Elżbieta Luksemburska (1390–1451)

Elżbieta Luksemburska
	; Przedstawienie Elżbiety z grobowca księżnej w Trewirze (ilustracja, 1885)
	księżna Luksemburga
Okres	od 1411; do 1443
Poprzednik	Jodok z Moraw
Następca	Filip Dobry
	Dane biograficzne
Dynastia	Luksemburgowie
Data i miejsce urodzenia	październik 1390 ; Hořovice
Data i miejsce śmierci	3 sierpnia 1451 ; Trewir
Ojciec	Jan zgorzelecki
Matka	Richarda meklemburska
Mąż	Antoni I Brabancki; od 16 lipca 1409; do 25 października 1415
Dzieci	Wilhelm, córka
Mąż	Jan III bawarski; od 1417; do 5 stycznia 1424

Elżbieta zgorzelecka fr. Élisabeth de Goerlitz (ur. październik 1390 w Hořovicach, zm. 3 sierpnia 1451 w Trewirze) – księżniczka zgorzelecka, suo iure księżna Luksemburga w latach 1411–1443, jedyna córka Jana zgorzeleckiego i Richardy meklemburskiej. Ostatnia przedstawicielka dynastii Luksemburgów.

Życiorys

Urodziła się w 1390. Była jedyną córką Jana z dynastii Luksemburgów, księcia Zgorzelca i jego żony Richardy, królewny szwedzkiej (córki Albrechta II). Nie miała rodzeństwa^[1]. Ze strony ojca była wnuczką cesarza Karola IV Luksemburczyka i Elżbiety pomorskiej^[a].

W 1411 po śmierci Jodoka z Moraw decyzją swego stryja Zygmunta Luksemburskiego została księżną Luksemburga^[b]^[1].

W 1397, rok po śmierci swego ojca, została zaręczona z Fryderykiem, dziedzicem landgrafa Turyngii Baltazara^[2]. Małżeństwo nie doszło do skutku^[2]. 16 lipca 1409 poślubiła Antoniego I, księcia brabanckiego^[2]. Z tego małżeństwa pochodziło dwoje dzieci – syn Wilhelm (ur. 2 czerwca 1410, zm. 10 lipca 1410) i nieznana z imienia córka (ur. i zm. 1412). Owdowiała w 1415, gdyż Antoni zginął w bitwie pod Azincourt^[2].

W marcu 1416 król Polski Władysław II Jagiełło został wdowcem. Król wysłał swoich przedstawicieli (Piotr Niedźwiedzki, Janusz z Tuliszkowa, Zawisza Czarny z Garbowa) do Brabancji, aby złożyli propozycję małżeństwa Elżbiecie. Ślub z praprawnuczką Kazimierza III Wielkiego wzmocniłby pozycję Jagiełły na tronie polskim, ponadto księżna jako bliska krewna króla Zygmunta wpłynęłaby pozytywnie na współpracę Polski z dynastią Luksemburgów^[2]. Elżbieta stanowczo odmówiła poślubienia polskiego króla^[2]. Odpowiedź swoją motywowała "niechęcią do dalszych ślubów"^[2].

Mimo deklaracji złożonej polskiemu poselstwu już rok później wzięła ślub z Janem III, księciem bawarskim^[2]. 5 stycznia 1424 r. owdowiała po raz drugi^[2].

W 1443 sprzedała Luksemburg Filipowi III Burgundzkiemu, co wywołało protest Luksemburgów.

Uwagi

↑ Elżbieta pomorska była wnuczką króla Polski Kazimierza Wielkiego.
↑ Jodok z Moraw był kuzynem Jana zgorzeleckiego i Zygmunta Luksemburczyka

Przypisy

↑ ^a ^b ZbyszkoZ. Górczak ZbyszkoZ., Luksemburgowie. Dynastie Europy, „Biblioteka Gazety Wyborczej”, 2011, s. 13, ISBN 978-83-268-0096-2 .
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ZygmuntZ. Wdowiszewski ZygmuntZ., Genealogia Jagiellonów i Domu Wazów w Polsce, 2005, s. 68-69, ISBN 83-918497-2-4 .

Bibliografia

Duczmal M., Jagiellonowie. Leksykon biograficzny, Poznań - Kraków 1996, ISBN 83-08-02577-3, s. 226,
Dworzaczek W., Genealogia, Warszawa 1959, tablica 46.

[2] Elżbieta pomorska była wnuczką króla Polski Kazimierza Wielkiego.

[3] Jodok z Moraw był kuzynem Jana zgorzeleckiego i Zygmunta Luksemburczyka

[:0-1] ZbyszkoZ. Górczak ZbyszkoZ., Luksemburgowie. Dynastie Europy, „Biblioteka Gazety Wyborczej”, 2011, s. 13, ISBN 978-83-268-0096-2 .

[:1-4] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ZygmuntZ. Wdowiszewski ZygmuntZ., Genealogia Jagiellonów i Domu Wazów w Polsce, 2005, s. 68-69, ISBN 83-918497-2-4 .

[1]

[a]

[b]

[2]

Przedstawienie Elżbiety z grobowca księżnej w Trewirze (ilustracja, 1885)

księżna Luksemburga
Okres	od 1411 do 1443
Poprzednik	Jodok z Moraw
Następca	Filip Dobry
Dane biograficzne
Dynastia	Luksemburgowie
Data i miejsce urodzenia	październik 1390 Hořovice
Data i miejsce śmierci	3 sierpnia 1451 Trewir

Ojciec	Jan zgorzelecki
Matka	Richarda meklemburska

Mąż	Antoni I Brabancki od 16 lipca 1409 do 25 października 1415
Dzieci	Wilhelm, córka

Mąż	Jan III bawarski od 1417 do 5 stycznia 1424