Dzwonkówka oliwkowozielona
Dzwonkówka oliwkowozielona (Entoloma versatile (Gillet) M.M. Moser) – gatunek grzybów z rodziny dzwonkówkowatych (Entolomataceae)[1].
_M.M.Moser_2332449424_2.jpg)
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
dzwonkówka oliwkowozielona |
| Nazwa systematyczna | |
| Entoloma versatile (Gillet) M.M. Moser Kl. Krypt.-Fl., Edn 4 (Stuttgart) 2b/2: 209 (1978) | |
_M.M.Moser_2332449424.jpg)
Systematyka i nazewnictwo
edytujPozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Entoloma, Entolomataceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy takson ten opisał w 1876 r. Claude-Casimir Gillet nadając mu nazwę Nolanea versatilis. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę, nadał mu w 1978 r. Meinhard Moser[1].
Ma 12 synonimów. Niektóre z nich:
- Inopilus versatilis (Gillet) Pegler 1983
- Pouzarella versatilis (Gillet) Mazzer 1976
- Pouzaromyces versatilis (Gillet) P.D. Orton 1991[2].
Nazwę polską zarekomendował Władysław Wojewoda w 2003 r.[3]
Morfologia
edytujŚrednica 1–2 cm, stożkowy do szeroko stożkowego w stanie suchym drobno promieniście włóknisty i jedwabisty, ciemnobrązowo oliwkowy. Brzeg prosty[4].
Wąsko przyrośnięte, dość rzadkie, początkowo matowo brązowawe, potem przechodzące w ciemniej brązowawe z różowawym odcieniem[4].
Wysokość 3–6 cm, grubość 1–3 mm, cylindryczny lub lekko zwężający się ku wierzchołkowi, w stanie suchym drobno włókienkowaty lub niemal nagi, białawy, w dolnej części brązowawy do żółtawego w pobliżu podstawy. Podstawa ze sztywnymi białawymi włoskami[4].
Cienki, białawy do brązowawego o nieprzyjemnym zapachu i mącznym smaku[5].
- Cechy mikroskopowe
Zarodniki 7–11 × 5–7 µm, przeważnie 6-kątne, heterodiametryczne, gładkie, szkliste. Pleurocystyd brak. Cheilocystydy liczne, przeważnie butelkowate z długą, spiczastą szyją, ale czasami szeroko wrzecionowate, o wymiarach 35–65 × 12–20 µm. Strzępki w skórce pod działaniem 10% amoniaku brązowe do brązowawych, drobno inkrustowane, o szerokości 5–10 µm. Brak sprzążek[4].
- Gatunki podobne
Rodzaj dzwonkówka jest bardzo liczny w gatunki. Dzwonkówka oliwkowozielona odróżnia się jednak bardzo drobnymi rozmiarami, wyglądem podobnym do grzybówek, promieniście włóknistym kapeluszem i sztywnymi włoskami u podstawy trzonu, a mikroskopowo bardzo dużymi cheilocystydami wyglądającymi jak napompowany do połowy balon z ostrym wierzchołkiem[4].
Występowanie i siedlisko
edytujPodano występowanie dzwonkówki oliwkowozielonej w niektórych krajach Europy i w jednym miejscu na zachodnim wybrzeżu Ameryki Północnej[6]. W Polsce do 2003 r. podano tylko jedno stanowisko. Według W. Wojewody częstość występowania i stopień zagrożenia tego gatunku w Polsce nie są znane[3].
Grzyb naziemny. Występuje w bardzo różnych biotopach, od suchych do wilgotnych, od otwartych łąk po gęsty las[5]. W Polsce znaleziony w lesie mieszanym pod modrzewiami[5], w Ameryce Północnej pod dębami i innymi drzewami liściastymi[4].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2023-02-05] (ang.).
- ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2023-02-05] (ang.).
- ↑ a b Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, ISBN 83-89648-09-1.
- ↑ a b c d e f Michael Kuo, Entoloma versatile [online], Mushroom Expert [dostęp 2023-02-05] (ang.).
- ↑ a b c Flora Agaricina Neerlandica -- Critical monographs on the families of agarics and boleti occuring in the Netherlands. 1: Entolomataceae, t. 1, Mycobank, 1988, s. 1–192 [dostęp 2023-02-05] (ang.).
- ↑ Występowanie Entoloma versatile na świecie (mapa) [online], gbif.org [dostęp 2023-02-05] (ang.).