Dzielnica Karczew (do 30 VI 1952 gmina Karczew; od 1 I 1958 osiedle Karczew) – dawna dzielnica powiatowa, czyli podstawowa jednostka administracyjna Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, funkcjonująca tylko na terenie powiatu miejsko-uzdrowiskowego Otwock w latach 1952-1957. W okresie tym stanowiła ona najmniejszą – obok miast i gmin (1952-54) oraz miast, osiedli i gromad (1954-57) – jednostkę podziału terytorialnego kraju.

Karczew
dzielnica powiatu
1952–1958
Państwo

 Polska

Województwo

warszawskie

Powiat

miejsko-uzdrowiskowy Otwock

Data powstania

1 lipca 1952

Data likwidacji

1 stycznia 1958

Siedziba

Karczew

Liczba reprezentantów
Liczba członków DzRN (1954)

27

brak współrzędnych

Dzielnice, z dzielnicowymi radami narodowymi (DzRN) jako organami władzy najniższego stopnia, funkcjonowały od momentu utworzenia powiatu miejsko-uzdrowiskowego Otwock w lipcu 1952[1] do momentu jego zniesienia z początkiem 1958 roku[2]. Ponieważ powiat miejsko-uzdrowiskowy Otwock nie był zaliczany do powiatów ziemskich lecz do miejskich (grodzkich), jego dzielnice były jednostkami miejskimi[3]. Dlatego też, kiedy jesienią 1954 w związku z reformą reorganizującą administrację wiejską na obszarze całego kraju zniesiono gminy zastępując je przez gromady[4], dzielnice powiatu miejsko-uzdrowiskowego Otwock nie uległy zmianom[5]. Doszło do tego (częściowo) dopiero 1 stycznia 1958, kiedy powiat miejsko-uzdrowiskowy Otwock zniesiono, przekształcając go w zwyczajny powiat otwocki[6][2].

Dzielnicę Karczew z siedzibą DzRN w Karczewie (wówczas wsi) utworzono – jako jedną z 8 dzielnic powiatowych na obszarze Polski[3] – 1 lipca 1952 w powiecie miejsko-uzdrowiskowym Otwock w woj. warszawskim, na mocy rozporządzenia Rady Ministrów z 3 maja 1952. Powstała ona z obszaru dotychczasowej (terytorialnie zmienionej - składającej się już tylko z dwóch gromad Karczew i Przewóz[7]) wiejskiej gminy Karczew ze zniesionego równocześnie powiatu warszawskiego w tymże województwie[1]. W październiku 1954 dla dzielnicy ustalono 27 członków dzielnicowej rady narodowej[8].

Dzielnica Karczew przetrwała do końca 1957 roku, czyli do chwili zniesienia powiatu miejsko-uzdrowiskowego Otwock. 1 stycznia 1958 nadano jej status osiedla, przez co nigdy nie stała się gromadą[2]. Prawa miejskie osiedle Karczew otrzymało 31 grudnia 1959[9].

1 stycznia 1973 w powiecie otwockim reaktywowano zniesioną w połowie 1952 roku gminę Karczew[10].

Przypisy edytuj

  1. a b Dz.U. z 1952 r. nr 27, poz. 185
  2. a b c Dz.U. z 1957 r. nr 39, poz. 176
  3. a b Podział administracyjny Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Warszawa: Urząd Rady Ministrów – Biuro do spraw Prezydiów Rad Narodowych, 1956.
  4. Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191
  5. Zarządzenie Nr Or. V-0/1/54 Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Warszawie z dnia 29 listopada 1954 r. w sprawie ogłoszenia uchwał Wojewódzkiej Rady Narodowej w Warszawie z dnia 4 października 1954 r., dotyczących reformy podziału administracyjnego wsi (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Warszawie z dnia 1 grudnia 1954 r., Nr. 11, Poz. 67
  6. Wyłączając z niego jednak Otwock, który stał się powiatem miejskim
  7. 1 lipca 1952 z gminy Karczew wyłączono: a) gromady Celestynów, Dąbrówka, Glina, Lasek, Pogorzel i Tabor, tworząc z nich – de iure – nową gminę Celestynów (przekształconą de facto w dzielnicę Celestynów); b) gromady Brzezinka, Glinki, Janów, Kępa Nadbrzeska, Łukówiec, Nadbrzeż, Ostrowiec, Otwock Mały, Otwock Wielki, Piotrowice, Sobiekursk, Władysławów i Wygoda, tworząc z nich – de iure – nową gminę Ostrowiec (przekształconą de facto w dzielnicę Ostrowiec); c) gromadę Świdry Wielkie, którą włączono do gminy Józefów (przekształconą równocześnie w dzielnicę Józefów) (Dz.U. z 1952 r. nr 26, poz. 180); d) części gromad Świdry Wielkie i Karczew, które włączono do miasta Otwock (Dz.U. z 1952 r. nr 26, poz. 181).
  8. Uchwała Nr XLVI/149/54 Prezydium Powiatu Miejsko-Uzdrowiskowego w Otwocku z dnia 7 października 1954 r. w sprawie ustalenia liczby członków dzielnicowych rad narodowych (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Warszawie z dnia 7 października 1954 r., Nr. 9, Poz. 63)
  9. Dz.U. z 1959 r. nr 66, poz. 407
  10. Uchwała Nr XX/93/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Warszawie z dnia 1 grudnia 1972 r. w sprawie utworzenia gmin w województwie warszawskim