Filipka (dolina)
Filipka – jedna z najmniej znanych turystom dolin Tatr Polskich, wcinająca się w zbocza Gęsiej Szyi i schodząca w kierunku północnym w okolicach Zazadniej[1]. Dolina ma dwa odgałęzienia:
- Żleb za Skałką, odchodzący w kierunku południowo-zachodnim, wcinający się pomiędzy Łężny Wierch (1246 m) a Filipczański Wierch (1206 m), podchodząc pod Niżnią Filipczańską Przełęcz (1199 m n.p.m.)
- Dolinę Złotą, która odgałęzia się od głównej części doliny Filipki w kierunku południowym, w miejscu, w którym Złoty Potok wpada do Filipczańskiego Potoku. Dolinę Złotą od głównej części doliny Filipki oddziela ramię Gęsiej Szyi zakończone Wiktorówkami[2].
Filipkę otaczają Gęsia Szyja i należące do jej masywu szczyty: Suchy Wierch Waksmundzki, Ostry Wierch, Zadnia Kopa Sołtysia (najbardziej na południe wysunięta z Kop Sołtysich) i Filipczański Wierch[3].
Są to obszary o dużej wartości przyrodniczej. Na 80-metrowej wysokości Filipczańskiej Skałce rosną limby, a na dolomitowym urwisku Skałka w 1954 r. odkryto gniazdo bardzo rzadkiego drozda skalnego. W 1844 r. Ludwik Zejszner podziwiał tutaj wiekowe buki i jawory „o chorobliwym wyglądzie”. W świetlistych miejscach w lesie rośnie lilia złotogłów. Tereny doliny są także ostoją dzięcioła czarnego, myszołowa, jelenia, wędrują tędy niedźwiedzie[1]. Na zboczach Filipczańskiego Wierchu znajdują się formy skałkowe oraz siedem niewielkich, nieudostępnionych turystom, jaskiń, min. Szczelina za Paśnikiem, Grota Filipczańska nad Mostkiem, Jaskinia Filipczańska Niżnia i Grota Filipczańska Wyżnia[4]. Górną część doliny Filipki obejmowała dawniej Hala Filipka wraz z położoną na wysokości ok. 1090 m n.p.m. Filipczańską Polaną. Od nazwy hali pochodzi nazwa doliny[5].
Szlaki turystyczne
edytuj- lesisty, niebieski szlak turystyczny. Rozpoczyna się on przy drodze Oswalda Balzera w Zazadniej i prowadzi obok Sanktuarium Maryjnego na Wiktorówkach i dalej Doliną Złotą na Rusinową Polanę (1:15 h, ↓ 1:05 h)[6].
Przypisy
edytuj- ↑ a b Józef Nyka, Tatry Polskie. Przewodnik, wyd. 13, Latchorzew: Wydawnictwo Trawers, 2003, ISBN 83-915859-1-3 .
- ↑ Tatry Wysokie i Tatry Bielskie słowackie i polskie. Mapa turystyczna 1:25 000, Warszawa: Wydawnictwo Kartograficzne Polkart Anna Siwicka, 2006, ISBN 83-87873-26-8 .
- ↑ Geoportal. Mapa lotnicza [online] [dostęp 2022-04-02] .
- ↑ Jaskinie Polski, Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy [online], jaskiniepolski.pgi.gov.pl [dostęp 2017-01-19] .
- ↑ Zofia Radwańska-Paryska, Witold Henryk Paryski, Wielka encyklopedia tatrzańska, Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2004, ISBN 83-7104-009-1 .
- ↑ Tatry. Zakopane i okolice. Mapa w skali 1:27 000, Warszawa: ExpressMap Polska, 2005, ISBN 83-88112-35-X .