Duszek biały

Duszek biały
	Diclidurus albus
	Wied-Neuwied, 1820
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ssaki
Podgromada	żyworodne
Infragromada	łożyskowce
Rząd	nietoperze
Podrząd	mroczkokształtne
Nadrodzina	Emballonuroidea
Rodzina	upiorowate
Podrodzina	upiory
Plemię	Diclidurini
Rodzaj	duszek
Gatunek	duszek biały
Synonimy
	Diclidurus freyreissii Wied-Neuwied, 1820; Diclidurus virgo O. Thomas, 1903;
	Diclidurus freyreissii Wied-Neuwied, 1820; Diclidurus virgo O. Thomas, 1903;
Podgatunki
	D. a. albus WIed-Neuwied, 1820; D. a. virgo O. Thomas, 1903;
	D. a. albus WIed-Neuwied, 1820; D. a. virgo O. Thomas, 1903;
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; najmniejszej troski
	Zasięg występowania
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Duszek biały^[5] (Diclidurus albus) – gatunek ssaka z podrodziny upiorów (Emballonurinae) w obrębie rodziny upiorowatych (Emballonuridae).

Taksonomia edytuj

Gatunek po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego nazwał w 1820 roku niemiecki przyrodnik Maximilian zu Wied-Neuwied nadając mu nazwę Diclidurus albus^[2]. Holotyp pochodził z Canavieiras, w Rio Pardo, w Bahii, w Brazylii^[6]. Podgatunek po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego nazwał w 1903 roku angielski zoolog Oldfield Thomas nadając mu nazwę Diclidurus virgo^[3]. Holotyp pochodził z „Escazú”, w San José, w Kostaryce^[7].

Diclidurus albus należy do podrodzaju Diclidurus^[8]. Populacje w Ameryce Środkowej mogą być odrębnym gatunkiem określanym jako D. virgo, ale potrzebne są dodatkowe badania^[8]. Autorzy Illustrated Checklist of the Mammals of the World rozpoznają dwa podgatunków^[8].

Etymologia edytuj

Diclidurus: gr. δικλίς diklis „podwójnie złożony”; ουρα oura „ogon”^[9].
albus: łac. albus „biały, biały matowy”^[10]
virgo: łac. virgo, virginis „panna, dziewica”^[11].

Zasięg występowania edytuj

Duszek biały występuje w południowej Ameryce Północnej i w północnej oraz środkowej Południowej zamieszkując w zależności od podgatunku^[8]:

D. albus albus – Gujana, większa część Brazylii i wschodnie Peru.
D. albus virgo – od południowo-zachodniego i południowego Meksyku na południe przez Amerykę Środkową do Kolumbii, Wenezueli, Trynidadu i zachodniego Ekwadoru.

Morfologia edytuj

Długość ciała (bez ogona) 68–82 mm, długość ogona 18–22 mm, długość ucha 16–17 mm, długość tylnej stopy 10–12 mm, długość przedramienia 63–69 mm; masa ciała 17–24 g^[12]. Posiada długą sierść o białym kolorze, białawe błony lotne. Oczy dość duże, uszy krótkie, okrągłe. Wzór zębowy: I ${\tfrac {1}{3}}$ C ${\tfrac {1}{1}}$ P ${\tfrac {2}{2}}$ M ${\tfrac {3}{3}}$ = 32^[12].

Ekologia edytuj

Prowadzi samotniczy, nocny tryb życia. Poluje na owady.

Przypisy edytuj

↑ Diclidurus albus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ ^a ^b ^c M. zu Wied-Neuwied. Diclidurus, klappenschwanz. Ein neues genus der Chiropteren aus Brasilien. „Isis, oder, Encyclopädische Zeitung von Oken”. Jahrgang 1819, s. 1630, 1819. (niem.).
↑ ^a ^b O. Thomas. New mammals from Chiriqui. „The Annals and Magazine of Natural History”. Seventh series. 11 (64), s. 377, 1903. (ang.).
↑ B.B. Lim B.B. i inni, Diclidurus albus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2016, wersja 2021-3 [dostęp 2022-06-28] (ang.).
↑ Nazwy zwyczajowe za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 98. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Species Diclidurus (Diclidurus) albus virgo. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2022-06-28].
↑ A.L. Gardner: Mammals of South America. Cz. 1: Marsupials, Xenarthrans, Shrews, and Bats. Chicago: University of Chicago Press, 2005, s. 190. ISBN 978-0-226-28240-4. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 152. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).
↑ T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 227, 1904. (ang.).
↑ The Key to Scientific Names ↓, albus [dostęp 2022-06-28] .
↑ The Key to Scientific Names ↓, virgo [dostęp 2022-06-28] .
↑ ^a ^b F. Bonaccorso: Family Emballonuridae (Sheath-tailed Bats). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 9: Bats. Barcelona: Lynx Edicions, 2019, s. 367. ISBN 978-84-16728-19-0. (ang.).

Bibliografia edytuj

D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Species Diclidurus (Diclidurus) albus virgo. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2022-06-28].
The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca (ang.).

[itis-1] Diclidurus albus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[Wied-Neuwied-2] M. zu Wied-Neuwied. Diclidurus, klappenschwanz. Ein neues genus der Chiropteren aus Brasilien. „Isis, oder, Encyclopädische Zeitung von Oken”. Jahrgang 1819, s. 1630, 1819. (niem.).

[Thomas-3] O. Thomas. New mammals from Chiriqui. „The Annals and Magazine of Natural History”. Seventh series. 11 (64), s. 377, 1903. (ang.).

[iucn-4] B.B. Lim B.B. i inni, Diclidurus albus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2016, wersja 2021-3 [dostęp 2022-06-28] (ang.).

[miiz-5] Nazwy zwyczajowe za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 98. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).

[msw-6] D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Species Diclidurus (Diclidurus) albus virgo. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2022-06-28].

[Gardner-7] A.L. Gardner: Mammals of South America. Cz. 1: Marsupials, Xenarthrans, Shrews, and Bats. Chicago: University of Chicago Press, 2005, s. 190. ISBN 978-0-226-28240-4. (ang.).

[icmw-8] C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 152. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).

[Palmer-9] T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 227, 1904. (ang.).

[10] The Key to Scientific Names ↓, albus [dostęp 2022-06-28] .

[11] The Key to Scientific Names ↓, virgo [dostęp 2022-06-28] .

[hmw-12] F. Bonaccorso: Family Emballonuridae (Sheath-tailed Bats). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 9: Bats. Barcelona: Lynx Edicions, 2019, s. 367. ISBN 978-84-16728-19-0. (ang.).

[5]

[1]

[2]

[3]

[4]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]