Dobama Asiayone
Dobama Asiayone (z birm. „Stowarzyszenie My Birmańczycy”), jego członków nazywano Thakinami – ruch w Birmie ukierunkowany na odzyskanie niepodległości, działający w latach 30. XX wieku[1].
Historia edytuj
Ruch powstał w latach 1930–1931, jako odpowiedź mieszkańców birmańskich miast (głównie studentów i młodzieży) na powstanie, którym kierował Saya San (tzw. Rebelia San Saya), a które objęło swoim zasięgiem wsie[1].
Thakinowie zyskali rozgłos dzięki strajkom studenckim na Uniwersytecie Rangun w 1936 roku. Dwóch przywódców strajków Thakin Nu (późniejszy premier Birmy) i Thakin Aung San (później generał i przywódca Birmańskiej Armii Narodowej) było członkami ruchu. Działalność ta stała się początkiem ich kariery politycznej[1].
Dobama Asiayone organizowało w późniejszym czasie inne strajki przeciwko Brytyjczykom, np. dokerów i pracowników pól naftowych[1].
Z uwagi na fascynację Indyjskim Kongresem Narodowym Thakinowie starali się rozbroić napięcia, jakie doprowadziły do zamieszek skierowanych przeciw ludności pochodzenia Hinduskiego w roku 1938[1].
Thakin Nu założył w 1937 wydawnictwo Nagani Book Club (Klub Książki Czerwony Smok), które publikowało literaturę socjalistyczną i marksistowską[1].
Ideały niepodległościowe Thakinów są uważane za mentalny początek tworzenia ruchu oporu i późniejszego odzyskania niepodległości[2].
Ideologia edytuj
Początkowo ruch prowadził swoistą edukację Birmańczyków, polegającą na zmienieniu ich mentalności niewolników na mentalność panów. Członkowie Dobama Asiayone zaczęli tytułować się nawzajem Thakinami, dodając przed imieniem i nazwiskiem słowo Thakin. Dotychczas zarezerwowane ono było dla Brytyjczyków, podobnie jak termin sahib w Indiach[1].
Ruch nie posiadał jednolitej ideologii lub programu. Thakinowie znajdowali się pod wpływem socjalizmu, inspirowali się Sun Jat-senem, Indyjskim Kongresem Narodowym, europejskim i japońskim faszyzmem oraz irlandzkim ruchem Sinn Féin[1].
Najważniejszym celem było odzyskanie pełnej niepodległości przez Birmę[1].
Słynni Thakinowie edytuj
- U Nu – polityk, premier Birmy
- Aung San – generał, przywódca Birmańskiej Armii Narodowej
- Thakin Kodaw Hmaing – poeta
- Thein Pe Myint – pisarz, dziennikarz i polityk
- Saya Tin – twórca pieśni Thakinów Kaba Ma Kyei (pol. „Do końca wojny Birmo”), która po różnych zmianach i adaptacjach, stała się mjanmańskim hymnem narodowym
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d e f g h i British Burma – The Thenkin Movement. GlobalSecurity.org, 2011-10-08. [dostęp 2016-07-23]. (ang.).
- ↑ Josef Silverstein: Burma’s struggle for democracy: the army against the people. W: R.J. May, Viberto Selochan: The MILITARY and DEMOCRACY in ASIA and the PACIFIC. Wyd. 2. Canberra: ANU E Press, 2004, s. 73–75. ISBN 1-920942-01-7. [dostęp 2016-07-23]. (ang.).