Emanuelis Zingeris
Emanuelis Zingeris[1] (ur. 16 lipca 1957 w Kownie) – litewski polityk i działacz społeczny żydowskiego pochodzenia, filolog, poseł na Sejm Republiki Litewskiej.
| |
| Data i miejsce urodzenia |
16 lipca 1957 |
|---|---|
| Zawód, zajęcie |
działacz społeczny, filolog, polityk |
| Alma Mater | |
| Stanowisko |
poseł na Sejm Republiki Litewskiej |
| Partia | |
| Odznaczenia | |
   
| |
Życiorys
edytujUrodził się w Kownie w rodzinie litewskich Żydów[2]. Matka była akuszerką, ojciec zaś nauczycielem. Po uzyskaniu matury w szkole średniej w Kownie podjął naukę na wydziale filologicznym Uniwersytetu Wileńskiego, który ukończył w 1981 jako magister filologii i języka litewskiego. W latach 1979–1981 pracował w Muzeum Wojskowym im. Witolda Wielkiego w Kownie, później dołączył do wykładowców katedry literatury litewskiej Uniwersytetu Wileńskiego, od 1986 prowadził zajęcia dla studentów wieczorowych Uniwersytetu Wileńskiego w Kownie. Przez krótki okres sprawował funkcję kierownika wydziału judaików Litewskiej Izby Książki (1988–1989), później stał na czele litewskiego państwowego muzeum Żydów (1989–1990).
Jest związany z litewską społecznością żydowską, przez lata był przewodniczącym jej stowarzyszenia. Do 2004 zajmował stanowisko dyrektora wileńskiego muzeum Żydów. W 1998 prezydent Valdas Adamkus powołał go na stanowisko przewodniczącego międzynarodowej Komisji ds. Zbadania Zbrodni Stalinowskich i Nazistowskich na Litwie[3].
W wyborach z 1990 z powodzeniem kandydował do Rady Najwyższej Litewskiej SRR jako przedstawiciel Sąjūdisu w okręgu Wilno-Leszczyniaki. Był członkiem Sejmu Sąjūdisu, a także jego przedstawicielem w Argentynie[4]. Znalazł się w gronie sygnatariuszy Aktu Przywrócenia Państwa Litewskiego z 11 marca 1990. W Sejmie stanął na czele Komisji Spraw Zagranicznych. W 1991 wszedł w skład delegacji ds. negocjacji z ZSRR. Był pomysłodawcą EIDEM, europejskiego instytutu rozproszonych mniejszości narodowych[5]. W latach 1989–1991 należał do Litewskiej Partii Socjaldemokratycznej. Ponownie został wybrany do Sejmu w 1992, gdzie pracował w Komisji Spraw Zagranicznych, został również litewskim przedstawicielem w Zgromadzeniu Parlamentarnym Rady Europy (1993–1995). W parlamencie następnej kadencji (1996–2000) stał na czele Komisji Praw Człowieka i Obywatela, po raz kolejny reprezentował litewski parlament w Zgromadzeniu Parlamentarnym RE, gdzie wybrano go na wiceprzewodniczącego Komisji Kultury i Oświaty.
W 2000 nie uzyskał mandatu poselskiego. W 2004 powrócił do Sejmu z ramienia Związku Ojczyzny, do którego wstąpił w 1993. W 2007 był inicjatorem wspólnego uczczenia rocznicy uchwalenia Konstytucji 3 maja w parlamencie polskim i litewskim[6]. W wyborach parlamentarnych w 2008 został ponownie posłem z listy partyjnej konserwatystów. W 2009 stanął na czele litewskiej delegacji do Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy[7]. Został również przewodniczącym międzyparlamentarnej grupy Sejmu i Knesetu[8]. W 2010 objął kierownictwo sejmowej Komisji Spraw Zagranicznych.
W 2012, 2016, 2020 i 2024 również uzyskiwał poselską reelekcję z ramienia Związku Ojczyzny[9][10][11][12].
Mówi w języku jidysz, polskim, angielskim, niemieckim i rosyjskim. Żonaty, ma syna i córkę. Jest bratem Marka Zingerisa.
Odznaczenia
edytujOdznaczony m.in. Krzyżem Komandorskim Orderu Wielkiego Księcia Giedymina, Medalem Niepodległości Litwy, Krzyżem Kawalerskim Orderem Zasługi Republiki Federalnej Niemiec, a także Krzyżem Oficerskim Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej[13].
Przypisy
edytuj- ↑ W niektórych publikacjach jego imię i nazwisko zapisuje się jako Emanuel Zinger (zob. Rejoining the Chapters Of Yiddish Life's Story. nytimes.com, 30 sierpnia 1989. [dostęp 2016-10-10]. (ang.).; Lithuanian MP calls for reciprocal measures in case of militarization of Kaliningrad. regnum.ru, 7 listopada 2007. [dostęp 2016-10-10]. (ang.).)
- ↑ Jack Rosenthal: The Last Jewish Farmer. nytimes.com, 30 września 1990. [dostęp 2010-10-04]. (ang.).
- ↑ Jacek J. Komar. Czyszczenie wizerunku. „Gazeta Wyborcza”. Nr 211, s. 9, 9 września 1998.
- ↑ Virgilijus Čepaitis: Su Sąjūdžiu už Lietuvą: nuo 1988 06 03 iki 1990 03 11. Wilno: Tvermės leidykla, 2007, s. 145, 265, 268, 342. (lit.).
- ↑ Thomas Lane: Lithuania: stepping westward. Londyn-Nowy Jork: Routledge, 2001, s. 140. (ang.).
- ↑ Jacek Pawlicki. 3 Maja – święto Polski i Litwy. „Gazeta Wyborcza”. Nr 50, s. 10, 28 lutego 2007.
- ↑ Informacje na stronie Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy. [dostęp 2010-10-04]. (ang.).
- ↑ Tarpparlamentinių ryšių su Izraelio Knesetu grupė. lrs.lt. [dostęp 2010-10-04]. (lit.).
- ↑ Główna Komisja Wyborcza – Wybory 2012. [dostęp 2020-10-13]. (lit.).
- ↑ Główna Komisja Wyborcza – Wybory 2016. [dostęp 2020-10-13]. (lit.).
- ↑ Główna Komisja Wyborcza – Wybory 2020. [dostęp 2020-10-13]. (lit.).
- ↑ Główna Komisja Wyborcza – Wybory 2024. [dostęp 2024-10-28]. (lit.).
- ↑ M.P. z 2009 r. nr 36, poz. 548
Bibliografia
edytuj- Nota biograficzna na stronie Sejmu Republiki Litewskiej. [dostęp 2020-10-13]. (lit.).
- Karl-Markus Gauß: Niemcy na peryferiach Europy. Wędrówki przez Litwę, Spisz i brzeg Morza Czarnego. Wołowiec: Wydawnictwo Czarne, 2008, s. 27–37. ISBN 978-83-7536-026-4.