bibron 1854 ↓, s. 520.
- ↑ a b A.M.C. Duméril & G. Bibron: Erpétologie générale, ou, Histoire naturelle complète des reptiles. T. 7. Cz. 2. Paris: Roret, 1854, s. 1165. (fr.).
- ↑ A.C.L.G. Günther: Biologia Centrali-Americana. Reptilia and Batrachia. London: Published for the editors by R. H. Porter, 1895, s. 178. (ang.).
- ↑ G.A. Boulenger: Catalogue of the snakes in the British Museum (Natural History). Cz. 3: Containing the Colubridæ (Opisthoglyphæ and Proteroglyphæ), Amblycephalidæ, and Viperidæ. London: The Trustees, 1896, s. 462. (ang.).
- ↑ A.P.G. do Amaral. New genera and species of snakes. „Proceedings of the New England Zoölogical Club”. 8, s. 94, 1923. (ang.).
- ↑ a b P. Uetz & J. Hallermann: Genus: Dipsas. The Reptile Database. [dostęp 2019-05-09]. (ang.).
- ↑ Jaeger 1944 ↓, s. 73.
- ↑ Jaeger 1944 ↓, s. 212.
- ↑ Jaeger 1944 ↓, s. 139.
- ↑ Jaeger 1944 ↓, s. 145.
- ↑ Jaeger 1944 ↓, s. 187.
- ↑ Jaeger 1944 ↓, s. 104.
- ↑ Jaeger 1944 ↓, s. 195.
- ↑ Praca zbiorowa: Zwierzęta: encyklopedia ilustrowana. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2005, s. 408. ISBN 83-01-14344-4.
Bibliografia edytuj
- A.M.C. Duméril & G. Bibron: Erpétologie générale, ou, Histoire naturelle complète des reptiles. T. 7. Cz. 1. Paris: Roret, 1854, s. 1–780. (fr.).
- Edmund C. Jaeger, Source-book of biological names and terms, wyd. 1, Springfield: Charles C. Thomas, 1944, s. 1–256, OCLC 637083062 (ang.).