Eolifon

instrument muzyczny

Eolifon[1][2] (ang. Wind machine) – instrument muzyczny wchodzący w skład idiofonów. Wykorzystywany do tworzenia efektów dźwiękowych.

Eolifon pochodzący z przełomu XIX i XX wieku
Eolifon (w środku zdjęcia) w Muzeum Teatru Polskiego Radia w Baranowie Sandomierskim
Demonstracja brzmienia instrumentu

Budowa edytuj

Cylinder eolifonu składa się z kilku drewnianych listew. Drewniany cylinder jest pokryty jedwabiem lub inną tkaniną. Do cylindra przymocowana jest korba. Cylinder spoczywa na stojaku. W momencie, gdy cylinder jest obracany za pomocą korby dochodzi do tarcia pomiędzy drewnianymi listwami a tkaniną, w wyniku czego powstaje dźwięk podobny do odgłosu wiatru. Im szybciej cylinder się obraca tym dźwięk staje się głośniejszy[3].

Użycie edytuj

Ze względu na to, że dźwięk wydawany przez eolifon przypomina odgłos wiatru[4] instrument jest często stosowany do tworzenia efektów dźwiękowych[5] (są one wykorzystywane m.in. w słuchowiskach radiowych, filmach czy teatrze). Jako instrument muzyczny eolifon został wykorzystany m.in. w operze Z rodu Boreasza autorstwa Jeana-Philippe’a Rameau[6], Holendrze tułaczu autorstwa Richarda Wagnera[7], Don Kichocie Richarda Straussa[8] i w balecie Daphnis i Chloé skomponowanym przez Maurice'a Ravela[9][10].

Przypisy edytuj

  1. Chomiński, Formy Muzyczne T4. Opera I Dramat | PDF [online], Scribd [dostęp 2023-05-17] (ang.).
  2. Obrazy dżwiękowe między tekstami - góry w muzyce [online].
  3. Wind machine, Grove Music Online, DOI10.1093/gmo/9781561592630.article.30403 [dostęp 2023-05-17] (ang.).
  4. 'Wind machine' | Definition on FreeMusicDictionary.com [online], www.freemusicdictionary.com [dostęp 2023-05-17].
  5. WYSTAWY – Muzeum Teatru Polskiego Radia [online] [dostęp 2023-05-17] (pol.).
  6. Suite from Les Boreades (Jean-Philippe Rameau) [online], LA Phil [dostęp 2023-05-17] (ang.).
  7. Comparative version Der fl iegende Holländer: 1841 and 1842-1880 [online], issuu [dostęp 2023-05-17] (ang.).
  8. Wind machine, Grove Music Online, DOI10.1093/gmo/9781561592630.article.30403 [dostęp 2023-05-17] (ang.).
  9. "Daphnis and Chloe": Ravel's Shimmering "Symphonie Chorégraphique" [online], The Listeners' Club, 5 czerwca 2019 [dostęp 2023-05-17] (ang.).
  10. San Francisco Symphony - Ravel: Daphnis et Chloé [online], San Francisco Symphony [dostęp 2023-05-17] (ang.).