Edmund Krüger

polski publicysta i prozaik

Edmund Jan Krüger, pseudonim Edmund Jezierski, Janusz Kruk (ur. w listopadzie 1881 w Warszawie, zm. 11 lipca 1935 tamże[1]) – polski publicysta i prozaik, wywodzący się z rodziny drukarskiej i sam zajmujący się drukarstwem[2].

Edmund Krüger
Data i miejsce urodzenia

listopad 1881
Warszawa

Data i miejsce śmierci

11 lipca 1935
Warszawa

Narodowość

polska

Dziedzina sztuki

Literatura dla dzieci i młodzieży, fantastyka

Ważne dzieła

Przygody młodego ułana

Grób rodziny Krügerów na cmentarzu Powązkowskim

Życiorys

edytuj

Syn Józefa Krügera i Ludwiki z Jezierskich[1]. Początkowo pracował jako pomocnik drukarski. Mając 17 lat debiutował w „Bluszczunowelami i opowiadaniami. W latach 1904–1905 współpracował z „Kurierem Porannym” i „Przyjacielem Dzieci”, później był urzędnikiem. W okresie 1922–1935 pracował w Wydziale Prasowym Komisariatu Rządu dla m. st. Warszawy. Autor kilkudziesięciu powieści historycznych (m.in. Przygody młodego ułana, 1911; Przez krwawe boje, 1911; W wąwozach Somosierry, 1912; Odnowiciel, 1915) oraz powieści współczesnych o tematyce wojennej (W odmęcie wojny, 1915; Dla ciebie Polsko, 1922)[3].

Przyjaciel żeglarza i założyciela Tatrzańskiego Pogotowia Mariusza Zaruskiego, malarza Józefa Mehoffera oraz ilustratora książek Edmunda Bartłomiejczyka[2].

14 października 1903 roku w parafii św. Aleksandra w Warszawie wziął ślub z Anielą Pauliną Dobosiewicz, z którą miał dwie córki: Halinę i Marię Krüger, także pisarkę[1].

Zmarł 11 lipca 1935 roku w Warszawie. Pochowany we wspólnym grobie wraz z żoną i córkami na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie, kwatera 17 rząd 6, miejsce 28 (nr inw. 5709)[4].

Twórczość

edytuj

Autor co najmniej 80 powieści i opowiadań, 11 tłumaczeń (z j. angielskiego i j. rosyjskiego), 16 redakcji i opracowań[5].

Powieści i opowiadania

edytuj
  • Ofiary. Opowiadanie historyczne z roku 1846 (1910)
  • W roku Grunwaldu. Opowiadanie historyczne (1910)
  • Książę Józef Poniatowski (1911)
  • Kwiat paproci (1911)
  • Przez krwawe boje (1911)
  • Przygody młodego ułana. Opowieść z czasów Księstwa Warszawskiego (1911)
  • Witoldowi synowie (1911)
  • Potomek hetmański (1912)
  • W wąwozach Somosierry. Opowieść historyczna z r. 1809 (1912)
  • Władca przestworzy (M. Arct, 1912, dodatek do „Nowego Świata”)
  • Napoleon. Zdobywca świata (1913)
  • Cuda wyspy tajemniczej (M. Arct, 1913)
  • Przed wiekami (1914)
  • Odnowiciel (1915)
  • W odmęcie wojny (1915)
  • Tadeusz Kościuszko (1917)
  • Litwa z Koroną (1919)
  • Ofiary (1921)
  • Dla ciebie Polsko (1922)
  • Serce Polski. Pamiętnik ucznia (1922)
  • Wyspa elektryczna (E. Wende, 1923)
  • Baśnie wschodnie (1932)
  • Piłsudski (1933)
  • Jan Trzeci Sobieski (1933)
  • Stefan Batory (1934)
  • Nieznani żołnierze
  • Noc listopadowa. Piotr Wysocki
  • O skarb Gwajkurów. Opowieść przygód misjonarza w Brazylji
  • W tundrach Sybiru
  • Za Wiarę i Ojczyznę. Obrazek prawdziwy z roku 1863

Utopie

edytuj
  • Ludzie elektryczni. Powieść fantastyczna (Wyd. „Świat”, 1912) fragment w Śniąc o potędze, także jako E. Kruk (przetłumaczony na j. angielski przez Iana Stephensona, Oozlum Editions 2020 r.)
  • Zwycięzcy bieguna. Powieść fantastyczna (M. Arct, 1912)
  • A gdy komunizm zapanuje. Powieść przyszłości (S. Cukrowski, 1927)
  • Palę Moskwę (S. Cukrowski, 1930)
  • Andrzej Żarycz. Powieść – niestety fantazja (S. Cukrowski, 1930)
  • Wyspa Lenina (S. Cukrowski. W. 1931)
  • Precz z kryzysem. Powieść – niestety utopia (S. Cukrowski, 1934)[5].

Bibliografia

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. a b c Notka genealogiczna pisarza w bazie internetowiej Potomkowie Sejmu Wielkiego.
  2. a b Profil pisarza w internetowej encyklopedii pisarzy fantasy Wróble Galaktyki.
  3. Edward Krüger, [w:] encyklopediafantastyki.pl [dostęp 2020-05-04].
  4. Cmentarz Stare Powązki: EDMUND KRUGER JEZIERSKI, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2020-05-15].
  5. a b Słownik współczesnych pisarzy polskich pod red. Ewy Korzeniewskiej, PWN, Warszawa 1964, tom 2, s. 52–55.