Endodontidae
Endodontidae – rodzina lądowych ślimaków trzonkoocznych (Stylommatophora) obejmująca gatunki występujące na wyspach Oceanii. 16 gatunków wpisano do Czerwonej księgi gatunków zagrożonych Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody – większość jest zagrożonych (EN) lub krytycznie zagrożonych (CR) wyginięciem, jeden jako wymarły (kategoria EX)[3].
| Endodontidae[1] | |
| Pilsbry, 1895[2] | |
_001.jpeg) Muszla przedstawiciela rodziny – Cookeconcha henshawi | |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Gromada | |
| Podgromada | |
| Infragromada | |
| (bez rangi) | Tectipleura |
| Nadrząd | |
| Rząd | |
| Podrząd | |
| Nadrodzina | |
| Rodzina |
Endodontidae |
| Typ nomenklatoryczny | |
|
Endodonta Albers, 1850 | |
Systematyka
edytujDawniej rodzina Endodontidae (sensu lato) obejmowała kilka podrodzin, do których zaliczano występujące m.in. w Polsce gatunki krążałków, stąd spotykana czasem, nieprawidłowa nazwa rodziny Endodontidae: krążałkowate. Rodzajem typowym rodziny jest Endodonta, obejmujący ślimaki endemiczne dla Hawajów, natomiast nazwa krążałek obejmowała początkowo tylko gatunki z rodzaju Discus[4], o holarktycznym zasięgu występowania, obecnie klasyfikowane w rodzinie Discidae.
Podrodziny zaliczane dawniej do Endodontidae, obecnie klasyfikowane w odrębnych rodzinach:
- Helicodiscinae (obecnie rodzina Helicodiscidae)
- Patulinae (obecnie rodzina Discidae, syn. Patulidae)
- Punctinae (obecnie rodzina Punctidae)
W klasyfikacji Boucheta i Rocroia[2] w obrębie Endodontidae nie wyróżniono podrodzin.
Podział systematyczny
edytujDo rodziny Endodontidae należą następujące rodzaje[5]:
- Aaadonta Solem, 1976
- Anceyodonta Solem, 1976
- Australdonta Solem, 1976
- Beilania Preston, 1913
- Biplicatum S. Ouyang, W. Gan, X.P. Wu & X.F. Xu, 2010
- Cookeconcha Solem, 1976
- Endodonta Albers, 1850
- Gambiodonta Solem, 1976
- Kleokyphus Solem, 1976
- Kondoconcha Solem, 1976
- Libera Garrett, 1881
- Mautodontha Solem, 1976
- Minidonta Solem, 1976
- Nesodiscus Thiele, 1931
- Nesophila Pilsbry, 1893
- Opanara Solem, 1976
- Orangia Solem, 1976
- Planudonta Solem, 1976
- Priceconcha Solem, 1973
- Protoendodonta Solem, 1977 †
- Pseudolibera Solem, 1976
- Rhysoconcha Solem, 1976
- Rikitea Solem & C.M. Cooke, 1976
- Ruatara Solem, 1976
- Taipidon Solem, 1976
- Thaumatodon Pilsbry, 1893
- Zyzzyxdonta Solem, 1976
Przypisy
edytuj- ↑ Endodontidae, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b Philippe Bouchet, Jean-Pierre Rocroi. Classification and nomenclator of gastropod families. „Malacologia: International Journal of Malacology”. 47 (1–2), s. 1–397, 2005. ISSN 0076-2997. (ang.).
- ↑ IUCN 2024. IUCN Red List of Threatened Species. Version 2023-1. [dostęp 2024-04-01]. (ang.).
- ↑ Bezkręgowce. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1984, seria: Mały słownik zoologiczny. ISBN 83-214-0428-6.
- ↑ MolluscaBase eds., Endodontidae Pilsbry, 1895, [w:] MolluscaBase [online] [dostęp 2024-04-01] (ang.).